یکی از سازهای سنتی ایران، سنتور نام دارد که صدای دلنشین و زیبایش همواره افراد زیادی را به خود جذب می کند. این ساز 72 سیم دارد و کوک کردنش نسبت به سازهایی همچون تار، سه تار و … که سیم های کمتری دارند مدت زمان و وقت بیشتری را می طلبد.
کوک کردن سنتور برای مبتدیان
شاید بتوان گفت یکی از پیچیده ترین، بحث برانگیزترین و وقت گیرترین کارهایی که نوازندگان سنتور با آن مواجه هستند، کوک کردن سازشان است این عمل به گونه های متفاوتی همچون با تیونر، گوشی، برنامه های موبایل و … صورت می گیرد. اگر تمایل دارید که خودتان سنتورتان را کوک کنید در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
استفاده از تیونر
کوک سنتور با تیونر عمل نسبتا ساده ایست و با اینکه باید 72 سیم را با این دستگاه کوک کنیم، اما مشخصاتی که تیونر در شناختن صدا دارد، بسیار کمک کننده است. اولین کاری که می خواهیم انجام دهیم، به شما نشان خواهیم داد که به چه وسایلی برای استفاده کردن از تیونر یا دستگاه کوک کننده و اندازه گیری فریکوئنسی نیاز داریم.
اولین چیزی که احتیاج داریم، کلید سنتور است که (T شکل می باشد ) در حقیقت نوعی آچار محسوب می شود و ما سرش را وارد گوشی های سنتور می کنیم و می پیچانیم. پیچاندن ما باعث سفت یا شل شدن سیم های سنتور می شود.
توی این پک فوق العاده، استاد علیرضا عبدالهی، سنتورنوازی رو از ابتدا جوری یادت میده که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! در کمترین زمان سنتور نواز حرفه ای شو همه رو انگشت به دهان کن!
برای کوک کردن سنتور ما باید کلید را یا موافق یا مخالف عقربه های ساعت بچرخانیم. اگر چرخش در جهت حرکت عقربه های ساعت باشد، سیم سفت شده و صدا زیرتر، بالاتر و فرکانس بیشتر می شود. اگر هم چرخش در جهت خلاف عقربه های ساعت باشد، این قضیه برعکس می باشد.
وسیله دیگر، خود دستگاه تیونر است که استفاده از آن به راحتی در تشخیص فرکانس صدا و اندازه گیری نسبی آن موثر است. درحال حاضر انواع مختلفی از تیونرها در بازار است که باید دقت داشته باشید فقط نوع کروماتیک آن به کار ما می آید.
مراحل کوک کردن سنتور برای مبتدی ها (بدون توجه به دستگاه)
- ابتدا تیونر را روشن می کنیم. عددی که روی تیونر نشان داده می شود (کالیبر) به این معناست که مثلا نت لا با این عدد(x هرتز) کوک شود. و دیگر نت ها نیز با توجه به این لا کوک شوند. پس با تغییر کالیبریشن لا، نت های دیگر نیز تغییر می کنند.
- سپس با دم مضراب به سیم ضربه می زنیم تا تیونر فرکانس صدایش را تشخیص دهد اما به این نکته توجه داشته باشید که وقتی صدا از طریق هوا منتقل می شود، تشخیص صدا ساز خیلی دقیق نیست درنتیجه از وسیله ای به نام پیک آپ استفاده می کنیم. پیک آپ سیمی است که به ساز وصل می شود تا دقیقا صدایی که توسط ساز تولید می شود را بگیرد نه صداهای اطراف و برای سازی مثل سنتور که گستره صدایی متفاوتی دارد بسیار مناسب است.
- اگر عقربه بالاتر از وسط بود متوجه می شویم که باید با کلید ساز، سیم را شل کنیم. درمجموع شل و سفت کردن سیم ها را تاجایی که عقربه تیونر وسط قرار بگیرد ادامه می دهیم.
ویدیوی کوک کردن سنتور برای مبتدی ها:
کوک کردن سنتور در دستگاههای مختلف
برای کوک سنتور در دستگاههای مختلف، باید دستور آن را برای هر دستگاه بلد باشید و برای این کار کافی ست که PDF زیر را که با دقت توضیح داده شده است، دانلود کرده و همیشه همراه خود داشته باشید:
دانلود PDF کوک سنتور در دستگاههای مختلف
