آهنگساز (Music composer) به کسی گفته می شود که آهنگهای اصلی برای اجرای خوانندگان یا گروه نوازندگان را در ژانرهای مختلف می نویسد و میسازد. همانطور که می دانید، هدف موسیقی در اصل انتقال لحن یا حال و هوای مناسب برای فیلمها، سریالهای تلویزیونی، نمایش های رادیویی، نمایشنامه ها، تبلیغات، بازی های ویدیویی، آهنگ ها و ارکسترها است. اگر دوست دارید آهنگساز شوید، در وهله اول باید درباره مسئولیتها و وظایف یک آهنگساز شناخت کافی پیدا کنید. ما در این مطلب اینکه آهنگسازها چه کار می کنند، چه مدارک تحصیلی و مهارتهایی برای آهنگساز شدن مورد نیاز است و همینطور تفاوت بین آهنگساز و تهیه کننده موسیقی را با هم بررسی می کنیم.
آهنگساز چه کار می کند؟
آهنگسازها کار نوشتن و ساخت موسیقی متن فیلم، ترانه یک اثر و تنظیم اصلی یک قطعه هنری را به عهده دارند. موقع نوشتن موسیقی متن، آهنگساز به فیلمنامه و مشخصات آن توجه می کند و تلاش می کند آهنگی بسازد که به نوعی روایتگر داستان فیلم یا مربوط به آن باشد. آهنگسازها برای نوشتن قطعات موسیقی یا از ایستگاه های کاری صوتی دیجیتال (DAW) استفاده می کنند و یا به صورت دستی نت نویسی کنند.
بعد از اینکه آهنگساز درباره آهنگی که قرار است بسازد تصمیم گرفت، در ایستگاههای کاری صوتی دیجیتال که در واقع نرم افزارهایی برای ساخت و ویرایش فایلهای صوتی هستند از کارش ماکت یا نمونه ای میسازد. بعد می تواند چیزهایی به این نسخه اولیه اضافه یا آن را اصلاح کند تا اینکه در نهایت به نسخه مورد نظرش برسد.
حتما بخوانید: آموزش اصطلاحات موسیقی (رایج ترین ها)
معمولا در جریان این مراحل، آهنگسازها با بقیه افرادی که درگیر پروژه هستند مشورت می کنند و پیشنهادات و نظراتشان را بررسی می کند تا به یک نتیجه همه پسند برسند. آهنگساز می تواند خودش نتهای آهنگ را بنویسد یا اینکه فایل DAW را برای تنظیم کننده آهنگ بفرستد تا او آهنگ را نت نویسی کند. اگر قرار باشد آهنگ برای اجرای زنده خواننده یا گروه نوازندگان استفاده شود، نت نویسی آهنگ ضروری می شود.
توی این پک فوق العاده، آهنگسازی دیجیتال، ضبط، تنظیم، میکس و مسترینگ رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! در کمترین زمان آهنگساز حرفه ای و معروف شو!
نقش آهنگساز چیست؟
آهنگساز نقش خلاقانه ای در روند تولید آهنگ دارد. آهنگسازها در واقع با تهیه کننده یا کارگردان موسیقی برای نوشتن، تنظیم و کارگردانی موسیقی همکاری می کند تا محصولات صوتی و تصویری مدنظرشان که نیاز به موسیقی هماهنگ مرتبط دارند را تولید کنند. به عنوان مثال، اضافه کردن موسیقی متن به صحنه های آرام، رمانتیک، دراماتیک یا اکشن، تاثیر احساسی بیشتری به فیلم می بخشد.
آهنگسازها باید در حوزه تاریخ خلق موسیقی، آلات موسیقی و اصطلاحات فنی موسیقی مثل ملودی، هارمونی، ریتم و لحن دانش وسیعی داشته باشند. علاوه بر این، آهنگهایی که یک آهنگساز می سازد باید از نظر فنی برای گروه نوازندگان و خوانندگان قابل اجرا باشند و او بتواند برای سبک های مختلف موسیقی مثل کلاسیک، پاپ، جاز، فولک، کانتری و یا سنتی آهنگ بسازد.
در حین ساخت موسیقی متن فیلمها، کارگردان یا تهیه کننده نظرات خودش را در خصوص آهنگی که قرار است ساخته شود به آهنگساز منتقل می کند و او باید این موارد را در اثرش بگنجاند. معمولا موسیقی متن فیلمها قبل از تایید نهایی بازبینی های زیادی را پشت سر می گذارند.
برای آهنگساز شدن به چه مهارت هایی نیاز داریم؟
برای اینکه به یک آهنگساز خوب تبدیل شوید باید مهارتهای زیر را داشته باشید:
- آشنایی با اصول اولیه و پیشرفته موسیقی
- آگاهی از سبکها و ژانرهای مختلف موسیقی
- برخورداری از استعداد پرورش یافته در ساخت آهنگ
- توانایی نواختن یک یا چند ساز موسیقی
- توانایی خواندن نتها و پیروی درست و دقیق از نت موسیقی
- برخورداری از تفکر خلاق و تمایل به تجربه کردن
- توانایی همکاری و لحاظ کردن نظرات و دستورات
- توجه کردن به جزئیات، منعطف و سازگار بودن
- منضبط و قابل اعتماد بودن
- برخورداری از مهارتهای ارتباطی و بین فردی قوی
برای آهنگساز شدن به چه مدارک تحصیلی نیاز داریم؟
حقیقت این است که برای یک آهنگساز، توانایی و استعداد او در آهنگسازی از مدرک تحصیلی مهمتر است؛ اما معنایش این نیست که مدرک دانشگاهی به دردتان نمی خورد. خیلی از آهنگسازان موفق فعلی کشورمان نه تنها سالها تحت تعلیم اساتید موسیقی بوده اند، بلکه در رشته های دانشگاهی مرتبطی هم درس خوانده اند. شما می توانید در رشته موسیقی لیسانس، فوق لیسانس و دکترا بگیرید. آموزش رسمی در دانشگاهها به شما کمک می کند تا مسیر آهنگساز شدن را راحتتر طی کنید.
حتما بخوانید: آهنگسازی به چه وسایلی نیاز دارد؟ از کجا باید شروع کنیم؟
تهیه کننده موسیقی و آهنگساز چه فرقی با هم دارند؟
تولید کننده یا تهیه کننده موسیقی (music producer) با آهنگساز تفاوتهایی دارد که شامل موارد زیر می شوند:
- آهنگساز خالق موسیقی است ولی تهیه کننده از آهنگ برای اهداف مختلف شغلی استفاده می کند.
- تهیه کنندگان موسیقی درباره مفاهیم آهنگ فیلمها، سریالهای تلویزیونی، برنامه های رادیویی، تبلیغات و سایر پروژه ها تصمیم گیری می کنند و در واقع آهنگساز برای نوشتن و ساختن آهنگها از تهیه کننده دستور می گیرد.
- آهنگساز باید دانش گسترده و عمیقی درباره تئوری و اصول موسیقی داشته باشد تا بتواند آهنگها را از لحاظ فنی درست بسازد؛ اما برای تهیه کننده موسیقی دانستن اصول اولیه تولید آهنگ کافیست تا بتواند این آهنگها را در رسانه های تصویری مورد نظرش به نحو خوبی بگنجاند.
- آهنگسازها برای ساخت آهنگ از آلات موسیقی، سینث سایزر (synthesizer) و DAW برای استفاده می کنند؛ ولی تهیه کننده موسیقی ابزارهایی مثل DAW برای ضبط صداها، ترکیب موسیقی متن، ویرایش آهنگ و همگام سازی آن با عناصر بصری را به کار می گیرد.
آهنگسازها کجا کار می کنند؟
آهنگسازها معمولا در خانه یا در استودیوهای موسیقی کار می کنند. آنها برای شرکت های موسیقی، استودیوهای فیلم، استودیوهای انیمیشن، شرکت های تبلیغاتی، خانه های رسانه، ادارات دولتی و سایر مشتریان پروژه های قراردادی انجام می دهند. کار آهنگسازان معمولا سخت و ساعت کاریشان هم پراکنده و طولانی است. گاهی اوقات هم آنها مجبور می شوند برای نظارت روی تمرینها و اجراهای موسیقی یا شرکت در فعالیتهای تبلیغاتی و انجام پروژههای جدید به شهرهای مختلف سفر کنند.
برای آهنگساز شدن چه چیزهایی باید یاد بگیریم؟
برای اینکه آهنگساز شوید باید تئوری موسیقی، اصول آهنگسازی و نحوه خواندن و نوشتن نتهای موسیقی را یاد بگیرید. یاد گرفتن اصول آواز خواندن یا نواختن سازهای مختلف هم به شما در مسیر تبدیل شدن به یک آهنگساز حرفه ای خیلی کمک می کند. علاوه بر این شما باید نحوه کار با ایستگاههای کاری صوتی دیجیتال و نرم افزارهای آهنگسازی را هم بلد باشید.
اگر قصد دارید آهنگساز شوید تا جایی که می توانید آهنگهای قدیمی و جدید را گوش بدهید و آنها را بررسی کنید. این کار به شما کمک می کند تا بفهمید چطور باید از صداها، سازها، تنظیمات تن، ساختارهای هارمونیک، ملودی ها، تمپ ها و ریتم ها برای رسیدن به افکتها و حالتهای دلخواهتان استفاده کنید.
چطور آهنگساز شویم؟
مراحل زیر به شما کمک می کنند تا آهنگساز شوید:
1- یادگیری موسیقی را از سنین پایین شروع کنید: خیلی از آهنگسازان و تهیه کنندگان برجسته موسیقی از سن پنج یا شش سالگی شروع به یادگیری موسیقی کردند. یادگیری موسیقی در کودکی باعث می شود پایه و زمینه محکمی در حوزه نظری و عملی موسیقی برای شما ایجاد شود. اگر هنوز سنتان کم است می توانید آواز خواندن یا نواختن سازهایی مثل ویولن، هارمونیوم، تبلا، فلوت و سازهای دیگر را یاد بگیرید. کلاسهای موسیقی مخصوص کودکان به افرادی که می خواهند در آینده آهنگساز شوند کمک زیادی می کنند.
2- در رشته موسیقی تحصیل کنید
یک راه دیگر برای آهنگساز شدن این است که وارد دانشگاه شوید و در رشته موسیقی شروع به تحصیل کنید. علاوه بر این می توانید در آموزشگاههای موسیقی ثبت نام کنید و دوره های مختلفی مثل آموزش صوتی، تاریخ موسیقی، موسیقی و ادبیات، موسیقی و هنرهای زیبا، طبقه بندی موسیقی، تئوری موسیقی، نت نویسی، آهنگسازی و تفسیر را بگذرانید و مدرک بگیرید.
3- با قطعاتتان پورتفولیوی هنری خودتان را بسازید
پورتفولیو (portfolio) همان رزومه یا آلبومی از نمونه کارهای شما به عنوان یک هنرمند است. خوب است اگر در حین تحصیلتان آهنگسازی را شروع کنید. سعی کنید ژانرها و سبک های مختلف موسیقی را تجربه کنید و دامنه موسیقی خودتان را گسترش بدهید. کار عملی به شما کمک می کند تا قطعات موسیقی متناسب با حالات و موقعیتهای مختلف بسازید و تجربیاتتان را بیشتر کنید.
4- قطعاتی که میسازید را در اینترنت آپلود کنید
با به اشتراک گذاشتن نسخه های صوتی و تصویری آهنگهایتان در سایت، وبلاگ و شبکه های اجتماعی می توانید مخاطبان خاص خودتان را پیدا کنید و از سلیقه و ترجیحات افراد هم باخبر شوید. علاو بر این توصیه می کنیم با افراد دیگری که به آهنگسازی مشغولند آشنا شوید و با آنها تعامل داشته باشید تا از آنها بیشتر یاد بگیرید.
5- آهنگهایتان را در شبکه های اجتماعی تبلیغ کنید
با تبلیغ آهنگهایتان در رسانه های اجتماعی باعث می شوید افراد بیشتری با آثار شما آشنا شوند. علاوه بر این می توانید با دادن مجوز پخش دیجیتالی از طریق پلتفرمهای پخش و سایتهای دانلود موسیقی، طرفداران بیشتری پیدا کنید. وقتی به یک آهنگساز مستعد با طرفداران زیاد تبدیل شدید توجه تهیه کنندگان و ناظران موسیقی را جلب می کنید و شانستان برای همکاری با آنها بالا می رود.
حتما بخوانید: آموزش 24 نکته مهم که چگونه به یک آهنگساز خوب تبدیل شویم؟
6- مشغول به کار شوید
می توانید با ارسال رزومه، کاور لتر یا نمونه کارهایتان برای تهیه کنندگان موسیقی از آنها درخواست کار کنید یا اینکه سری به شرکتهای تبلیغاتی یا شرکتهای تولید موسیقی بزنید و خودتان را به آنها معرفی کنید. داشتن ارتباطات قوی در این حوزه بسیار مهم است، پس تا جایی که می توانید با افرادی که ممکن است فرصت شغلی خوبی برایتان ایجاد کنند تماس داشته باشید. تقویت مهارتهای ارتباطی و بین فردی در برقراری ارتباطات موثر به شما کمک می کند.