از آنجا که نواختن ساز سه تار با ناخن صدای زیباتر، دلنشین تر و اصیل تری را خلق می کند، بیشتر استادان ترجیح می دهند که از مضراب استفاده نکنند اما برخی هم صدای تولید شده با مضراب را بیشتر می پسندند. مخصوصا استفاده از مضراب برای هنرجویان تازه کار راحت تر است. برای انتخاب مضراب باتوجه به اینکه انواع مختلفی داشته (شاخ، پلاستیکی، سیمی) و هرکدام صدای مخصوص به خود را دارند، می توانید قبل از خریداری، صدای هرکدام را روی سه تار تست کنید.
انواع مضراب
در زیر به معرفی انواع مضراب می پردازیم.
1-مضراب شاخ
به دو نوع مختلق تقسیم شده و همان طور که از اسمشان پیداست، از شاخ حیوانات ساخته می شوند. حلقه ی دور مضراب ها چرمی است و محل قرار گیری آن زیر ناخن می باشد. صدایی که توسط مضراب های شاخ تولید می شود نرم و مخملی است و نزدیکترین صدا به صدایی است که از ساز زدن با ناخن ایجاد می شود.
2-مضراب سیمی
ساختمان این مضراب ها شامل یک تسمه فلزی و یک قطعه سیم بوده که نحوه قرارگیری سیم به صورت متصل شدن آن به دو سمت تسمه فلزی می باشد. به دلیل پایین بودن قیمت این مضراب و دسترسی آسان، در هر مغازه ای یافت می شود. چگونگی استفاده از این مضراب ساده است بدین صورت که آن را مانند انگشتر داخل انگشت سبابه کرده و برای ثابت ماندنش سیم را زیر ناخن فیکس کنید؛ اگر حلقه در انگشتتان همچنان حرکت می کرد آن را کمی فشار داده تا دور انگشت محکم شود.
توی این پک فوق العاده، استاد بهزاد سلیمی، نواختن سه تار رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! در کمترین زمان یک سه تارنواز حرفه ای شو همه رو انگشت به دهان کن!
یکی از مشکلاتی که هنگام استفاده از این نوع مضراب با آن مواجه می شویم، ایستایی کم و خارج شدن سیم حلقه شده (که با آن سیم های سه تار را می نوازیم) از جای خود می باشد. البته برای حل این مشکل، مضراب هایی با دو سیم حلقه ای موجود شدند که یکی از حلقه ها که کوتاه تر می باشد پشت و بالای گوشت ناخن ثابت شده و با حلقه ی بلند تر بر سیم های سه تار مضراب زده می شود.
از آنجا که دو سیم به هم برخورد می کنند، صدای این مضراب ها نسبت به انواع دیگر، تیز تر و شفاف تر است. پس رسا و شفاف به گوش می رسد.
3-مضراب پلاستیکی
این مضراب ها از جنس پلاستیک ساخته می شوند و علت نام گذاری آنها نیز به همین منظور است. ضخامت انگشت مضراب های پلاستیکی اکثرا بین 16 الی 17 سانتی متر بوده و ابعاد حدودی آن ها 30 * 20 * 20 میلیمتر می باشد. از لحاظ قیمت نیز مضراب پلاستیکی قیمت پایین تری نسبت به مضراب فلزی دارد.
به طور کلی باید گفت که مضراب های سه تار با توجه به سلیقه و انتظاری که هنرجو و یا نوازنده از صدای مضراب زدن ساز خود دارد انتخاب می شود. همچنین راحت بودن با مضرابی که انتخاب می کنید نیز امری مهم در انتخاب یک مضراب مناسب می باشد.
3 مدل مضراب پیشنهادی برای خرید
مدل OM3 (پیشنهاد ما برای مبتدی ها)
- قیمت حدود 5 هزار تومان- لینک خرید
این مضراب فقط برای مبتدی ها توصیه می شود و نازک است اما کیفیت قابل قبولی با توجه به قیمت آن دارد.
مدل MEN_100 (پیشنهاد ما برای آقایان)
- قیمت حدود 35 هزار تومان- لینک خرید
مضراب سه تار جنس شاخ یک از بهترین مضراب های ساخته شده برای ساز سه تار بوده و تا حد زیادی شباهت به ناخن طبیعی دارد که با کمی تغییرات در حالت مضراب (با سوهان ناخن یا سمباده) میتوانید این مضراب را به فرم مورد علاقه خود در بیاورید و دیگر نگران شکستن ناخن خود نباشید و همیشه با کیفیت مطلوب نوازندگی کنید و از نوازندگی لذت ببرید. این سایز مضراب برای آقایان مناسب می باشد.
مدل m2 (پیشنهاد ما برای خانم ها و آقایان)
- قیمت حدود 17 هزار تومان- لینک خرید
مضراب سه تار فلزی با ساخت بسیار مناسب برای نوازندگانی که نمی توانند از ناخن طبیعی خود برای نواختن سه تار استفاده کننده پیشنهاد می شود، زیرا صدای تولید شده توسط این مضراب به صدای نواختن با ناخن طبیعی نزدیک است.
ویدیوی نکات کلیدی استفاده از مضراب سه تار
در ادامه بخوانید: معرفی اساتید بزرگ سه تار ایران بهمراه تصاویر