آموزش اصطلاحات موسیقی (رایج ترین ها)

اصطلاحات موسیقی به نقشه راه و نشانه های موسیقی اطلاق می شود. موسیقی نقش کلیدی و مهمی در زندگی بسیاری از مردم ایفا می کند. هرچه قدر دانش بیشتری در مورد موسیقی کسب کنیم بیشتر می توانیم اشکال موسیقی را درک کنیم و از آنها لذت ببریم.

برای کمک به تحول در درک بهتر شما از نوازندگی و همچنین افزایش پاسخ عاطفی شما به خود موسیقی، ما در این مطلب فهرستی از چند اصطلاح پرکاربرد موسیقی و تعریف آنها را آورده ایم. این اصطلاحات موسیقی برای آن دسته از افرادی که ساز می زنند به منزله زبان سازها به حساب می آید.

اصطلاحات، تعاریف و معانی رایج موجود در موسیقی

• نیم پرده: فاصله بین کلیدهای مجاور پیانو خواه سیاه یا سفید، خواه به سمت بالا یا پایین.
• پرده: دو نیم پرده یا فاصله یک کلید از دیگری با یک کلید سیاه یا سفید در بین آنها.
• سکانس: انتقال و تکرار متوالی قطعه در گام های مختلف.
• تنظیم ملودی.
• رکاب تخفیف صدا( اونا کوردا): مکانیزم قطع صدا یا تعدیل در پیانو.
• رقص ژیگ یا رقص تند: رقص تند و شاد انگلیسی که در قرن شانزدهم پدید آمد و به ژیگ معروف شد.
• جاز.: شکلی از موسیقی به شدت تاثیرگذار که کمی بعد از جنگ جهانی اول از جوامع سیاه پوستان آمریکا برخاست و تلفیقی از بسیاری از سبک ها از جمله بلوز و رِگتایم (موسیقی ضربی) است. نوازندگان موسیقی تجاری به آن علاقه مند شدند و در فرهنگ های بسیار مختلف موسیقی روایج یافت.

این موسیقی از لحاظ ویژگی در ابتدا سبکی بسیار فی البداهه داشت و فقط با گروه کوچکی از سازها نواخته شد به تدریج به سبک های مختلف مانند سوینگ و بی باپ (swing and bebop) تغییر یافت و به سبک محبوب گروه های ارکستر جاز تبدیل شد.

چطور گوش خود را برای یادگیری بهتر موسیقی تربیت کنیم؟

این سبک تاثیر فوق العاده ای روی ترانه های سازهای دوره بین دو جنگ جهانی گذاشت؛ در نتیجه بسیاری از آنها ترانه های خود را به سبک ویژه جاز نوشتند. به همین صورت موسیقی دان هایی که ریشه آنها به موسیقی جاز برمی گشت آثاری را تولید کردند که در زمینه هنر موسیقی ماندگاری خود را اثبات کرده اند که از این میان جورج گرشواین مشهورترین آنها است.

• «آکاپلا»: بدون همراهی ساز.
• «آلگرو»: تند، سریع، شاد و فرح بخش.
• «آپ‌پاسیوناتو»: سرشار از احساس و هیجان.
• «باینری»: شکلی از موسیقی در دوبخش. AB
• «کانتو»: هم سرایی، موسیقی کُر یا آواز مناجاتی
• «کانترالتو»: زیرترین صدای آواز زنانه.
• «آگمنت»: بزرگتر کردن، افزایش اندازه. در موسیقی پنجم افزوده به این معنا است که نیم پرده تن پنجم وسیع تر می شود.

هنگامی که موسیقی دان و هنرجو با اصطلاحات موسیقی آشنا شود اعتماد به نفس او به سطح جدیدی می رسد و موسیقی رنگ و بوی تازه و در بعضی از مواقع حالت احساسی به خود می گیرد که موسیقی دان و شنونده آن را حس می کنند.

رهبر ارکستر پدر بیان موسیقی

هاینریش بندیر، رهبر ارکستر

اصوات اصلی و سکوت، مواد خام موسیقی هستند. رهبر ارکستر« پدر» بیان موسیقی است و به نوازندگان ارکستر اشاره می کند که دسته جمعی، بلند، آهسته، کند یا تند بنوازند و موسیقی را شروع و قطع کنند. هر یک از نوازنده ها و آوازخوان ها نه تنها باید بدانند که چگونه هر یک از نت ها را بدون اشتباه بزنند بلکه باید فرامین رهبر ارکستر را نیز دنبال کنند.

نوازنده مصمم باید نشانه گذاری ها را با دقت و بدون اشتباه بخواند یعنی در ریتم و تپش ضربان سنج( متر ضربان) آن زندگی کند. تفسیر موسیقی به عهده فردی است که آن را خلق کرده است.

اصوات و سکوت مواد خام موسیقی هستند برای :

• تسکین دادن
• به هیجان آوردن
• انگیزه دادن
• گفتگو کردن
• اصلاح کردن
• توصیف کردن
• به حرکت در آوردن
• تجلیل کردن
• شفا دادن
• ارتباط برقرار کردن
• بیان کردن
• به دست آوردن
• راضی کردن

روح موسیقی با تفسیر بیانی نت ها، الگوها و ریتم آزاد می شود. موسیقی بدون احساس چه قدر خسته کننده می شود. موسیقی توقعات را بالا می برد و سپس آنها را برآورده می سازد. نوازنده ها با ایجاد انحراف لحظه ای در زمان بندی و در بلندی صدا احساسات را به قطعه می دمند. حتی تغییر لحظه ای تمپو موجب برانگیختن جزئی احساسات می شود. همه این احساسات، منفی یا مثبت هستند.

احساسات منفی زمانی به وجود می آید که توقعات برآورده نشوند. اما وقتی که رویدادهای عاطفی کوچک مثبت به صورت مکرر اتفاق می افتد به ما حس سعادت و خوشبختی دست می دهد و زمانی که یک سری حوادث ناخوشایند منفی کوچک روی می دهد ما افسرده یا تحریک پذیر می شویم. بنابراین می توانیم نظاره گر چگونگی تاثیر موسیقی در برانگیختن احساسات و عواطف باشیم.

اصول یادگیری موسیقی (آموزش 3 گام ساده)

موسیقی همزمان پیچیده و ساده است. موسیقی ارباب و موسیقی دادن ها برده آن هستند.

کلید فا(F) معروف به کلید باس

کلید «فا» ( کلید باس) دارای 2 نقطه است که یکی بالای خط فا و دیگری زیر آن قرار دارد. در موسیقی پیانو این «فا » با گذاشتن انگشت 1 دست چپ روی c میانی(دو)، انگشت2روی b، انگشت 3روی a، انگشت 4روی g و انگشت 5 روی fواقع شده است.

تعاریف بیشتر اصطلاحات موسیقی استاندارد برای همه دوستداران موسیقی

• داون بیت: ضربه با شدیدترین تاکید درابتدای میزان.
• دینامیک: میزان بلندی یا آهستگی صدای موسیقی که با درجه بندی نشان داده می شود؛ از صدای آهسته تا بلند از چپ به راست به صورت زیر است: pp، p، mp،mf، f،. ff و از هردو جهت گسترش می یابد.
• اسپرسیوو: بطور گویا.
• سوپرانو: بم ترین صدای زنانه.
• استاکاتو: نت های منقطع و بریده.
• تِمبِر: «رنگ » تن ساز، صدا یا محدوده صداها.
• سر کلید: گام های بلندتر و کوتاهتر در آغاز هر خط موسیقی که نوع کلید موسیقی را نشان می دهد.
• مادریتو: ضرب ملایم.
• موومنت: بخش جداگانه اثری بزرگ.
• موسیقی شناسی: مطالعه نظری و تاریخی موسیقی
• نت C میانی: نت دو که تقریباً در مرکز صفحه کلید پیانو قرار دارد(حدود 262 ارتعاش درهر ثانیه).
• ریف: تکرار یا اجتناب از موتیف در یک قطعه موسیقی پاپ مدرن یا جاز.
• مونو تُن: تکرارصدای واحد.
• چَنت: گروه خوانی متون مقدس در یک ریتم آزاد مشابه ریتم گفتار.
• کریشندو: افزایش تدریجی بلندی آوا.
• گام تمام پرده: گامی که هر کدام از نت‌ها با یک پرده فاصله از هم جدا می شوند. گام تمام پرده شامل شش درجه در هر اکتاو است. نمونه برجسته از گام تمام پرده که راه خود را به موسیقی پاپ باز کرد میزان های سه و چهار در شروع آهنگ استیو واندرسال 1972« تو آفتاب درخشان من هستی» قرار دارند.
• ماژور و مینور: تفاوت اصلی بین آکورد مینور و ماژور در درجه سوم است( محض یادآوری، پایه یا تونیک+ درجه سوم+ درجه پنجم آکورد اصلی است). درجه سوم آکورد ماژور و مینور نیم پرده از هم فاصله دارند اما این تفاوت بسیار جزئی کیفیت احساسی یک قطعه آهنگ را تغییر می دهد. شنیدن چیزی شبیه به این رایج است:

«درجه سوم آکورد مینور موجب غمگینی بیشتر آکورد می شود. از سوی دیگردرجه سوم آکورد ماژور آن را شادتر می کند.»

• ام اف: مزو فورت: این اصطلاح ایتالیایی به معنی بلند متوسط است.
• کلید جی(سُل)

کلید سل 4 بار از خط سُل عبور می کند.

انواع آلات موسیقی ایرانی و غربی

اصطلاحات رایج موسیقی

وقتی نوبت به درک اصطلاحات موسیقی می رسد، احتمالا دلتان می خواهد همه چیز را در این باره بدانید و بینش عمیقی درباره این اصطلاحات پیدا کنید.

• آکسان: تاکید یا ضرب ملایم در ابتدای صدای آهنگین.
• فانفار: به عنوان اعلان بکار می رود که معمولاً با سازهای بادی ارکستر نواخته می شود.
• هارمونی: ترکیب همزمان گام ها به ویژه وقتی که با آکوردها ادغام می شود که برای گوش خوشایند هستند.
• کلید: گروهی از صداها مبتنی بر پایه خاص و دارای گام به منزله تشکیل دهنده آهنگ های اصلی قطعه یا بخشی از موسیقی در نظر گرفته می شوند.
• تِم: در کار موسیقی مهمترین ملودی هر دوره خاص است. در یک کار موسیقی ممکن است یک تم اصلی یا تم های زیادی وجود داشته باشد.
• فرم AB : طرح موسیقی که دو بخش یا دو قسمت دارد.
• اِکامپینمنت: قسمت ساز یا آواز که همراه یا در زمینه تک نواز می آید.
• اُل فاین: دستور نواختن موسیقی تا آخر.
• التو: زیرترین صدای زنانه.
• آگمنت شده( افزوده): اصطلاحی برای فاصله بزرگ یا کامل که با یک نیم پرده افزایش می یابد، به عنوان مثال، e-g.c-g، ( پنجم افزوده) یا c-d( دوم افزوده). همچنین برای یک سه گانه با پنجم افزوده مثلاً سه گانه پایه افزوده در ماژورC ، C+، c-e-g بکار می رود.
• بریج( پل): بخشی از آهنگ که سایر بخش ها را به هم متصل می کند.
• کانن: فرم بسیار دقیق تقلید است که دو یا چند بخش دارای ملودی مشابه هستند اما در نقاط مختلف شروع می شوند. کانن از یک تِم واحد و به طرز عجیبی از مجموعه از قواعد ساده به وجود آمده است. این فرم در دستان استادی مانند یوهان سباستین باخ مدلی منطقی و همچنین زیبای موسیقی محسوب می شود.

« فقط نت ها را اجرا نکنید. مفهوم نت ها را نیز بنوازید.» پابلو کاسالس، نوازنده ویولون سل

چرا باید تئوری موسیقی را یاد بگیریم؟

من به عنوان یک مربی پیانو دریافتم یاد گرفتن تئوری موسیقی مزایای زیر را برای هنرجویان به همراه دارد:

• روند یادگیری را تسریع می کند. یادگیری گام ها در کلیدهای مختلف می تواند یکی از نمونه های آن باشد. دانشجوها گام خاصی را در متن موسیقی تشخیص می دهند. زیرا گام را تمرین کرده و آن را بلافاصله به صورت روان اجرا می کنند بنابراین در زمان صرفه جویی می شود.
• یادگیری فاصله ها. هنرجو با دانش خوبی از فاصله ها می تواند بدون آمادگی قبلی موسیقی را اجرا کند.
• دانش تئوری موسیقی برای گرفتن اجراهایی با دستمزد بالا ضروری است.
• آشنایی با تئوری اعتماد به نفس را بالا می برد.
• فضای خلاقیت برای بداهه نوازی و بیان موسیقی باز می شود.
• موسیقی دان هایی که به خوبی آموزش دیده اند در تئوری موسیقی به برتری می رسند.
• گروه نوازی مستلزم داشتن دانش نوازندگی است.
• درک و شناخت از چگونگی اجرای موسیقی پایه و اساس همه سازها می باشد.

کلام آخر

از وظایف فردی هر یک از موسیقی دان ها ازجمله آواز خوان ها این است که اصطلاحات موسیقی ارائه شده در هنگام اجرا رعایت کنند. زیرا آهنگساز روی موسیقی، تمپو، دینامیک ها و تفسیر بیانی نت ها را نشان داده است. او موسیقی را نوشته و اصطلاحات موسیقی ( دستورالعمل ها) را به آن افزوده تا به دیگران در تفسیر قطعه موسیقی کمک کند.

به یادگیری اصطلاحات موسیقی و تعاریف آنها ادامه دهید. به محض آشنایی با مفهوم اصطلاح، آن را در اچرای خود پیاده کنید. اگر این عادت را در خود به وجود آورید شاهکار خود را همانطور که آهنگ ساز تنظیم کرده اجرا می کنید و همچنین تجربه ای احساسی لذت بخش به شنونده القا خواهید کرد.

10 تا از سخت ترین سازهای موسیقی از لحاظ یادگیری کدامند؟

آیا می توانید ارکستر سمفونی بزرگی را تصور کنید که همه نوازندگان بتهوون را به آرامی اجرا می کنند به جز فردی که شیپور فرانسوی را به بلندی صدای رعد و برق می نوازد؟

البته او باید در حال نگاه کردن به رهبر ارکستر باشد هنگامی دستور صدای بلند یا آرام، تند یا آهسته را می دهد. از دلایل اصلی تمرین های ارکستر اطمینان از این است که هر یک از موسیقی دان ها صداهای نوشته شده و اصطلاحات ارائه شده در موسیقی را رعایت کنند.

مهمترین و آخرین وظیفه هنرمند آفرینش و تفسیر است تا بدین وسیله به موسیقی خود روح ببخشد. موسیقی به خودی خود یک زبان است اما زبانی جهانی و فراگیر محسوب می شود.

موسیقی یک قانون اخلاقی است. روح به جهان، بال به ذهن، پرواز به تخیل و جذابیت و شادی به زندگی و به همه چیز می دهد.

پرسش و پاسخ

پرسش: «پالاندو» در موسیقی به چه معنا است؟

پاسخ: پالاندو در انگلیسی صحبت کردن یا صحبت با کسی ترجمه می شود.

پرسش: اصطلاح موسیقی عبارت «به تدریج از بلندی صدا بکاهید» چیست؟

پاسخ: واژه درست دیکرشندو (decrescendo) یا دیمینیواندو (diminuendo) است.

پرسش: معنای کلمه oynamis چیست؟

پاسخ: به معنای پرش، به سرعت بالا رفتن و جهش است.

پرسش: چگونه ترانه احساسی بنویسیم؟

پاسخ: ترانه های بسیاری از کشورها بر اساس احساسات هستند. به اشعار ترانه ها و نحوه داستان سرایی آنها گوش دهید. همه ما در حافظه خود داستان هایی داریم. از آنها به خصوص از غم انگیزترین مورد استفاده کنید. به محض نوشتن شعر خود یک ملودی ساده به آن اضافه کنید. حتی شاید متوجه شوید که هنگامی که روی شعر کار می کنید ملودی آن نیز به ذهنتان خطور کند.

بهترین ترانه ها از تجارب شخصی شما به وجود می آیند. در مورد احساسات خود بنویسید. احساسات قدرتمند و هیجان برانگیز هستند. نوشتن به تمرین و چیزهای زیادی نیاز دارد. « پل» به بخشی از ترانه گفته می شود که بیشتر در خاطر مردم می ماند پس یک پل قوی یا بخش تکراری از ترانه ای را بنویسید.

پرسش: اصطلاح موسیقی عبارت «به تدریج از بلندی صدا بکاهید» چیست؟

پاسخ: پاسخ پیانو- سافت و پیانیسیمو- سافر است.

پرسش: پیش درآمد و سمفونی چیست؟

پاسخ: پیش درآمد قطعه ای از موسیقی ارکستر است که در آغاز اپرا، برنامه موسیقی یا باله نواخته می شود. سمفونی شکل طولانی قطعه موسیقی ارکستر گفته می شود که معمولاً شامل چند قسمت بزرگ یا بخش هایی از اثر هستند که حداقل یکی از آنها به صورت سونات است( همچنین فرم اولین بخش اثر نامیده می شود).

پرسش: اصطلاح نواختن قطعه ای با انعطاف در تُندا( تمپو) چیست؟

پاسخ: انعطاف در تندا با نام روباتو به معنی « زمان دزدیده شده» درموسیقی یا نواختن با بیان و ریتم آزاد تعریف می شود. این سبک در عصر رومانتیک به وجود آمد و توسط چاپین، شومان و سایر آهنگ سازها بکار گرفته شد.

فرکانس نت های موسیقی (لیست کامل)

پرسش: «کانتابیل» در موسیقی به چه معنا است؟

پاسخ: کانتابیل یا لحن آهنگین جلوه آوازخوانی را هنگام نواختن ساز موسیقی نشان می دهد. کلمه «کانتو» به معنای« آواز خواندن» است. وقتی ترانه ای را می خوانیم شعر و ملودی به زیبایی به یکدیگر متصل می شوند. در واقع کانتابیل سبکی روان…ملایم و متصل را نشان می دهد.

پرسش: گام موسیقی چیست؟

پاسخ: گام توالی پرده و نیم پرده ها است که به صورت الفبا مرتب شده است. الگوی آن به صورت زیر است: تمام پرده، تمام پرده، نیم پرده، تمام پرده، تمام پرده، تمام پرده، نیم پرده. با پیروی از این الگو می شود با هریک از کلیدهای پیانو( یا ساز موسیقی) آغاز کرد و گام بسیار خوبی نواخت.

پرسش: مادیریتو چیست؟

پاسخ: اصطلاح موسیقی «مادیریتو» به سرعت در ریتم موسیقی اطلاق می شود. به تندا یا تمپو پیاده روی فکر کنید که نه بسیار تند و نه بسیار کُند است.

پرسش: چرا در بعضی موارد کلید باس را کلید فا( F ) می خوانند؟

پاسخ: خطوط حامل موسیقی از 5 خط و 4 فضا برای سه گانه و کلید باس تشکیل شده است. کلید باس به دلیل این که حلقه بالا و دو نقطه آن روی خط حامل فا هستند، کلید فا خوانده می شود.

پرسش: «دِسِت» در موسیقی به چه معنا است؟

پاسخ: «دِسِت» قطعه موسیقی است که برای اجرا به ده موسیقی دان یا به گروه ده نفره موسیقی نیاز دارد.

پرسش: معنای « آندانت» چیست؟

پاسخ: به تندا یا سرعتی اشاره دارد که موسیقی خوانده یا نواخته می شود. عبارت آندانت نشان می دهد که قطعه موسیقی با سرعتی نسبتاً آرام نواخته می شود یعنی سریع تر از «آداجیو» اما کندتر از مادریتو است. به سرعت پیاده روی فکر کنید تا بهتر متوجه این مفهوم شوید.

پرسش: « پیتزیکاتو» به چه معنا است؟

پاسخ: پیتزیکاتو یعنی نواختن نت یا قطعه ای با به صدا درآوردن سیم های ویولون، ویولا، ویولونسل و غیره . به صدا درآوردن سیم ها به جای آرشه با استفاده از نوک انگشتان انجام می گیرد. با این کار صدایی منقطع و کوتاه به جای صدای ممتد تولید می شود. پاگانینی هنرمند ویولون نواز اولین فردی بود که به طور مکرر با دست چپ سیم های ویولون را به صدا در می آورد و با دست راست آرشه می نواخت. اگر علاقه دارید صدای پیتزیکاتو را بشنوید بخش سوم سمفونی چایکوویسکی، شماره 4، با عنوان « اِسکِتزو»بهترین گزینه است: پیتزیکاتو آستیناتو

سبک ها و ژانرهای معروف موسیقی با مثال (10 سبک رایج)