موسیقی آکوستیک به عنوان نوعی موسیقی تعریف می شود که منحصرا یا به طور عمده توسط سازهایی تولید می شود که صداها را از طریق ابزارهای آکوستیک تولید می کنند، نه به وسیله ابزارهای الکتریکی مثل آمپلی فایر یا همان تقویت کننده ها و یا مجموعه ای از سازهای الکترونیک. بنابراین باید در نظر گرفت که موسیقی آکوستیک یکی از جنبه های اساسی در طول حیات هنری و فرهنگی بشر بوده است.
درحالی که به طورقراردادی صدای انسان به عنوان نخستین ابزار آکوستیک شناخته می شود، قدمت آنچه که پژوهشگران به عنوان اولین سازهای موسیقایی ساخته شده در تاریخ بشر توصیف می کنند، به 42000 تا 43000 سال پیش برمی گردد که فلوت هایی از جنس عاج ماموت و استخوان پرندگان بودند.
از آن زمان ما مسیری طولانی را طی کردیم و از قرن هشتم میلادی که در آن مورها (اهالی شمال افریقا) در طی اشغال اسپانیا، عود را وارد جامعه غربی کردند، عبور کردیم و به عصر رنسانس و ساخت عظیم انواع سازهای زهی مانند ویولون، عود، ویولونسل و بسیاری موارد دیگر رسیدیم. در آغاز دهه 1700 بود که ابداع و فراگیری سازی که اکنون با عنوان گیتار می شناسیم، آغاز شد.
جالب توجه است که تا زمان ابداع سازهای الکترونیک، اصطلاح آکوستیک ضرورتی نداشت. در سال 1761 و با ابداع اولین هارپسی کورد الکتریکی (نوعی ساز پیانو مانند)، برق به مولفه ای در طراحی آلات موسیقی تبدیل شد. آغاز تکنولوژی الکترونیک در دهه 1900 و با اختراع فناوری ای بود که به ما این امکان را می داد تا مدارهایی طراحی کنیم که از طریق نوسان و تقویت صدا، شکل موج هایی تکراری تولید کنند. در این مرحله بود که هر آنچه ما به عنوان موسیقی الکتریکی می شناسیم، آغاز شد.
تمرین های پیش تولید
ساز آکوستیک به هر سازی گفته می شود که اجزاء الکترونیک نداشته باشد؛ مانند گیتار آکوستیک، سازهای ارکسترال مثل کلارینت، ویولون یا ویولونسل و به ویژه صدای انسان. بسیار مهم است که این سازها به طور مناسبی به میکروفون مجهز شوند تا ضبط باکیفیتی برای میکس و مسترینگ بعدی به دست آوریم.
قبل از شروع ضبط کردن، به منظور تنظیم دقیق هر زه (رشته)، لازم است هر یک از نوازندگان ساز خود را با استفاده از پیانو یا یک استوانه تنظیم، به دقت میزان کنند. همینطور سازهای بادی و برنجی هم باید در طول این فرایند تنظیم شوند و اطمینان حاصل شود که صدای هر نت را به درستی تولید می کنند. سازهایی که صدای خارج تولید می کنند، ممکن است به تعمیراتی مثل نی جدید، تعمیر یا تعویض بدنه و تارهای جدید نیاز داشته باشند.
قبل از شروع فرایند ضبط، خوانندگان باید صدای خود را گرم کنند. همچنین خواندن گام هایی مربوط به کاری که قصد ضبط آن را دارند، در کنار نوازندگانی که همراه آنها ضبط می کنند، می تواند برای آنها مفید باشد.
در طی این فرایند، مهندس صدا می تواند میزان ها و میکروفون های مورد استفاده هر نوازنده را تنظیم کند. او همچنین به سایر کارهایی که به تسهیل روند ضبط کمک میکنند نیز رسیدگی خواهد کرد.
تجهیزات مناسب برای ضبط موسیقی آکوستیک
مهمترین وظیفه مهندس صدا اطمینان از ضبط باکیفیت است. تنظیم مناسب تجهیزات برای ضبط بسیار مهم است. برای اطمینان از کیفیت کلی و اصالت صدای سازهای آکوستیک به میکروفون ها و تکنیک های خاصی نیاز است.
برای اکثر سازهای آکوستیک، یک میکروفون خازنی خوب بهترین صدا را ضبط می کند؛ مانند استانداردهای صنعت Shure، Rode، Sennheiser و Audio Technica. هنگامیکه نوازنده مستقر شد، گیتارهای آکوستیک نیاز به تنظیم میکروفون دارند. نزدیک بودن بیش از حد میکروفون ها به منفذ صدا برای تون صدا مناسب نیست. در صورت در دسترس بودن بیش از یک میکروفون، برای تنظیم میکروفون روی گیتار آکوستیک بهترین نقاط، انتهای پایینی، پشت و ساییدگی های بالای بدنه ی ساز است.
سازهای زهی
برای ویولون و ویولا، میکروفون را با استفاده از پایه بوم بالای خرک ساز قرار دهید؛ طوری که نوازنده فضای کافی برای استفاده از آرشه داشته باشد. هنگام تنظیم میکروفون ویولونسل، میکروفون را در فاصله 8 فوتی (حدود 4/2 متری) با یک جفت میکروفون خازنی؛ یا در فاصله نزدیک، حدود یک فوت (معادل 30 سانتیمتر) از خرک ساز قرار دهید. این بستگی به میزان آکوستیک محیطی دارد که مهندس صدا می خواهد.
سازهای بادی چوبی و برنجی
تنظیم میکروفون سازهای بادی چوبی و برنجی ممکن است پیچیده تر باشد. در حالت کلی، میکروفون سازهای بادی چوبی را به سمت مرکز ساز، با فاصله 1 یا 2 فوت (معادل 30 یا 60 سانتیمتر) از نوازنده قرار دهید. میکروفون را در انتهای دهانه ساز قرار ندهید. مهندس صدا، خطر از دست دادن صدای واقعی ساز یا ایجاد پرش بیش از حد را بسته به محفظه ضبط مورد استفاده، مدیریت می کند.
با این حال در سازهای برنجی، میکروفون باید در انتهای دهانه ساز، با چند فوت فاصله، تنظیم شود؛ برای اطمینان از اینکه دامنه بهینه صدا ضبط شده است. مهمترین استثنایی که در این مورد وجود دارد، ترومبون است. میکروفون ها را کمی پایین تر از دهانه ساز قرار دهید؛ به طوری که نوازنده ترومبون فضای کافی برای مانور داشته باشد.
پیانو
صدای پیانو باید در حالتی ضبط شود که پوشش آن برداشته شده و یک میکروفون روی سیم های داخلی آن وضع شده باشد. در حالت ایده آل ضبط های پیانو باید فضای بیشتری برای ضبط داشته باشد. بنابراین شایسته است میکروفون ها را با چند فوت فاصله از پیانو تنظیم کنید.
خواننده
در آخر، میکروفون خواننده باید تا حدودی نزدیک تر تنظیم شود. ویند اسکرین (یا پاپ فیلتر؛ وسیله ای برای محافظت از میکروفون در برابر صداهای ناخواسته) را در فاصله ای کوتاه از لب خواننده و میکروفون اصلی را در فاصله حدود 20 تا 22 سانتیمتری قرار بدهید. میکروفون را برای صداهای کم نفس یا سبک، نزدیک تر قرار دهید.
محیط
در اکثر موارد، آکوستیک محیط (خواص صوتی محیط) تفاوت زیادی در صدای کلی ایجاد می کند. برای ضبط سازهای آکوستیک، بسته به سلیقه و اهداف مهندس صدا و نوازنده، رویکردهای متفاوتی وجود دارد.
استفاده از طنین طبیعی
روش اول شامل ضبط در اتاقی است که می تواند انعکاس طبیعی ایجاد کند؛ مانند سالن تکنوازی یا اتاقی دارای کفی از جنس چوب سنگین و محکم و استفاده از چند منعکس کننده صدا. بعضی از مهندسین صدا و نوازندگان، ضبط در چنین محیطی را ترجیح می دهند. این محیط می تواند صدایی طبیعی تر ایجاد کرده و بسته به ویژگی های اتاق ضبط، در کل حس و حالی از صدایی گرمتر ارائه دهد. چنین فضایی ممکن است برای ضبط صدای گروه های بزرگتر مانند ارکسترها و گروه های کر نیز مورد نیاز باشد.
با این حال ضبط صدا در چنین اتاقی، مستلزم جاگذاری دقیق میکروفون ها، آزمایش های متنوع برای اطمینان از اینکه میکروفون ها صدا را به درستی دریافت می کنند و تغییر بازدهی میکروفون برای کنترل کردن پرش و پژواک صداست. اگر ضبط موسیقی در مکانی که به طور ویژه به صورت فضای آکوستیک طراحی شده باشد انجام گیرد، این روند آسان تر خواهد بود. آگاهی از این فرایند برای مهندسین صدا ضروری است و تسلط بر آن کلیدی است برای تهیه کنندگانی که بخواهند در ضبط ارکستر یا گروه کر تخصص پیدا کنند.
استفاده از اتاق عایق شده
رویکرد دوم ضبط صدا در اتاقی است که به لحاظ آکوستیک، اصلاح شده تر یا عایق شده باشد. فرش، تزئینات دیواری و منعکس کننده های صدا می توانند به عایق کردن اتاق کمک کنند. این کار باعث می شود که صدا در ضبط نهایی محدودتر شود. بیشتر مهندسین صدا ضبط را در چنین اتاق هایی انجام می دهند. ضبط های آکوستیک نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
ضبط صدا در اتاق اصلاح شده، می تواند دستیابی به یک ضبط عالی را آسان تر کند. تنها نکته ای که مهندسین صدا باید در نظر بگیرند این است که در مرحله میکس باید زمان بیشتری را صرف افزودن افکت هایی متناسب با حال و هوا و محتوای اثر ضبط شده کنند.
میکس کردن موسیقی آکوستیک
میکس کردن صدای ساز آکوستیک تک یا حتی ترکیبی از صدای گیتار و خواننده، لزوما خیلی دشوار نیست. کیفیت ضبط هایی از این دست به انتخاب درست میکروفون برمیگردد و همینطور نوازنده ای که ساز خود را به خوبی بلد باشد.
میکس کردن کل یک مجموعه کار سنگین تری است. در مورد مجموعه های بزرگتر مثل ارکسترها، مهندس صدا قادر به ادیت صدای هر ساز به طور مجزا نیست. در نتیجه آنها تنها می توانند خروجی صدای جمع را میکس و ویرایش کنند.
مرحله بندی، پدیده ایست که باعث از بین رفتن فرکانس های خاصی در ضبط می شود. قبل از انجام ضبط، مرحله بندی را محدود کرده یا از بین ببرید. قبل از شروع فرایند ضبط کامل، به آزمایش مفصل و تنظیم دقیق محل قرارگیری میکروفون بپردازید.
فشرده سازی و تعدیل (یکسان سازی) دو مورد از مهمترین مولفه ها در میکس کردن ضبط هستند. هنگام ضبط صدای سازها یا گروه های آکوستیک باید از این دو مولفه به صورت حداقل استفاده شود. فشرده سازی می تواند به تنظیم یک دامنه دینامیک بزرگ کمک کند، که مخصوصا برای ارکسترهای بزرگ و گروه های کر بسیار مهم است. با این حال این فرایند باید محدود شود تا صدا در واقعی ترین حالت ممکن ارائه شود.
در نهایت، افکت ها را با دقت و متناسب با حال و هوا و فضای فیزیکی قطعات ضبط شده انتخاب کنید. تاخیر و طنین سالن می تواند برای گروه های کر سودمند باشد. طنین حداقلی و کم کردن صدای کلی اتاق برای صدای آرام گیتار بسیار مناسب است. مثل همیشه، مهندسین صدا باید در مورد خروجی و حال و هوای مطلوب با نوازندگانی که صدای آنها را ضبط می کنند، گفتگو کنند.
انجام این کار برای ایجاد یک رویکرد مشخص قبل از شروع ضبط و همینطور ویرایش و مسترینگ متعاقب کار، ضروری است.
محصول نهایی
ضبط موفقیت آمیز موسیقی آکوستیک شامل توجه دقیق به مراحل ذکر شده در بالاست. همچنین داشتن درکی عمیق از سازهای مختلف، نحوه عملکرد آنها و اینکه چطور به بهترین شکل صدای آنها را به سمع شنونده برسانید. به همین دلیل است که تولیدکنندگان صوتی، حداقل یک یا چند ساز را به طور سطحی می آموزند. این امر به آنها کمک می کند تا این درک را پرورش داده و آن را به کار خود در تواید صوت انتقال دهند.
در نهایت، ضبط آکوستیک باید با پارامترهای یک ضبط موفقیت آمیز، شامل پویایی بالا و استفاده از افکت ها و محیط فیزیکی مقتضی با حال و هوای محتوای موسیقی متناسب باشد.