تنبور یکی از سازهای خوش نوا و قدیمی در کشور ما تنبور است و تاریخچه آن به دوران قبل از اسلام برمیگردد. امروزه این ساز مورد توجه هنرجویان و علاقه مندان به موسیقی قرار گرفته اند. تنبور یک ساز زهی مضرابی است و تولید صدا در آن توسط ضربه زدن مضراب بر سیم انجام میشود. تنبور از معدود ساز‌هایی است که در ایران بسیار مقدس شمرده میشود. این ساز در استان کرمانشاه، به ویژه در دو منطقه‌ی گوران و صحنه و بخش‌هایی از استان لرستان رواج دارد. در ساخت این ساز از چوب و فلز و زه استفاده میشود . در ادامه تمام نکات خرید این ساز را برای شما بیان میکنیم.
نکات خرید تنبور
1-قیمت تنبور
مقدار بودجه اختصاص داده شده به خرید تنبور شاید مهمترین فاکتور خرید باشد. در قیمت یک ساز فاکتورهای زیادی دخیل هستند، مانند جنس چوب، سازنده و تزئینات به کار رفته…. گاهی پیشنهاد میشود برای شروع از سازهای ارزان استاده کنید، اما سازهای ارزان و بی کیفت به دلیل صدای ناخوشایند انگیزه شما را برای یادگیری میگیرند. بنابراین از سازهای با کیفیت استفاه کنید.
2-جنس کاسه
ساز تنبور جز سازهای ایرانی است که خوش نوایی آن به کاسه وجنس آن بستگی دارد. به طور کلی ساز تنبور دارای کاسه‌ی یکپارچه‌ی گلابی شکل است که روی آن نیز با چوب پوشیده میشود. معمولا کاسه تنبور با چوب توت که چوبی محکم است ساخته میشود. برای تشخیص چوب ساز توجه کنید که سطح رویی چوب درخت توت رنگی مایل به زرد و سطح داخلی آن کمی قهو‌ه‌ای رنگ و دارای رگه‌های بسیار کمی است. علاوه بر جنس چوب دقت کنید که کاسه‌ی ساز سالم و بدون هیچ گونه ترک خوردگی و برآمدگی باشد.
3-جنس دسته
جنس دسته نیز معمولا از همان جنس چوب توت و گردو است. همچنین هنگام خرید یک ساز تنبور باکیفیت و خوش ساخت توجه داشته باشند که علاوه بر جنس دسته، نحوه اتصال آن به بدنه ساز نیز از دیگر نکاتی است که حتما باید به آن توجه داشته باشید.
توی این پک فوق العاده، نواختن تنبور رو از ابتدا جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! در کمترین زمان تنبور نواز حرفه ای شو همه رو انگشت به دهان کن!
4-سطح صاف ساز
از دیگر فاکتورهای مهم هنگام انتخاب و خرید تنبور توجه به سطح صاف و کاملا صیقل داده شده این ساز است. توجه کنید سطح یک تنبور نباید به هیچ عنوان خراشیدگی داشته باشد و باید عاری از هرگونه منبت کاری و هنرنمایی بر روی چوب باشد تا بتوان صدای واقعی این نوع ساز را از خود متصاعد نماید.
5-جنس سیم گیر
سیم گیر قطعه‌ای است که در انتهای کاسه ساز نصب میشود و یک سر سیم‌های تنبور به آن گره می‌خورد. معمولا سازندگان برای ساخت این بخش از شاخ حیوانات استفاده میکنند. با این حال اگر شما با محصولی مواجه شوید که سیم گیر آن از جنس شاخ حیوانات نبود و از متریال مصنوعی برای ساخت این قسمت بهره گرفته شده بود، حواستان را جمع کنید که بایستی پول کمتری برای آن ساز زهی پرداخت نمایید.
6-جنس پرده
سازندگان تنبور از روده گوسفند و یا بز برای تکمیل پرده ساز تنبور استفاده میکنند. که در غیر این صورت قطعا کیفیت نوازندگی و صدای خروجی از ساز دارای شفافیت و قدرت کمتری خواهد بود.
به طور کلی تنبور دارای ۱۳ الی ۱۴ دستان است که در محل‌های معین بر روی دسته ساز بسته می‌شوند. بهترین دستان برای ساز تنبور دستانی است که از جنس زه یا روده گوسفند یا بز باشد. سازی که دستان آن از زه یا روده حیوانات باشد هم دارای صدای بهتر و شفاف تری است و هم قیمت بالاتری دارد.
7-نوع صدا
صدای تنبور صدایی رسا و بدون هیچگونه خش خش اضافه ای باید باشد که بهتر است مقداری با آن بنوازید تا خرید ساز برای شما راحت تر باشد.
8-گوشی‌های ساز تنبور
ساز تنبور به تعداد سیم‌های ساز (معمولا سه یا چهار عدد) گوشی دارد که دو به دو در ابتدا و طرفین دسته نصب شده اند. گوشی‌ها باید بدون ترک و کاملا صاف و صیقل باشد. برای کنترل کیفیت گوشی‌های ساز باید تک تک آن‌ها را خیلی کم به راست و چپ بچرخانید و مطمئن شوید که گوشی‌ها لغی نداشته باشند. بهترین جنس چوب برای ساخت گوشی چوب درخت بید (در قدیم)، توت و گردو است. زیرا این گوشی‌ها به طور مداوم برای کوک کردن ساز در حال چرخش هستند پس باید کیفیت مطلوبی داشته باشند.
9-خرک ساز
روی سطح کاسه قطعه‌ای از جنس چوب‌های شمشاد، گردو و فوفل نصب شده است تا سیم‌های ساز با یک فاصله از سطح کاسه عبور کنند و به سیم گیر برسند. جنس این خرک در کیفیت صدای ساز بسیار موثر است و حتما باید از چوب‌های محکم مانند گردو، شمشاد یا فوفل ساخته شود.
تنبورهای پیشنهادی ما به ترتیب
1-تنبور سیروس رضوی طرح ویژه (برای افراد متوسط-حرفه ای)
- جنس کاسه: چوب توت
- ساختمان کاسه: کاسه ای
- جنس دسته: چوب گردو
- جنس صفحه رویی: چوب توت
- جنس گوشی کوک: چوب گردو
- جنس پرده: روده حیوانات
- جنس شیطانک: شاخ
- جنس سیم گیر: گردو
- مهر سازنده: دارد
- نام سازنده: سیروس رضوی
- سایر مشخصات: تنبور کاسه‌ای یک تکه
2- تنبور مفاخری مدل MM01 (برای افراد مبتدی-متوسط)
- جنس کاسه: چوب گردو
- جنس دسته: چوب گردو
- جنس سیم گیر: شمشاد
- مهر سازنده: دارد
- نام سازنده: مفاخری
- سایر مشخصات: به همراه کاور ویک بسته سیم تنبور
3- تنبور هاتف (برای افراد مبتدی)
تنبور سازی است که دسته‌ای بلند و کاسه‌ای گلابی شکل دارد و معمولاً از چوب توت ساخته میشود. کاسه آن به دو صورت یک تکه (کاسه‌ای) که از قدیم مرسوم بوده و چند تکه‌ای (ترکه‌ای یا چمنی) که به تقلید از کاسه سه تار در دهه‌های اخیر ساخته شده‌است. تنبور شامل قسمت های مختلفی مانند ، کاسه ، دسته ، سیم ها ، سیم گیر ، شیطانک ، دستان و گوشی ها است. تنبور های هاتف از ساز های حرفه ای و با کیفیت در بازار به شمار می روند. برند هاتف از برند های با سابقه و مشهور در ساز می باشد. تنبور هاتف برای نوازندگان حرفه ای مناسب می باشد.
بر روی دسته این ساز از 10 تا 15 پرده یا دستان بسته میشود ، اما معمولا 14 دستان بر روی آن بسته میشود. تنبور دارای سه عدد سیم میباشد. کوک تنبور به دو صورت: فاصله چهارم و فاصله پنجم است. نوازندگان امروزی اغلب برای کوک سیم اصلی نت دو و سیم واخوان نت سل استفاده میکنند. تنبور با چهار انگشت دست راست نواخته شده و برای نواختن آن از مضراب مصنوعی استفاده نمیشود.
- جنس کاسه ساز از چوب توت میباشد. چوب توت جزو مناسب ترین چوب ها برای ساخت ساز میباشد. این چوب دارای مقاومت بالایی در برابر تناوب خشکی و رطوبت میباشد و از ارتعاش مناسبی در برابر صدا برخوردار است.
- جنس دسته از چوب گردو میباشد. این چوب به دلیل مقاومت و عدم شکل پذیری برای ساخت دسته رایج میباشد.
- جنس کاسه: چوب توت
- جنس دسته: چوب گردو
- جنس صفحه رویی: چوب توت
- جنس گوشی کوک: چوب گردو
- جنس پرده: روده حیوانات
- جنس شیطانک: استخوان
- جنس سیم گیر: فوفل
- مهر سازنده: دارد
- نام سازنده: هاتف ملکشاهی
- سایر مشخصات: همراه با هاردکیس
سایر تنبورهای پیشنهادی
- تنبور اسدالله گهواره کاسه خربزه ای (6 میلیون تومان)
- تنبور باباحیدری طرح اسدالله 15.5 (2 و نیم میلیون تومان)
