از این متن آموزشی برای تقویت مهارتهای نواختن خودتان استفاده کنید. احساس چیست؟ احساس در موسیقی، همه چیز است. روش نواختن شما در ارتباط با نوازندگان اطرافتان یا ضرب و مترونوم، شاید از نوت هایی که می‌نوازید مهم‌تر نباشند ولی صددرصد اهمیت دارند.
زمانی معلمی داشتم که از من می‌پرسید:«موسیقی چیست؟» من در پاسخ دادن مشکل داشتم. او مستقیم در چشمانم نگاه می‌کرد و انگشتانش را دو تا 4 بار تکان داد و گفت:«این همان موسیقی است. همان چیزی که مردم را وادار به حرکت می‌کند. هر چیزی که می‌نوازی باید حس خوبی ایجاد کند».
درک این مفهوم در ابتدا دشوار است ولی هنگامیکه نواختن گروهی را آغاز کردید و از صدایی که تولید می‌کنید، آگاه‌تر شدید، به زودی شناخت این نگرش حاصل می‌شود. از جهات زیادی آنچه می‌نوازید مهم نیست می‌توانید مبتکرانه‌ترین و الهام بخش ترین تکنوازی جهان را انجام دهید ولی اگر هیچ حسی به آن ندارید پس بی معناست
این شرایط وحشتناک به نظر می‌رسد ولی تقویت حس آهنگین شما کار چندان دشواری نیست. حداقل در مراحل ابتدایی می‌توانید از چند تمرین اصلی استفاده کنید و پیشرفت سریع را مشاهده کنید. این تمرین‌ها باید در طول فعالیت‌های شما تقویت شوند تا نیازهای احساسی شما بهبود پیدا کند.
توی این پک فوق العاده، استاد جلیل سجاد، نواختن ارگ رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! در کمترین زمان یک کیبورد نواز حرفه ای شو همه رو انگشت به دهان کن!
برخی از این تمرین‌ها را می‌توان در حین انجام سایر تمرین‌ها انجام داد یا به خاطر سپرد. تمامی آنها باید به بخشی از فعالیت روزمره شما تبدیل شوند.
1-از مترونوم استفاده کنید
مترونوم ساده‌ترین وسیله برای بهره بری از زمان و احساستان است. در واقع هیچوقت بدون مترونوم تمرین نکنید. روش‌های خلاقانه‌ای برای استفاده از مترونوم وجود دارند:
- ناپدید شدن ضرب را تمرین کنید. ضرب‌هایتان را طوری هماهنگ کنید که دیگر نتوانید مترونوم را بشنوید. این کار بسیار سرگرم کننده و مفید است. کار را با دست زدن آغاز کرده و بعد گام‌های ساده‌ای را روی کیبورد یا گیتار یا هر ساز دیگری بنوازید. نیازی به نواختن‌های پیچیده نیست. دقیق عمل کنید. این کار با BPM آرام‌تر، دشوارتر خواهد شد. دوست دارم کار با 30BPM را شروع کنم.
- برای اغلب موسیقی‌های محبوب، مترونوم را روی دو و چهار تنظیم کنید. با اینکه هر ضرب، حسی را القا می‌کند ولی کار روی ضرب‌های دوم و چهارم شما را به گربه‌ای شیک و زیبا تبدیل خواهد کرد. هماهنگ سازی ضرب‌های دو و چهار روی یک ضرب را یاد بگیرید (که مترونوم را ناپدید می‌کند). سپس ضرب را به آرامی بعد از مترونوم تمرین کنید. آهنگ‌های مختلف ضرب‌های متفاوتی دارند و هر چقدر بیشتر تمرین کنید از این قضیه، آگاه‌تر خواهید شد!
- مترونوم را طوری تنظیم کنید که هر بار یک میزان یا کمتر را کلیک کند. خودتان را به چالش بکشید و حس خودتان را با تظیم مترونوم برای کلیک کردن در هر میزان تنظیم کنید. سپس آنرا روی میزان دوم تنظیم کنید. سپس با تنظیم مترونوم برای کلیک کردن در میزان دوم و روی ضرب سوم، با سرتان آنرا مسیریابی کنید. حالا متوجه مطلب شدید!
2-تقسیم بندی‌های مدنظرتان را انجام دهید
برای انجام تقسیم بندی‌ها، گام‌های زیر را دنبال کنید:
- همواره به مترونوم مراجعه کنید. مترونوم را روی 35- 40 تنظیم کنید. گام‌های ساده مثل نوت های یک چهارم را بنوازید. سپس به نوت یک هشتم بروید. سپس به نوت های سه بخشی بروید. تا حد امکان تقسیم بندی انجام دهید (1، 2، 3، 4، 5، 6، 7، 8، 9، 10، 11، 12، 13. هر چیزی که از 13 بیشتر شود، بسیار مشکل می‌شود). این کار عجیب به نظر می‌رسد ولی اگر گروه 5 تایی را در آهنگ 4/4 بنوازید مردم را به وجد می‌آورید.
- این تقسیمات را با دست‌ها و پاها تمرین کنید: نواختن ماهیت جسمانی دارد. پس نوت های یک چهارم را با پایتان بنوازید و برای تقسیمات بیشتر از هر دو دستتان (به طور جداگانه) استفاده کنید. نوت های یک چهارم را با پایتان بنوازید، نوت های یک هشتم را با دست چپتان و تمامی تقسیم بندی‌ها را هر طور که برایتان مناسب است، بنوازید. این تمرین عالی است و شما را برای گام بعدی آماده خواهد کرد. همه چیز را تقسیم بندی کنید و نوت های یک چهارم را با پا، یک هشتم را با دست چپ و کل تقسیم بندی را با دست راستتان بنوازید. این تمرین برای رسیدن به آزادی عملکردی، فوق العاده است و شما را برای گام بعدی آماده می‌کند.
- پا بکوبید و گام‌ها را اجرا کنید. مترونوم را روی ضرب 2 و 4 تنظیم کنید و پایتان را روی دو و چهار بکوبید و تقسیمات مدنظرتان را روی گام ساده بنوازید. این فعالیت جسمانی به حس شما کمک می‌کند. سپس برخی از نوت های متنوع را امتحان کنید و با تنظیمات مترونوم در تمپوهای متفاوت بنوازید.
3-روی موسیقی سوینگ یا شافل کار کنید
روشی فوق العاده برای ایجاد حس خوب، کار کردن روی موسیقی سوینگ یا شافل است. تقریباً هر آهنگ مدرنی یا حالت خطی دارد یا نوسان دار است. برخی سنگین و برخی هم لطیف هستند.
در دروس موسیقی دبیرستان یا قبل از آن با سوینگ آشنا شده‌اید که یک سه گانه بدون نوت وسط است. با این حال این توصیف برای پیچیدگی‌های درون یک سوینگ (نوسان) چندان دقیق نیست. در واقع می‌توان نوت ها را در فاصله بسیار نزدیک به نوت شانزدهم یا خیلی دور از هم قرار داد. این همان سوینگ «فشرده» و «سست» شناخته شده است.
اگر متوجه شدید و سوینگ فشرده و سست را انجام دادید پس می‌توانید مسیر بسیاری از نوازندگان امروزی را طی کنید.
برای درک بهتر تفاوتها میان انواع سوینگ ها، آوازهای زیر را بررسی کنید:
به آهنگ «Before You Accuse Me» از Eric Clapton گوش کنید.
این آهنگ نمونه‌ای از سوینگ گسترده است. بسیار حسی مشابه «سه گانه بدون نوت وسط» دارد. برای شنیدن چنین سوینگی به نواختن گیتارها در کنار طبل‌ها و نحوه نواختن سوینگ مشابه گوش کنید.
حالا آهنگ «Use Me» از بیل ویترز (Bill Withers) را گوش کنید.
این آهنگ یک نیمه شافل بسیار سست یا گسترده است که تا حدی شبیه نوت های شانزدهم سوینگ شنیده می‌شود. شنیدن این نوت کمی دشوارتر است چون صدای مستقیم شیکر شنیده می‌شود ولی هنگامیکه گیتارها می‌نوازند که همان سوینگ زیربنایی نوت های شانزدهم است، شنیده می‌شوند.
حالا آهنگ «Love on Top» از بیانسه را مشاهده کنید.
اگر تقسیمات این آهنگ را بخوانید ( 1e&a2e&a . . . ) به سرعت به شیوه‌ای بسیار متفاوت متوجه سوینگ آن می‌شوید این نوع سوینگ خیلی فشرده است و تقریباً به نوت شانزدهم شبیه شده ولی دقیقاً اینطور نیست.
برای شنیدن این سوینگ به دقت به صدای گیتار بیس و سنچ پایی گوش کنید که لحاظ متفاوت این سوینگ را می‌نوازند.
آواز روبن فورد «Talk to your daughter» یک شافل فشرده را به شیوه‌ای سنتی به نمایش می‌گذارد.
اگرچه به فشردگی آهنگ بیانسه نیست ولی به صدای طبل پایی و کوچک گوش کنید. آنها مستقیم می‌نوازند ولی کمی سوینگ آنها گسترده است. این حس کاملاً ملموس است. این آوازها را تمرین کرده و با آنها بنوازید. یک گام جلوتر رفته و صدای نواختن خودتان را ضبط کنید. آیا می‌توانید پا به پای این نوازنده‌ها بنوازید؟
4-روی زمانبندی کار کنید
بگذارید با شما صادق باشم؛ سرضرب نواختن، ساده نیست. حتی اگر خودتان را در این زمینه در سطح خوبی می دانید باز هم تمرین‌های زیادی نیاز دارید. اگر نوازنده گیتار بیس هستید می دانید که نواختن مستقیم نوت های یک چهارم برای مدت سه تا سه و نیم دقیقه چقدر دشوار است و باید به حس خوبی برسید. باز هم افراد به خوبی از عهده این کار بر می‌آیند ولی چطور؟
تمرین‌های فوق مفید است ولی چند ترفند دیگر هم وجود دارد:
- با لحظات سکوت و اصوات آشنا شوید. برای سکوت درون آهنگ به اندازه نواختن اصوات، احترام قائل شوید. هنگامیکه تمرین تقسیم بندی را انجام می‌دهید به این سکوت و صوت توجه کنید و فضایی را بین نوت ها قرار دهید تا به دقت تقسیمات را رعایت کنید. اگر هزار مرتبه هم این تمرین را انجام دهید، متوجه تفاوت در نواختن خودتان خواهند شد.
- از گاه شمار (Chrcnograph) برای شناسایی طول فضاهای خالی و اصوات استفاده کنید. در این تمرین جالب، از گاه شمار (به عنوان کرنومتر بسیار دقیق) برای تشخیص طول سکوت‌ها و اصوات استفاده کنید. این درک درونی به طور مستقیم با نحوه نواختن شما؛ مدت زمان نواختن یا سکوت و زمان بین یک نوت تا نوت بعدی در ارتباط است. آگاهی از این قضیه تفاوت زیادی ایجاد می‌کند.
نتیجه گیری
خب رسیدن به حس خوب دشوار است ولی ارزشش را دارد. نواختن در کنار افرادیکه این متن را مطالعه کرده‌اند، دنیای کاملاً جدیدی از اجرای خلاق را به رویتان باز می‌کند. پس آنرا اجرا کنید! بنوازید و نسبت به زمانبندی و حس نواختن، وسواس خرج کنید.
