کالیمبا (Kalimba) که قدمتی بسیار طولانی در بین سازها دارد اخیرا به جامعه مدرن برگردانده شده که باعث شده محبوبیت آن مجددا افزایش یابد. با توجه به قدمت طولانی این ساز، تغییرات متعددی در ساختار، مواد سازنده و صدا توسط اهل موسیقی به وجود آمده که تاریخچه آن را تا امروز حفظ کند.
کالیمبا یک ساز موسیقی است که معمولا از یک صفحه صدای چوبی متصل به کلیدهای متناوب فلزی تشکیل شده و بسته به نوع کالیمبا با دو دست به نحوی که تارها با انگشت شست یا دیگر انگشتان کشیده شود نواخته می شود. امروزه کاربرد این ساز در میان سازهای موسیقی راک برای ایجاد صداهای همزمان با گیتار الکتریک و طبل به آن محبوبیت بخشیده است.
ساز موسیقی آفریقایی کالیمبا
کالیمبا یک ساز موسیقی آفریقایی است که در خانواده لاملفون ها قرار دارد و قدمت آن به 10000 سال پیش از میلاد بازمی گردد. در آن زمان این ساز تقریبا همان ساختار امروزی را داشت اما از بامبو ساخته شده و هیچ فلزی در آن به کار نرفته بود. در افسانه بانتو گفته شده که این ساز را خدا برای آفرینش جهان ایجاد کرده و تمام موجودات را با یک آهنگ آفریده بود اما یک روز یک نت اشتباه از یک ساز تنظیم نشده کالیمبا بلند می شود که به آفرینش انسان می انجامد. این افسانه بیانگر این است که انسان سرگشته امروزی کالیمبا را به امید اینکه بتواند دوباره جهان گرفتار شده را به هماهنگی برگرداند بازسازی کرده است.
این ساز از بخش مرکزی به جنوب آفریقا و در عصر برده داری به آمریکای جنوبی و کاراییب برده شد.کالیمبا قبلا تحت عنوان ام بیرا، سانزا، لایکمب، پیانو با انگشت شست و غیره استفاده می شده است.ام بیرا به طور سنتی در زیمبابوه به عناوان یک ساز مسحور کننده مرموز برای ارتباط با اجداد درگذشته استفاده میشده در حالیکه عده ای همانند داستان نویسان از ساز هنگام سفر از روستایی به روستای دیگر هنگام قصه گویی استفاده می کردند.
کالیمبای هیو تریسی
هیو تریسی یک نظریه پرداز حوزه مردم شناسی موسیقی است که تاریخ موسیقی آفریقا را از 1920 تا 1970 با جمع آوری و طبقه بندی موسیقی از آفریقای جنوبی و مرکزی حفظ کرد. او در سال 1903 در ویللند دوون متولد شد و در اواخر دهه بیست میلادی به رودزیای جنوبی (زیمبابوه امروزی) سفر کرد و در آنجا به عنوان یک کشاورز مشغول به کار شد.
تریسی در طول کار عمیقا تحت تاثیر موسیقی محلی قرار گرفت که باعث شد محل کارش را ترک کند و در سال 1934 برای کار در سازمان خبرگزاری آفریقای جنوبی به آنجا برود. علاوه بر آن او در سال 1947 انجمن موسیقی آفریقا را در رودپورت آفریقای جنوبی تاسیس کرد.
هیو تریسی به طور ویژه به ام بیرا که ساز ملی آفریقای جنوبی بود و برای صدها سال بخشی از زندگی مردم شونا بوده است علاقمند شد. او زمان و تلاش خود را صرف اگاهی از سبک موسیقی آفریقایی کرد که باعث الهام گرفتن او از ام بیرا و ساخت سازی شد که امروزه به عنوان کالیمبا شناخته می شود. او همچنین کتابخانه بین المللی موسیقی آفریقایی را در سال 1954 تاسیس و مدیریت کرد که در آن حدود 35000 موسیقی محلی آفریقایی جمع آوری شد.
انواع مختلف کالیمبا
امروزه انواع مختلف کالیمبا برای انطباق با صنعت موسیقی مدرن وجود دارد اما حفظ تاریخ به این مساله بستگی دارد که یک کالیمبای واقعی چه شکل و چه صدایی دارد. کالیمبا امروزه انعطاف پذیر و متناسب با هر نوازنده ساخته می شود. سه نوع کالیمبا با مارک تجاری وجود دارد که تربل، سلست و آلتو نام دارند. هرکدام از آنها به خاطر کلیدهای فلزی منحصربه فرد از نظر ظاهری به هم شبیه هستند اما در عملکرد کلی و جزئیات با هم تفاوت دارند.
کالیمبای تربل دارای محدوه 17 نت است که یک جعبه صدا دارد و صدای آن شدت بیشتری نسبت به انواع دیگر دارد.این ساز نوع اصلی کالیمبا است که توسط هیو تریسی در سال 1960 به جهان عرضه شد و به یک ساز کالیمبای مناسب برای افرادی که دستان کوچکی داشتند تبدیل شد.
کالیمبای سلست یکی دیگر از ساخته های هیو تریسی است. سلستو دارای17 نت و یک صفحه صدای صاف است که صدای واضحی دارد اما درجه آن نسبت به تربل کمتر است. سلست نوع دیگری از نواختن موسیقی است که موسیقی را در بدن نوازنده به جریان می اندازد و باعث آرامش ذهن می شود.
کالیمبای آلتو امروزه به محبوب ترین نوع کالیمبای هیو تریسی تبدیل شده است. این ساز تنها با 15 نت و صفحه صدای مشابه آلتو ساخته شده است. کالیمبای آلتو به خاطر نحوه استفاده آسان از آن محبوبیت زیادی پیدا کرده است. کالیمبای آلتو همچنین به دلیل امکان بالای تنظیمات آن قابلیت سازگاری با نت های موسیقی امروزی را دارد.
تنظیمات استاندارد کالیمبا
تنظیم کردن کالیمبا در برخی موارد بسیار حساس است، مثل افتادن خود کالیمبا یا گیر کردن تارها در لباس که باعث می شود تنظیمات اصلی به هم بریزد.کالیمبا تنظیمات متعددی پیدا کرده اما ترکیب منحصر به فردی دارد که ان برای انواع مختلف سبک های موسیقی مناسب کرده است.
معمولا کالیمبا با تنظیمات استاندارد سی یا جی ارائه می شود اما همانطور که گفته شد تنظیمات می تواند بر اساس دست ساز بودن یا سازگاری با انواع دیگر موسیقی تغییر پیدا کند. وقتی کالیمبا صدایی خارج از تنظیمات تولید می کند، تنظیم مجدد آن را به حالت اول برمی گرداند.
تنظیم کالیمبا نیازمند وسیله ای به نام چکش تنظیم است همراه با یک تنظیم کننده الکتریکی تا کلیدها و نت های درست را هنگام نواخته شدن توسط هر تار ارزیابی کند. فرایند تنظیم کردن به سادگی با ضربه زدن چکش به انتهای هر تار و تست کردن آن با تنظیم کننده الکتریکی است تا دقیق تنظیم شوند.فاصله بین تارها هم باید برابر در نظر گرفته شوند تا از ایجاد سروصدای اضافی توسط تارهای نزدیک به هم جلوگیری شود. این کار در خود فرایند تنظیم هم مشکل ایحاد می کند چون تنظیم ساز با تنظیم فاصله تارهای آن صورت می گیرد.
جادوی کالیمبا
بخش هایی که در کالیمبا مشاهده می کنید شامل سر، پایه عقبی، قلاب های ز، پل، تارها، حفره صدا، صفحه صدا ، و حفره های صدای عقبی هستند.
پایه عقبی، قلاب های ز، و پل کمک می کنند که تارها در جای خودشان ثابت بمانند. آنها وقتی ساز را می نوازید تارها را محکم نگه می دارند.
وقتی کالیمبا را تنظیم می کنید آنها به عنوان نقاط راهنما عمل می کنند. شما می توانید از روی فاصله نسبی بین بین قلاب های ز و پل تنظیمات کلی را ارزیابی کنید.
تارها کلیدهایی هستند که شما آنها را می کشید. زمانی که شما تار را می کشید تعیین کننده نوع صوتی است که نواخته می شود.
آنها معمولا از فولاد ساخته شده اند.در بعضی از کالیمباها تارها به سمت پایین خم شده اند تا کشیدن آنها ساده تر شود.
حفره صدا راه ورود به جعبه صدا را فراهم می کند.وقتی صدا بیرون می آید، رساتر و کامل تر شنیده می شود. حفره های عقبی صدا برای ایجاد لرزانش (ویبراتو) در موسیقی است.
نت ها چطور روی کالیمبا چیده می شوند؟
اغلب کالیمباهای مدرن چینش مشترکی دارند. 17 کالیمبای اصلی دو اکتاو دارند.
پایین ترین نت درست در وسط چیدمان قرار دارد. بیشتر کالیمباهای که امروزه می بینید روی کلید C تنظیم شده اند؛ بنابراین نت وسط C4 است. همچنین در یک انتها نت D و در انتهای دیگر E قرار دارد. از اولین نت در چپ، نت های بعدی در دسته پنج تایی چیده شده اند، C , E ,G , B, D تا E .
چطور یک کالیمبا را تنظیم کنیم؟
اگر تنظیمات کالیمبای شما به هم می ریزد می توانید آن را با تنظیم طول تارها مجددا به حالت اول برگردانید.
برای اینکه تن صدا دقیق باشد از یک نرم افزار تنظیمات برای تایید نت ها استفاده کنید.
اگر میخواهید کالیمبا را را با لحنی متفاوت بنوازید باید تن صدای کل ساز را تغییر دهید.
به جای ثابت کردن هر تار به طور جداگانه می توانید از چکش تنظیم استفاده کنید.اگر پل زد را یک پله پایین تر بکوبید تن صدای کلی کالیمبا کاهش پیدا می کند.
اگر این کار را انجام می دهید از یک تنظیم کننده برای تایید دقیق بودن تن جدید استفاده کنید. تغییر کامل کلید تنظیمات به آن آسانی هم که به نظر می رسد نیست. برای افراد مبتدی ممکن است حدود 30 دقیقه طول بکشد.
ویدیوی زیبا از نواختن کالیمبا
جمع بندی
اگر میخواهید سازی را یاد بگیرید کالیمبا انتخاب خوبیست. این ساز گران نیست، تنظیماتش ساده است و خودتان می توانید آن را یاد بگیرید. علاه بر این کالیمبا وسیله خوبی برای سرگرم نگهداشتن کودکانی که کمی بزرگتر هستند هم محسوب می شود.
3 دیدگاه. دیدگاه تازه ای بنویسید
خیلی ساز قشنگیه. صدای خوبی داره فقط اسمش یه کم ضایس🤣🤣
آره دقیقا اسمش مثل اسم تو ضایس🤣🤣
سلام خسته نباشید .
بی نظیره این ساز
لطفا آموزش نت های آهنگهای معروفم بذارید