کیهان کلهر کمانچه‌نواز افسانه‌ای و سفیر هنری ایران، فعالیت‌های فرهنگی و هنری زیادی در حوزه موسیقی سنتی و تلفیقی با مشاهیر موسیقی جهان از جمله هند، ترکیه، چین، هلند و آمریکا داشته‌است و در ۲۰۱۷ میلادی موفق شد تا به همراه گروه راه ابریشم برنده جایزه «گرمی» شود. این هنرمند توانا اولین برنده جایزه وومکس است که در سال ۲۰۱۹، نصیب وی شد. همچنین او پر افتخار ترین جایزه موسیقی سال ۲۰۱۹ را با گروه خنیاگران مهر در فنلاند بدست آورد. از این رو سعی داریم در این مقاله این نوازنده برجسته کشورمان را معرفی کنیم و آثار او را به طور جامع شرح دهیم.
زندگینامه کیهان کلهر
کیهان کلهر سوم آذرماه ۱۳۴۲ در شهرستان اسلام آباد غرب استان کرمانشاه متولد شد. او کار موسیقی را از پنج سالگی به صورت آزاد شروع می‌کند و در دوازده ساله به صورت حرفه‌ای به موسیقی می‌پردازد. تا جایی که کلهر در سیزده سالگی با ارکستر رادیو تلویزیون کرمانشاه شروع به همکاری می‌کند. البته او در کنار کمانچه، تنبور، سه تار و شاه کمان را نیز می‌آموزد. کلهر مدتی کوتاه با گروه شیدا در مرکز هنری «چاووش» همکار بود و سپس در هفده سالگی مقیم ایتالیا شد. او سپس با هدف ادامه تحصیل راهی کانادا می‌شود و رشته آهنگسازی را در دانشگاه کارلتن اتاوا با موفقیت به پایان می‌رساند.
کلهر پس از فارغ التحصیلی، ابتدا با گروه دستان کار جدی خود را دوباره آغاز می‌کند که حاصل آن اجرای کنسرتی در تالار وحدت با آواز ایرج بسطامی در سال‌های اولیه دهه هفتاد بود که بعد‌ها آلبوم این کنسرت هم انتشار یافت.
اما کلهر در واقع با آلبوم “شب، سکوت، کویر” با آواز محمد رضا شجریان به شهرت رسید. ارکستراسیون و سازبندی مناسب و ابتکاراتی که او در این کار صرف می‌کند، کلهر را به یکی از چهره‌های شاخص در حوزه موسیقی تبدیل می کند.او در این کار از هنرمندان موسیقی نواحی ایران همانند زنده‌یادحاج قربان سلیمانی و علی آبچوری و حسین ببی استفاده کرد.
کلهر برای شناساندن موسیقی ایرانی به غیر ایرانی‌ها تلاش بسیاری کرده است. همکاری او با هنرمندان هندی از جمله «شجاعت حسین خان» در مجموعه غزل ۱ و ۲ و ۳، کوارتت کرونوس (جاده ابریشم)، یویو ما و ارکستر فیلارمونیک نیویورک او را به هنرمندی جهانی تبدیل کرد.
کمانچه نوازی کیهان کلهر
تکنیک کمانچه کلهر، واقعاً متفاوت است و او خود را به شیوه‌های سنتی نوازندگی و جملات کلاسه‌بندی شده و نگاه‌های تک‌بُعدی به کمانچه محدود نکرده است. یعنی به خود نمی‌گوید که چون سازم ساز سنتی ایرانی است پس باید تنها به یک شکل و شیوه به آن بنگرم. او در این ساز ایرانی، ایران را با تمام فرهنگ‌هایش درنظر گرفته است و سازی چون کمانچه را که اتفاقا در بافت‌های مختلف فرهنگی بستر دارد، با همین دیدگاه نواخته است.
جوایز کیهان کلهر
- جایزهٔ گرمیِ «بهترین آلبوم جهانی سال» به گروه کیهان کلهر اهدا شد.
- جایزهٔ فعالیت هنری انسان‌دوستانهٔ آیزاک اشترن، به خاطر کمک به بشریت و مسائل انسانی از طریق موسیقی، در مسابقهٔ بین‌المللی ویولن ایزاک اشترن شانگهای، 2018
- برندهٔ جایزهٔ جهانی «وومکس» ۲۰۱۹. همایش موسیقی ملل وومکس
- در ماه اوت سال ۲۰۱۹ آلبوم «هنوز پاییز است» محصول مشترک کیهان کلهر با گروه رامبرانت تریو از نگاه مجلهٔ سانگ‌لاینز جزو ۱۰ آلبوم برتر سال ۲۰۱۹ قرار گرفت.
- برندهٔ جایزهٔ بیتا در سال ۲۰۱۹
- برندهٔ جایزهٔ گلوبال فست در سال ۲۰۲۰ در بخش هنرمند سال
جایزه جهانی WOMEX 2019
در بیست و پنجمین اکسپوی جهانی موسیقی که در فنلاند برگزار شد، کیهان کلهر و گروه خنیاگران مهر از ایران توانستند جایزه WOMEX را از آن خود کنند. استاد، این جایزه را به استاد محمد رضا شجریان، حنجره طلای موسیقی ایران و حافظ موسیقی کلاسیک تقدیم کرد. سخنگوی وزارت امور خارجه و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و چهره های سرشناس سیاسی و هنری داخل کشور، این موفقیت بزرگ موسیقی ایرانی را به ایشان تبریک گفتند. چند روز پیش از این افتخار آفرینی بزرگ برای موسیقی ایرانی در سال نود و هشت، کنسرت خود در ترکیه را به دلیل حمله ارتش ترکیه به کردهای سوریه لغو کرده بود.
همکاری کیهان کلهر با دیگر هنرمندان
کلهر با هنرمندان نامی ایرانی همانند محمدرضا شجریان، شهرام ناظری، حسین علیزاده، علی‌اکبر مرادی و اعضای گروه دستان به آهنگسازی و نوازندگی پرداخته‌است. او در زمینه آهنگسازی برای موسیقی متن فیلم هم فعالیت داشته‌است.
همکاری هنری او با هنرمندان گوناگون از فرهنگ‌های دیگر از جمله اردال ارزنجان از ترکیه، شجاعت حسین خان از هند، یویوما از چین، ژائو ژیپینگ، عالیم قاسمف از جمهوری آذربایجان، بروکلین رایدر از آمریکا، ارکستر فیلارمونیک نیویورک، کوارتت کرونوس، و گروه سازهای بادی هلند، او را به هنرمندی بین‌المللی تبدیل کرده‌است.
کیهان کلهر با آلبوم‌های بی تو بسر نمی‌شود، فریاد، باران و فراتر از نقشه جغرافیا که در آن‌ها به‌عنوان آهنگ‌ساز و نوازنده نقش داشته نامزد جایزه گرمی شده‌است. در پنجاه و نهمین مراسم جایزه گرمی، کیهان کلهر به همراه گروه جاده ابریشم به رهبری یویوما توانستند با آلبوم “sing me home” موفق به کسب جایزه گرمی بهترین موسیقی جهانی شوند.
آلبوم های کیهان کلهر
برای دانلود هر اثر روی آن کلیک کنید تا وارد صفحه دانلود شوید:
| کنسرت ایرج بسطامی و گروه دستان | زمستان است | سرود مهر |
| بوی نوروز | بی تو بسر نمی‌شود | ساز خاموش |
| سرو سیمین | فریاد | شهر خاموش |
| شب، سکوت، کویر | باران | سامان سایه‌ها |
| سفر به دیگر سو | در آینه آسمان | موسیقی متن فیلم فصل کرگدن |
| غزل ۱ | موسیقی فیلم جاده ابریشم | تنها نخواهم ماند |
| غزل ۲ | نخستین دیدار بامدادی | لایه‌های تاریکی |
| غزل ۳ | باد | هاونیاز |
| هنوز پاییز است |
حرف آخر و بشنوید یک تک نوازی بی نظیر از استاد
کیهان کلهر این روزها به نوعی نماینده ای تام و تمام از موسیقی معاصر ایران در فضای بین المللی است و هنر و ذوق موسیقیایی ایرانیان را به جهانیان نشان داده است.
