یادگیری سنتور سخت است؟ چقدر طول میکشد؟

سنتور، سازی است ایرانی که اختراع آن را به ابونصر فارابی نسبت می‌دهند. این ساز از طریق ایران، هم به شرق و هم به غرب راه پیدا نموده‌است. سنتور یکی از خوش آواترین و قدیمی ترین ساز های ایرانیست که در گروه ساز های زهی زخمه ای قرار میگیرد که دارای صوتی شفاف بوده و برا تک نوازی و هم نوازی بسیار مناسب است .محدوده اوای سنتور حدود 4 اکتاو است که این ساز را جز گسترده ترین ساز های ایرانی قرار می دهد. در ادامه نکات یادگیری سنتور را به شما خواهیم گفت.

شناخت سنتور

شکل ظاهری ساز، جعبه‌ی ذورنقه‌ای شکل است که ضلع بلند آن در جلو نوازنده قرار می‌گیرد. جنس سنتور تماماً از چوب می‌باشد و بر روی سطح فوقانی آن، دو ردیف خرک چوبی قرار دارد. خرک‌های ردیف راست به کناره‌ی راست نزدیک‌ترند ولی خرک‌های ردیف چپ فاصله دارند.فاصله‌ی بین خرک‌های ردیف چپ تا کناره‌ی چپ را “پشت خرک “ می‌نامند.

ساختار سنتور

ساز سنتور پیشتر با ۱۲ وتر سیم بم و ۱۲ وتر سیم زیر ساخته می‌شد و سنتور ۱۲ خرکی نامیده می‌شد.

امروزه سنتور ۱۰ خرک و سنتور ۱۱ خرک نیز ساخته می‌شود. سنتور ۹ خرک رایج‌ترین گونه سنتور است که پر استفاده‌ترین نوع آن سنتور «سُل کوک» است و نت‌های ردیف بر اساس آن نوشته شده‌اند. در سنتور ۹ خرک، چنانچه بر اساس راست کوک تنظیم شود، به ترتیب سیم‌ها از پایین بر مبنای می ، فا، سل کوک می‌شوند و برای اجرای گروهی و ارکستر باره است.

سنتوری که هم اکنون در ایران رایج است، اصطلاحاً سل کوک، ۹ خرک نامیده می شود که دارای ۷۲ سیم است.

مراحل یادگیری سنتور

پیشنهاد ما: می توانید برای شروع از این بسته آموزشی به صورت خودآموز استفاده کنید و بعد از مدتی (حدود 3 ماه) اگر نیاز به استاد/کلاس داشتید در یکی از این آموزشگاه ها ثبت نام کنید و در کنار استفاده از بسته آموزشی، کلاس نیز بروید:

ویژگی های سنتور مناسب برای خرید

• سنتور باید از چوب گردو ساخته شده باشد و هر چه چوب کهنه تر و تیره تر باشد کیفیت و دوام ساز نیز بیشتر می شود.
• صفحه رویی ساز باید کاملا صاف و بدون انحنا باشد.
• گوشی های ساز که سیم ها دور آن بسته می شوند را چک کنید که در جای خود محکم باشند و باعث خارج شدن کوک ساز نشود.
• خرک های سنتور باید از چوب سالم و مقاوم ساخته شده باشد چون سیم ها روی آن قرار می گیرند و در صدادهی ساز تاثیر دارند.
• سیم های سنتور را بررسی کنید که کهنه نباشد و زنگ زدگی نداشته باشد.
• بهترین سنتورها برای خرید در اینجا معرفی شده اند

نکات مهم در سنتور نوازی

۱۰ درس رایگان آموزش سنتور به زبانی ساده

مدت زمان یادگیری سنتور

اگر توقع یادگیری سنتور در حد درآوردن صدای ساز و نواختن تعدادی قطعه را داشته باشید حدود 1 تا 2سال زمان می برد،اما در صورتیکه قصد تسلط کامل بر ساز،یادگیری تکنیکهای مختلف نوازندگی سنتور،همراهی با سازهای دیگر و همراهی باگروه را داشته باشید این زمان ممکن است در حدود 4 تا 5 سال طول بکشد. اما این زمان تقریبی است و برای هر فرد متفاوت است، میزان علاقه ، استعداد و تلاش هنرجو همگی در یادگیری سنتور موثر خواهند بود.

مدت زمان یادگیری سنتور به عوامل مختلفی بستگی دارد. سنتور سازی گسترده است و یادگیری همه نکات آن نیاز به زمان زیادی دارد اما عوامل زیر بر زمان یادگیری شما تاثیر خواهد گذاشت:

بهترین سن یادگیری سنتور

یادگیری ساز سنتور در هر سنی امکان پذیر هست اما اگر بخواهیم بهترین سن را بگوییم بین 3 تا 6 سالگی می تواند بهترین سن برای فراگیری نواختن سنتور می باشد. علت تعیین این سن شکل گیری قابلیت های ذهنی کودک بوده و از قدرت یادگیری بسیار بالایی برخوردار است. اما این را به منزله محدودیت ندانید شما میتوانید در هر سنی سنتور را یاد بگیرید، که یادگیری به تلاش و پشتکار شما بستگی دارد.

تمرینات پایه ای برای شروع

تمرینات پایه ای برای آشنایی شما با ساختار ساز، نحوه صدادهی، چگونگی نشستن و ضربه زدن به سیم ها طراحی می شوند. هر چه وقت بیشتری را به این نوع تمرین ها اختصاص دهید در آینده نتایج آن را در پیشرفت نوازندگی خود خواهید دید.

استاد سنتور

شما میتوانید بدون استاد نیز سنتور یاد بگیرید اینکار غیرممکن نیست اما قرارگیری کنار یک استاد متبحر شما به نقاط قوت و ضعف خود پی خواهید برد و یادگیری تکنیک ها برای شما آسان تر خواهد بود.

می توانید برای یادگیری سنتور از دروس رایگان ما نیز شروع کنید

میزان سختی یادگیری سنتور

نواختن سنتور تنها در ابتدای آموزش اسان جلوه میکند و در ادامه موسیقی به مراتب سخت میشود که به اموزش اصولی و تمرین و تکرار زیای نیازمند است. در اکثر اهنگ ها نوازنده باید با هر کدام از مضراب ها نت متفاوتی ایجاد کند. به همین خاطر نوازندگی سنتور مستلزم داشتن مهارت بالا چابکی دست ها و تمرکز ذهن است که تنها با تکرار و تمرین بسیار به دست می آیند.

نکات یادگیری سنتور

1- اگر در مراحل مقدماتی سنتور نوازی هستید از اجراهای ریز بپرهیزید که دلیل اصلی آن اکوهای این ساز است بنابراین توصیه میشود در مراحل اولیه از این نوع اجراها بپرهیزید.

2- قدرت دست چپ و راست شما متفاوت است و یکی از مهمترین فاکتورهای سنتور نوازی قدرت یکسان دو دست است. ناامید نوشید و با تمرین هماهنگی را در دوست خود ایجاد کنید.

3- از آنجایی که صدای سنتور بعد از برخورد مضراب با سیم مدتی باقی می ماند، باید توجه داشته باشید که مضراب در جای درستی فرود آید تا باعث تولید صدای نامفهوم نشود.

4- برنامه منظم داشته باشید، با توجه به این موضوع که در نواختن این ساز از دو دست استفاده میشود، لازم است تا با تمرین هماهنگی را ایجاد کنید.

5- تمرین های قرینه در نواختن تأثیر به سزایی دارد چرا که این تمرینات علاوه بر تقویت دست، تمرکز نوازنده را هم افزایش می دهد.

حرف آخر

در ساز سنتور عواملی همچون کوبه های مداوم مضراب و تاثیر گذاری رطوبت و گرما روی چوب، کوک ساز را برهم میزند و ساز باید مرتب کوک شود و این نواختن مستمر را برای نوازنده مقداری مشکل می سازد ولی با قدم گذاشتن در مراحل بالای نوازندگی این مورد آسانتر می شود.

راهنمای نگهداری سنتور (و همه نکات کاربردی)