خیلی وقتها برای آهنگسازان پیش می آید که به آهنگی که می نویسند افتخار می کنند اما از تنظیمش اصلا راضی نیستند و این سوال برایشان پیش می آید که چطور یک تنظیم آهنگ حرفه ای انجام بدهیم؟
تنظیم موسیقی تاثیر زیادی روی شنونده می گذارد و باعث جذاب و شنیدنی تر شدن آهنگ می شود. با اینکه همه ترانه سراها با اشتیاق فراوان شروع به تنظیم آهنگ می کنند؛ اما اغلب اوقات این مسیر برایشان به فرایندی خسته کننده و طولانی تبدیل می شود که پر از آزمون و خطاهای تمام نشدنی است. حالا ما اینجا هستیم تا در 10 مرحله مفید و موثر به شما کمک کنیم تا با صرف زمان اندک به نتیجه ای مطلوب برسید و بهترین تنظیمها را روی آهنگهایتان اعمال کنید.
مرحله 1- مطمئن شوید که آهنگتان بدون تنظیم خوب و بی مشکل است
به این فکر کنید که آیا آهنگتان به تنهایی و وقتی آن را با پیانو یا گیتار می نوازید خوب و بدون مشکل است؟ اگر آهنگ به خودی خود “عالی” نباشد، هر چقدر هم که تنظیم شما خوب و حرفه ای باشد مشکل آهنگ برطرف نخواهد شد.
شما باید این موارد را در نظر بگیرید:
توی این پک فوق العاده، آهنگسازی دیجیتال، ضبط، تنظیم، میکس و مسترینگ رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! در کمترین زمان آهنگساز حرفه ای و معروف شو!
- آیا گروه کُر قوی است؟
- آیا ریتم اصلی ملودی سرجایش است؟
- آیا آهنگ هارمونی و ملودی خوبی دارد؟
باید انقدر روی آهنگتان کار کنید تا زمانی که بدون تنظیم و فقط با پیانو یا گیتار عالی و بی نقص باشد. این مرحله اهمیت خیلی زیادی دارد. آهنگ بد حتی با بهترین تنظیم و تولید هم باز آهنگ بد باقی میماند؛ اما اگر آهنگتان خوب باشد حتی با کمی تنظیم باز هم کیفیت خوبش حفظ می شود. هر چقدر که روی این نکته تاکید کنیم کم است. بنابراین قبل از رفتن به مرحله دوم، حتما از کیفیت خوب آهنگتان مطمئن شوید.
مرحله 2- ببینید آهنگتان چه ژانرهایی را در برمیگیرد
قبل از شروع فرایند تنظیم یا تولید بهتر است که چند آهنگ مرجع پیدا کنید. وجود آهنگهای مرجع هم در مرحله تنظیم و تولید مهم هستند و هم در مرحله میکس و مسترینگ. حالا ممکن است بگویید: “من دلم نمیخواهد کار کسی را کپی کنم و میخواهم کارم کاملا اورجینال باشد”. اما واقعیت این است که حتی حرفه ای ترین و بهترین آهنگسازها هم که کارشان بسیار اصیل و ناب است دائما از آثار دیگران الهام و ایده می گیرند.
فرقی نمی کند آهنگی را صرفا برای الهام گرفتن گوش کنید یا اینکه اثری را از لحاظ زاویه دید شخص در مواجهه با یک شرایط خاص بررسی کنید؛ در هر صورت همه این کار را انجام می دهند و اتفاقا خیلی هم ضروری است. نگران کپی کردن از کار کسی نباشید؛ تکرار دقیق یک اثر کار سختیست و قرار هم نیست شما چنین کاری کنید، مگر اینکه به معنای واقعی کلمه نت به نت و ساز به ساز اثر یک نفر دیگر را کپی کنید.
حتما بخوانید: 24 نکته که چگونه به یک آهنگساز خوب تبدیل شویم؟
مرحله 3- مطمئن شوید که مدت زمان آهنگ مناسب است، تمام بخشها مدت صحیحی دارند و مکمل همدیگر هستند
این مرحله را می توان قسمتی از مرحله اول دانست؛ یعنی همانجایی که باید مطمئن شوید آهنگتان بدون تنظیم کامل و بی نقص است. ممکن است تهیه کننده یا تنظیم کننده بخواهد فرم آهنگ را برای ضبط تغییر بدهد و گاهی اوقات پیش می آید که نحوه اجرای زنده آهنگ توسط اجرا کننده با نسخه استودیویی متفاوت باشد. نسخه های ضبط شده باید تا حد امکان مختصر و مفید باشند. بنابراین در این مرحله باید مطمئن شوید که آهنگتان خیلی طولانی نباشد.
مرحله 4- آواز خواننده باید کاملا مناسب آهنگ باشد
یکی از ضروری ترین چیزها در بخش تنظیم و تولید آهنگ، مناسب بودن آواز خواننده برای آهنگ است. ضبط صداهای اصلی به شما کمک می کند تا موقع تنظیم تصمیمات بهتری بگیرید. اگر بدون شنیدن صدای آواز خواننده شروع به تنظیم آهنگ کنید نه تنها کار خودتان خوب از آب در نمی آید؛ بلکه کار مهندسین میکس را هم سخت می کنید. بهترین آهنگها تنظیمی دارند که از لحاظ تراکم کاملا متعادل است.
یادتان باشد که همه عناصر مختلف یک تنظیم یا تولید خوب باید فضا و محدوده صوتی خاص خودشان را داشته باشند.
مرحله 5- سازهای کوبه و سایر اجزای ریتمیک
علاوه بر آواز اصلی، سازهای کوبه ای و اجزای ریتمیک آهنگ هم جزو مهمترین بخشهای تنظیم به حساب می آیند؛ چون بیشترین فضای صوتی آهنگ را اشغال می کنند، به شنونده خط می دهند و انتقال بخش عمده ای از احساس آهنگ را به عهده دارند.
اول از همه مشخص کنید که سازهای کوبه ای باید آکوستیک (واقعی) باشند یا نمونه برداری شده؟ البته این مرحله درباره پیانو، آواز، تار، گیتار و غیره قابل اجرا نیست. وقتی این مساله را مشخص کردید بهتر است به یکی از آهنگهای مرجعتان گوش کنید تا اصول کار دستتان بیاید.
مشخص کنید که سازهای کوبه ای کجا وارد و کجا خارج شوند و اینکه این سازها به طور کلی چه الگوهایی را دنبال خواهند کرد. اگر از سازهای کوبه ای واقعی برای آهنگتان استفاده می کنید تنظیمتان فقط باید جهت کلی نواختن این سازها را مشخص کند.
در برنامه نویسی وسواس به خرج ندهید. یک درامر خوب می تواند تصمیمات مهم را بگیرد و کارتان را راحت کند. اگر می خواهید از درام های آکوستیک استفاده کنید، به یک درامر واقعا عالی نیاز دارید. و یادتان باشد که صدای درامها یا همان سازهای کوبه ای باید به طور مناسبی ضبط شوند.
اگر صدای سازها را خوب ضبط نکنید، آهنگتان هم خوب از آب در نمی آید. فقط کافیست تعداد میکروفونها و نوع پردازش را درست انتخاب کنید. نمی شود فقط از یک میکروفون مونو برای ضبط صدای سازهای کوبه ای استفاده کنید و بعد هم انتظار داشته باشید که میکس نهایی شبیه یک آهنگ پاپ کانتری فوق العاده شود!
مرحله 6- باس و عناصر باس
وقتی کارتان با تنظیم سازهای کوبه ای تمام شد نوبت باس (Bass) و عناصر آن می رسد. باید محل ورود و جای باس در تنظیم آهنگ را مشخص کنید و تعین کنید که باس روی ابیات و گروه کر در چه محدوده ای بنوازد. اگر آهنگتان پاپ استاندارد است باس باید مطمئن شوید که صدای باس در گروه کر پخش می شود. درست مثل سازهای کوبه ای، بهتر است نواختن باس را هم به عهده نوازنده باس بگذارید. اگر باس فاقد وضوح یا فرکانس پایین باشد، تنظیم شما بی فایده خواهد بود. تجربه باعث می شود این کار دستتان بیاید و باس و عناصر باس را درست و بجا تنظیم کنید.
موقع یادگیری نحوه تنظیم آهنگ باید درباره عناصر هارمونیک موسیقی یعنی گیتار، کیبورد، سینث سایزر، سازهای زهی و غیره هم اطلاع داشته باشید. در این مرحله بهتر است به آهنگهای مرجعتان برگردید و ببینید باید از چه سازهایی استفاده کنید. بررسی کنید که آیا قرار است جزء اصلی هارمونیک آهنگتان کیبورد باشد گیتار؟ در خیلی از آهنگها گیتار یا پیانو به عنوان ساز اصلی و مکمل صدای خواننده اصلی استفاده می شوند.
معمولا از این برنامه ها استفاده می شود: 7 بهترین برنامه میکس آهنگ+ دانلود رایگان
این ساز اصلی اغلب اوقات در کل آهنگ نواخته می شود. وقتی ساز اصلی را پیدا کردید چیدمان بقیه عناصر به انتخاب خودتان است.
نکته مهم این است که اگر تصمیم دارید در تنظیمتان از سازهای برنجی یا سازهایی مثل گیتار و ویولن استفاده کنید حتما باید مطمئن شوید که قطعات نواخته شده با این سازها کاملا با آهنگ مطابقت دارند.
مرحله 8- ملاحظات مربوط به موسیقی پاپ و EDM معاصر
نکته مهم اینجا این است که برای تسلط روی پاپ معاصر و EDM (موسیقی رقص الکترونیک) باید به آهنگهای زیادی از این سبکها گوش کنید تا یاد بگیرید چطور همه قسمتها را با هم هماهنگ کنید. بهترین سینث سایزرها و EDM ها به گوش ما متراکم به نظر می رسند و گاهی هم واقعا همینطور است؛ اما بیشتر اوقات سینتی سایزرها به خوبی عمل می کنند. با اینکه ممکن است تعداد پچ ها و صداها زیاد باشد، اما همیشه برای پخششان ترتیب وجود دارد، یعنی شما آنها را یکی پس از دیگری می‌شنوید، نه همزمان. در واقع هر قسمت در محدوده صوتی خودش کار خودش را انجام می دهد.
مرحله 9- تمیزکاریهای تولید
آخرین مرحله یادگیری نحوه تنظیم آهنگ پرداختن به جزییات و تمیزکاریهای تولید است. این مرحله برای تنظیم موسیقی آکوستیک می تواند شامل اضافه کردن پرکاشن در قسمت های مختلف تنظیم باشد. در سبکهای امروزی تر هم صداهای «نویز سفید» و صدای FX مثل شدتها، افت و خیزها و موارد دیگر در این مرحله اضافه می شوند.
حتما بلد باشید: افکت دادن به صدا با 7 روش عالی (7 افکت صدای زیبا)
مرحله 10- وکالهای پس زمینه
با فرض اینکه وکال اصلی در تمام مراحل تنظیم یا تولید آهنگ ثابت بوده است، در این مرحله خلق چند بک وکال یا همان وکال پس زمینه (که اغلب با نام BGV شناخته می شود) باعث جان بخشیدن به آهنگ شما و جذاب و دلچسب تر شدن آن می شود.
تجربه نشان داده که در این مرحله برای کسب نتیجه خوب، بهتر است درباره بک وکالها با خواننده مشورت شود یا خود خواننده مستقیما در استودیو حضور داشته باشد و ایده بدهد. بعضی از ایده های خوب برای اضافه کردن بک وکال شامل موارد زیر می شوند:
- دو بار تکرار یک خط یا ورس (verse) برای برجسته کردن یک عبارت خاص
- خواندن کورس (chorus) در یک سوم بالا یا پایین برای هارمونیک کردن آهنگ
- اضافه کردن یک بخش دیگر به خواندن خواننده برای رسیدن به هارمونی سه قسمتی
البته باید در نظر داشته باشید که هارمونی سه قسمتی سخت و مشکل ساز است.
پیش به سوی ضبط و تولید
وقتی کار تنظیم آهنگ به پایان رسید می توانید وارد مرحله ضبط یا میکس شوید. در این مرحله اغلب اوقات تنظیم یا تولید کمی دستخوش تغییر می شود و این هم کاملا طبیعی است. به عنوان مثال ممکن است لازم باشد عناصر خاصی را از چیدمان آهنگتان کم یا به آن اضافه کنید. برای اینکه بهترین نتیجه را بگیرید آهنگ خودتان را با موسیقی مرجع مقایسه کنید و تغییرات لازم را روی آن اعمال نمایید.
در نهایت اینکه همانطور که در ابتدای مطلب هم اشاره کردیم، آهنگی که خوب باشد همانطور خوب باقی می ماند و مهم نیست که در فرایند تنظیم چه کارهایی رویش انجام می دهید. به هر حال تا زمانی که تنظیم کننده یا تهیه کننده موسیقی آن را نابود نکند، آهنگ همچنان عالی باقی می ماند.
حتما دانلود کنید: آموزش میکس و مسترینگ حرفه ای: 11 روش و 12 ویدئو
در مقابل، شما هیچ وقت نمی توانید آهنگی که از ابتدا بد بوده را به آهنگ خوبی تبدیل کنید. هر چقدر هم که روی یک آهنگ بد تنظیم، تولید و یا میکس با کیفیتی اعمال شود باز هم آن اهنگ بد خواهد بود. کیفیت از ابتدا شروع می شود و چیزی است که باید تا پایان حفظ شود.
