ملودی چیست؟ ویژگی ها و روش استفاده از آن در موسیقی

قصد دارید مفهوم ملودی را به هنرجویانتان آموزش بدهید و در تلاش برای پیدا کردن بهترین توصیف این مفهوم هستید؟ یا شاید هم دنبال زبانی هستید که به وسیله آن با هنرجویانتان ارتباط برقرار کنید و بتوانید از طریق این زبان درک بهتری از ملودی را برای آنها ایجاد کنید.

خب، حقیقت این است که مفاهیم موسیقی پیچیده هستند؛ اما یکی از مهمترین نکات آموزش موسیقی این است که بتوانید همین مفاهیم سخت و پیچیده را به گونه ای بیان کنید که هنرجوها کاملا آن را متوجه شوند.

ملودی مجموعه ای از آهنگ و ریتم است که ضرب­آهنگ اصلی یک آهنگ یا قطعه را تشکیل می دهد. ملودی ممکن است به صورت جداگانه ساخته شود و یا شامل عناصر موضوعی و انگیزشی در ارتباط با سایر قسمت های آهنگ یا قطعه باشد. ملودی یکی از شاخصه های اصلی برای شکل دهی یک آهنگ یا قطعه محسوب می شود.

تعریف ساده ملودی چیست؟

ساده ترین تعریفی که می توان از ملودی ارائه کرد این است: “ملودی کلمه جایگزینی برای لحن یا همان تن آهنگ است”. اگر بخواهیم این تعریف را کمی پیچیده تر کنیم باید بگوییم: “ملودی زمانی ایجاد می شود که شما برای ساخت بخشی از آهنگ یا قطعه ای که قرار است بخوانید، ریتم و زیر و بمی صدا را با هم ترکیب کنید”.

اینها تعاریف اصلی ملودی هستند که خود من از آنها برای فهماندن مفهوم ملودی به هنرجویان کم سن و سالم و همینطور بزرگسالانی که از موسیقی سررشته زیادی ندارند استفاده می کنم. اگر لازم باشد ملودی را فقط در یک جمله توصیف کنید این تعاریف به خوبی در حافظه ثبت می شوند.

10 تا از سخت ترین سازهای موسیقی از لحاظ یادگیری کدامند؟

علاوه بر این موقع تعریف ملودی استفاده از تشبیهات هم مفید است. در ادامه من از فن مقایسه و تشبیه برای توضیح بهتر ملودی استفاده می کنم؛ اما یادتان باشد اگر خواستید این تشبیهات را بکار ببرید باید حتما مطمئن شوید که دانش عمومی هنرجوها به اندازه کافی بالا هست و می توانند ایده و هدف اصلی نهفته پشت این تشبیهات را متوجه شوند.

وقتی صحبت می کنید یا چیزی می نویسید، جمله شما همان چیزیست که سعی می کنید از طریق آن پیامتان را به مخاطب منتقل کنید. درست مثل یک جمله که از قسمت های مختلف تشکیل شده، ملودی هم شامل قسمت ها و بخش های مختلف است.

یک جمله متشکل از کلمات جداگانه و منفردیست که با هم ترکیب شده اند. ملودی هم درست به همین شکل دارای ریتم هاییست که که به هم پیوسته اند. شما نمی توانید از کلمات تصادفی و رندوم در یک جمله معنادار استفاده کنید. در واقع هر کلمه برای یک هدف خاص استفاده می شود و برای اینکه بتوانید یک جمله معنادار بسازید باید انواع مختلفی از این کلمات را به شکل صحیحی در کنار هم بیاورید.

اصول اولیه جمله سازی به شما می گوید که برای ساخت یک جمله چند جزئی به فعل و فاعل و یک اصلاح کننده یا توصیف کننده کلمات نیاز دارید. مثلا می گویید: “سالی سریع دوید”. برای ساخت ملودی، ریتم ها به جنبه دیگری احتیاج دارند تا آنها را به سمت ملودی شدن سوق بدهد و این جنبه همان زیر و بمی صدا (pitch) است.

پس نتیجه می گیریم: کلمات+ هدف = جمله

ریتم+ زیر و بمی صدا = ملودی

ملودی در یک ترانه یا آهنگ چطور تعریف می شود؟

ملودی در آهنگ ها یا قطعات موسیقی دنباله ای از نت ها و آهنگ های ریتمیک است که یک هدف واحد یا مجموعه ای از هدف ها را به گوش شنونده منتقل می کند. اغلب اوقات ملودی در خط مقدم قطعه قرار می گیرد. این مساله مخصوصا در مورد آهنگ های پاپ بیشتر صدق می کند.

ملودی ها اغلب اما نه همیشه ایده های اصلی موسیقی هستند که آهنگساز با آنها کار می کند. این توالی نت ها همان چیزیست که گوش شما را درگیر شنیدن می کند.

فرکانس نت های موسیقی (لیست کامل)

برخی از اساتید موسیقی، ملودی را به عنوان بخشی که پیش خودتان می خوانید یا زمزمه می کنید معرفی می کنند. معمولا ملودی آسان ترین و راحت ترین قسمت یک آهنگ یا قطعه است.

به عنوان یک روش فوق العاده برای آموزش ملودی به هنرجویان مبتدی، توصیه می کنم کتاب “روش کودالی” نوشته لوییس چاکسی (Lois Choksy) را مطالعه کنید. این کتاب یکی از بهترین منابع برای الهام گرفتن از روش کودالیست و ایده های بسیار خوبی به شما می دهد.

چگونه از ملودی در موسیقی استفاده می شود؟

کاربردهای ملودی تا حد زیادی به سبک موسیقی در حال نوشتن یا اجرا بستگی دارد. به طور کلی ملودی (یا ملودی ها) پایه و اساس قطعات یا آهنگ ها را شکل می دهند و بقیه موسیقی مرتبط با ملودی است و قطعه را تقویت می کند.

در موسیقی عامه پسند (یعنی همان نوع موسیقی که معمولاً از رادیو شنیده می شود)، ملودی نقش بسیار مهمی ایفا می کند. در تمام این موسیقی ها، همراه شونده موسیقی که اغلب خواننده است به ملودی اتکا می کند؛ به جز در مواقع تک نوازی، بریج (bridges) یا بریک داون آهنگ ها.

کاربرد ملودی در موسیقی کلاسیک بسیار متفاوت تر است. به طور کلی قطعات اولیه موسیقی کلاسیک حول محور ملودی و موارد مشابه با آن ساخته می شود. در برخی از انواع قطعات موسیقی کلاسیک ممکن است ملودی به حدی گسترش پیدا کند که تقریبا قابل تشخیص نباشد.

در واقع سبک های مدرن موسیقی مثل موسیقی آتونال (atonal) تمام تلاششان را می کنند تا مفهوم ملودی را تا حد امکان حذف کنند.

روش خواندن نت موسیقی (نت های موسیقی روی خط حامل)

ملودی چه خصوصیات و ویژگی هایی دارد؟

ملودی از عناصر مختلف موسیقی ساخته شده است و در هسته و مرکز آن زیر و بمی صدا و ریتم قرار دارد. عناصر تشکیل دهنده ملودی موارد زیر هستند:

ضرب (Beat) : ضرب قلب اصلی موسیقی است که آن را یکپارچه می کند. این ضرب ممکن است ثابت یا ناپایدار باشد ولی معمولا به همراه نوسانات دراماتیک ثابت می ماند.

ریتم (Rhythm) : ریتم مدت زمان یا همان کوتاهی و بلندی صداست که با ضرب در ارتباط است.

زیر و بمی (Pitch): زیرایی یا زیر و بمی میزان بالا رفتن یا پایین آمدن صدا است.

وقتی همه این موارد با هم ترکیب می شوند ملودی ایجاد می شود.

علاوه بر این ممکن است ملودی با استفاده از برخی کلمات زیر توصیف شود (تعریف مختصری از هر کلمه روبروی آن درج شده):

• کانتور (شکل ملودی)
• محدوده (بالاترین و پایین ترین نت)
• مقیاس (زیر و بمی های انتخاب شده، اگر ملودی مربوط به مجموعه ای از مقیاس ها مثل مقیاس اصلی یا جزئی باشد)
• سبک (لایت، بانسی، دارک، هِوی، اسموث)
• جهت (نقطه اوج ملودی کجاست؟)
• فرم (مثلا ملودی را می توان مثل یک قطعه کامل از بخش های مختلفی ساخت)

کانتور ملودیک چیست؟

کانتور ملودیک شکلی از ملودی است که اغلب به شکل نت هایی که ملودی را می سازند نشان داده می شود. به عنوان مثال ، آهنگ Somewhere Over The Rainbow (نسخه جودی گارلند) نمایش ملودی مشخصی به همراه یک پرش بزرگ اکتاو و به دنبال آن یک خط نزولی کلی دارد.

این کانتور را می توان روی کاغذ با یک خط صاف که از پایین به بالا می رود و با یک قوس نرم دوباره به پایین برمیگردد نشان داد.

آموزش کانتور به هنرجویان به چند دلیل مهم است:

• این مرحله قبل از ورود هنرجویان به زمینه زیر و بمی های خاص قرار دارد.
• کانتور پویایی و کلمه سازی اجرا و عملکرد را به شما اطلاع می دهد.
• کانتور می تواند نمونه ای از نقاشی متن باشد.

جمع بندی

امیدواریم مطلب امروز ما درباره ملودی برایتان مفید بوده باشد. همانطور که اشاره شد، ملودی یکی از عناصر اصلی موسیقی است و حالا شما به چند روش مختلف می توانید آن را تعریف کنید.

سبک ها و ژانرهای معروف موسیقی با مثال (10 سبک رایج)