موسیقی مازندرانی موسیقی رایج در شمال ایران و به‌طور عمده استان‌های مازندران و گلستان است که به دو شکل موسیقی آوازی و سازی وجود دارد. این موسیقی با موسیقی گیلکی در غرب و خراسانی در شرق پیوند خورده‌است. در دهه‌های اخیر موسیقی پاپ نیز در مازندران فراگیر شده‌است.
اشکال (فرم های) موسیقی شمالی
موسیقی سنتی مازندران در دو نوع آوازی یا کلامی و سازی یا بدون کلام است.
موسیقی آوازی
موسیقی آوازی مازندران را می‌توان به سه دستهٔ اصلی تغزلی، حماسی و آیینی تقسیم کرد:
- تغزلی: مقام‌های موسیقی امیری، نجما و طالبا در سراسر منطقه، کتولی در شرق و ولگه‌سری در غرب از جمله آوازهای تغزلی مازندران است که موضوع آن عشق است؛ خواه دلدادگی انسانی و خواه عشق به طبیعت، دام و زمین.
- حماسی: از منظومه‌های حماسی رایج در منطقه سوت یا سورت است که قدمتشان اغلب به دوران قاجار به بعد می‌رسد.
- آیینی: موسیقی آیینی مازندرانی شامل نوروزخوانی، نواجش، موری، چاووش‌خونی، تعزیه و… است.
در کنار این، شبه‌مقام‌های آوازی و ریزمقام‌هایی مانند کیجاجان‌ها و لالایی‌ها کلیات موسیقی آوازی این منطقه را تشکیل می‌دهند.
موسیقی سازی
قدیمی‌ترین بخش موسیقی سازی این منطقه قطعاتی هستند که به شیوه‌های زندگی دامداران کهن اختصاص دارند که در نوای ساز چوپانان و نوازندگان نمود دارند. کمرسری، تِریکه‌سری، کِردحال یا چَپون‌حال، میش‌حال، بورسری و دشتی‌حال در زمره قطعات اصلی این گونه‌اند که با ساز لَلِوا نواخته می‌شوند.
دسته‌بندی موسیقی شمالی
موسیقی مازندران به چهار دسته تقسیم می‌شود که با وجود برخی اشتراکات، هر کدام ویژگی‌های خود را دارند:
- موسیقی مرکز مازندران (همه نواحی کوهستانی و جلگه‌ای از هزارجریب تا شرق رود چالوس): سرچشمه آواهای مناطق چهارگانه تبری زبان بوده و بر اساس دو مقام آوازی مهم منطقه (امیری و کتولی) و قطعات سازی و چوپانی است.
- (موسیقی غرب مازندران ( از دوطرف رود چالوس تا دوطرف رود نشتا و موسیقی کجوری
- (موسیقی خنیایی شرق مازندران ( در جلگه‌های شرقی استان، از کُردکوی گلستان تا میان‌دورود
- موسیقی گُداری (با مرکزیت قنبرآباد بهشهر)
با همه تعاریفی که از دریچه علم و منطق برای آهنگ های گوش نواز شمالی شد.نمی توان مالامال شدن وجودمان از عشق و سرزندگی وقتی گوش به آنها می سپاریم را نادیده گرفت، از این رو چندی از آهنگ های برتر شمالی را فراهم کرده ایم، با ما همراه باشید:
25 اثر گلچین آهنگ های شمالی از بهترین های ایران (تصویری+ صوتی)
برای دانلود هر اثر کافی ست روی آن کلیک کنید. یا اینکه دکمه Alt کیبورد را نگه دارید و روی هر اثر کلیک کنید. یا اینکه اگر شروع به پخش کرد بجای دانلود شدن، روی علامت سه نقطه پایین سمت راست کلیک کنید و گزینه Save as را بفشارید و به هر فرمتی دوست دارید دانلود کنید. هر کدام دانلود نشد در بخش نظرات اعلام کنید تا مشکل سریعا رفع شود یا اینکه به صفحه منبع مراجعه کنید. حجم فایل های صوتی بین 1 تا 4 مگابایت است و با بهترین کیفیت ممکن!
