در نظریه موسیقی، گام ها یکی از مهم ترین موضوعاتی هستند که یاد می گیریم. گام، پایه و اساس موسیقی است. یادگیری گام ها و نمودارهای آن ها باعث پیشرفت توانایی شما را برای ترانه سرایی و یادگیری موسیقی جدید می شود. به همین دلیل ما اینجا تعریفی برای گام های موسیقی و همچنین ابزارهایی که برای کار با آنها در اختیار شما قرار می گیرد را ارائه می کنیم.
بسیاری از ما به شکل ناخود آگاه گام های موسیقی را می شناسیم و می توانیم آنها را بخوانیم؛ چراکه از بچگی در معرض شنیدن موسیقی بوده ایم. اگر فردی در خوانندگی چند نت را اجرا کند و سپس از شما بخواهد که بعدی را بخوانید، قادر به خواندنش هستید، اما شاید ندانید که باید چطور این کار را انجام بدهید.
در این مقاله، انواع گام های موسیقی، نحوه کار با آن ها، چگونگی استفاده از آن ها برای ساخت موسیقی و و بهتر شدن هنر ترانه سرایی را مورد بررسی قرار می دهیم.
گام موسیقی چیست؟
گام های موسیقی گروهی از نت ها هستند که وقتی در داخل یا خارج از توالی نواخته می شوند، به ترتیب صعودی یا نزولی بودنشان، صدای دلنشینی دارند. اگر تا به حال دیده اید که کسی در حال گرم کردن حنجره اش است، معمولا دارد در آن لحظه گام های موسیقی را می خواند. این تعریف می تواند به عنوان موضوعی ساده و خام باشد، با این حال شما را در مسیر درستی برای کشف قرار می دهد.
یک تعریف ساده برای گام موسیقی این است که نت های هر گام موسیقی را می توان به عنوان الفبای یک زبان دانست. دقیقا مانند انواع زبان ها که الفبا و حروف مختلفی دارند، هر گام موسیقی، نت ها و حروف مختلفی را شامل می شود.
در موسیقی، گام ها انواع مختلفی دارند. برای مثال گام های ماژور و مینور در موسیقی رایج ترین نوع آن هستند. کارمان را با اصلی ترین گام، که آن را به عنوان گام ماژور می شناسیم، شروع می کنیم.
گام های ماژور
اولین قدم برای ساختن گام ماژور این است که 7 حرف اول حروف الفبای انگلیسی که از حرف A آغاز می شود را به شکل (A B C D E F G) بنویسیم. بیایید به اولین گام ماژور که با نت C آغاز می شود، نگاهی بیاندازیم. برای این کار، تنها کاری که باید انجام بدهید این است که دوباره حروف را به همان ترتیب که گفته شد بنویسید اما این بار این کار را با نت C آغاز کنید (C D E F G A B).
اگر تا به حال پیانو زده اید احتمالا متوجه شده اید که کلیدهای سفید همان نت ها هستند. بنابراین اگر همه کلیدهای سفید را از C تا B بزنید، گام ماژور را می شنوید. این کار یک روش عالی برای نواختن اولین گام از میان گام های متعدد موسیقی، روی پیانو است.
پس این اولین گام ماژور برای ما بود. همانطور که از نوت C آغاز کردیم، از آن به عنوان گام C ماژور یاد می کنیم. نتی که در ابتدای گام موسیقی از آن استفاده می کنیم معمولا اسم گام های موسیقی را تعیین می کند. در این حالت این گام، گام ماژوری بود که با حرف C آغاز شد. بنابراین آن را گام C ماژور می نامند.
حالا شما فرض کنید اگر من همین گام را با حرف دیگری، مثلا G، آغاز می کردم چطور می شد؟ آیا با این کار، این گام به گام G ماژور تبدیل می شد؟ عالی بود – اما به همین سادگی هم نیست. با این حال در مسیر درستی هستید.
نحوه اجرای هر گام ماژور:
حالا ما متوجه شدیم که گام C ماژور 7 نوت دارد که با حرف C آغاز و با حرف B تمام می شود. بیایید جلوتر برویم و نحوه ی اجرای گام ماژور را یاد بگیریم.
گام های ماژور از لحاظ فضایی که بین نت ها وجود دارد، از الگوی زیر پیروی می کنند:
پرده، پرده، نیم پرده، پرده، پرده، پرده، نیم پرده
یک پرده، یک فاصله است که در پیانو این فاصله به معنی زدن 2 کلید (شامل کلیدهای سیاه) یا <<نیم پرده>> است. بنابراین مثالی که می توان برای یک پرده به آن اشاره کرد، حرکت از C به D است، چراکه یک بار به سمت C# می رویم و سپس دوباره به D بر می گردیم.
نیم پرده، نیم فاصله است که در پیانو به معنی زدن یک کلید (شامل کلید سیاه) است. مثال نیم پرده، حرکت از C به C# است چراکه در این حرکت به سادگی در یک کلید، از دکمه سفید به دکمه سیاه می رویم.
اگر به گام C ماژور نگاه کنیم، با استفاده از الگوی زیر و تجسم آن روی دکمه های پیانو، می بینید که این مراحل را دنبال می کند:
C (W) D (W) E (H) F (W) G (W) A (W) B (H) C
W= پرده H= نیم پرده
همچنین فراموش نکنید که برخی از کلیدها شامل بمل (b) و دیز (#) هستند. روی پیانو دکمه های سیاهی وجود دارد که اگر در سمت چپ نت باشند، بمل نام دارند. اما اگر در سمت راست نت باشند، آنها را دیز می نامیم. بنابراین اگر بخواهید گام Bb ماژور را اجرا کنید، هنوز همان الگو اعمال می شود.
Bb (W) C (W) D (H) Eb (W) F (W) G (W) A (H) Bb
یک روش جایگزین: اجرای گام های ماژور
اگر هنوز هم خوب در ذهنتان جا نیوفتاده است، وحشت نکنید. از سوی دیگر روشی وجود دارد که با نام سیستم <<عدد>> شناخته شده است. در اینجا مراحل ساده آن ذکر شده است:
- به هر یک از نت های گام، یک عدد اختصاص بدهید. بیایید کار را با نت C ماژور آغاز کنیم (مثال C=1 ، D=2 و همینطور ادامه می دهیم).
- بار دیگر گام را، این بار با نت پنجم، آغاز کنید که در اینجا همان حرف G است. در اینجا ترتیب به این شکل است: G A B C D E F. اینگونه گام ماژور G را اجرا می کنیم.
- حالا اعداد را به این گام ها هم اختصاص می دهیم (G=1 ، A=2 و همینطور ادامه می دهیم).
- نت هفتم (در اینجا F) را در اینجا دیز در نظر می گیریم. پس گام G ماژور به این شکل خواهد بود: G A B C D E F#.
شما می توانید این مراحل را برای اجرای هر گام ماژوری دنبال کنید! اگر قبلا در مورد دایره پنجم ها اطلاعاتی را یاد گرفته اید، احتمالا متوجه می شوید که این هم دقیقا به همان روش اجرا می شود. اما اگر هنوز آن را بلد نیستید، حتما راهنمای دایره پنجم ما را بررسی کنید. زیرا این کار ممکن است به شما کمک کند تا تکنیک عددی را به کمک روش بصری بهتر یاد بگیرید.
گام های موسیقیایی جهان:
گام های ماژور، تنها گام های موسیقی جهان نیستند. گام های موسیقیایی انواع مختلفی دارند که از آن ها برای ساخت حالت های مختلف موسیقی استفاده می شود. با این وجود ساخت این گام های جدید، با تغییر گام ماژور کار ساده ای است. در ادامه فهرستی از گام های موسیقی را می خوانیم! این موارد جزء گام های رایجی هستند که در موسیقی معاصر به کار می روند.
(طبیعی) گام مینور:
این گام، اولین گام غیر ماژوری است که در مورد آن صحبت خواهیم کرد. به چند روش می توان این گام را اجرا کرد. ساده ترین راه این است که یکی از گام های ماژور را در نظر بگیریم و آن را به شکلی بازنویسی کنیم که با پله (نت) ششم آغاز شود.
در گام C ماژور، نت های C D E F G A B را داریم که در اینجا A در جایگاه نت ششم قرار دارد. حالا بیایید همین گام را به شکلی بازنویسی کنیم که با حرف A آغاز شود. الگو A B C D E F G را شکل می دهیم که آن را یک گام مینور طبیعی می نامیم.
کاری که در اینجا انجام دادیم این است که گام ماژور را از درجه ششم نواختیم تا به مینور طبیعی در نت ششم دست یابیم. مثال دیگر در این زمینه می تواند کلید D ماژور باشد. گام D ماژور به شکل D E F# G A B C# D قرار می گیرد. نت ششم در اینجا B است و اگر بازنویسی کنیم به شکل B C# D E F# G A B هستند. به این الگو گام B مینور گفته می شود و همینطور در مورد هر حرف ادامه می یابد.
مینور هارمونیک:
گام مینور هارمونیک بسیار شبیه به گام مینور طبیعی است و همان نت ها را تنها با یک تفاوت شامل می شود. نت هفتم که که به طور معمول در مینور طبیعی، یک نت بمل است، به حالت طبیعی بر می گردد و به همان شکلی که در گام ماژور است، باقی می ماند.
در کلید C، گام مینور هارمونیک به این شکل خواهد بود: C D Eb F G Ab B
گام ماژور پنتاتونیک:
همانطور که از اسمش پیداست، گام های <<پنتاتونیک>> به جای 7 نت، تنها 5 نت دارند. در واقع گام های ماژور پنتاتونیک، یک گام با 5 نت هستند. این گام، نت های (درجه) 1 2 3 5 6 از گام ماژور معمول است – یعنی از همان گام ماژور اصلی بدون درجه ی 7 و 4 ساخته می شود.
برای مثال در کلید C، گام ماژور پنتاتونیک باید به شکل C D E G A باشد.
مینور پنتاتونیک:
این گام پنتاتونیک بسیار شبیه به گام ماژور پنتاتونیک است و همانند آن به جای 7 نت، تنها از 5 نت تشکیل شده است. گام های مینور پنتاتونیک در دسته گام های مینور طبیعی قرار دارند. بنابراین فقط گام مینور طبیعی را در نظر بگیرید که بتوانید آن را با استفاده از دستورالعمل بالا اجرا کنید. گام مینور پنتاتونیک به سادگی نت های (درجه ها) 1، 3، 4، 5، 7 از گام مینور طبیعی است.
برای مثال در کلید C، گام مینور پنتاتونیک به شکل A C D E G خواهد بود.
گام بلوز:
گام بلوز 6 نت دارد. در اصل این گام، یک گام مینور پنتاتونیک است که فقط یک نت اضافه تر دارد. همانطور که از نام این گام پیداست، معمولا از آن در سبک موسیقی بلوز استفاده می شود. اما نت ها را می توان به دلخواه نوازنده، به هر سبکی، اجرا کرد. در اینجا قاعده ی گام بلوز را می بینیم.
در کلید C گام بلوز ماژور به این شکل خواهد بود: C D Eb E G A
موفق شدید!
گام های موسیقی را می توان به عنوان زبان موسیقیایی در نظر گرفت که نت های مختلفی را در بر می گیرند. این گام ها به موسیقی دانان اجازه می دهند تا ملودی ها، ریف ها، تک خوانی ها و حتی بداهه نوازی ها را به گونه ای بسازند که منسجم و آهنگین به گوش برسند.
در موسیقی گام های بسیار بیشتری از آنچه در این مقاله به آن اشاره شد، وجود دارد. با این حال، همینقدر کافی است تا شما را تشویق کند که بروید و موسیقی را به شکل عمیق تری درک کنید.
در پایان اینکه همانطور که قوانین به شما کمک می کنند، بهترین راه این است که روش های جدید مخصوص خودتان را پیدا کنید و با آن ها تجربه تان را آغاز کنید.
ویدیوی آموزش گام در موسیقی
