تمرینات دست چپ در مهارت و یادگیری نوازندگان نوآموز سنتور بسیار مهم و ضروری است. در این پست، تمام مطالب آموزشی لازم را همراه با عکس و فیلم توضیح خواهیم داد.
از آنجا که در نوازندگی سنتور، برای راستدستها ضعف دست چپ و برای چپدستها ضعف دست راست مطرح بوده و متاسفانه در هیچ کتاب و متدی بهطور کامل به حل این مشکل پرداخته نشده، تصمیم گرفتم با خودم شروع کنم و تلاش کنم قدرت هر دو دستم را برابر کنم. اولین چیزی که به ذهنم رسید، تمرین نوشتن با دست چپ بود. بله، این موضوع را ساده نگیرید؛ کافی است چند دقیقه با دست مخالف بنویسید تا از شدت درد عضلات دست، متوجه ضعف آن شوید. البته نوشتن با دست مخالف یک حالت ایدهآل و دشوار است که به زمان طولانی نیاز دارد. بنابراین، به تمرین مضراب و اتود میپردازیم که بیشتر به نوازندگی سنتور مربوط است.
نکته مهم! سنتور را بصورت حرفه ای، اصولی و خیلی سریع با کمک این بسته آموزشی استثنایی بیاموزید!
اولین نکته مهم، شیوه گرفتن مضراب و استیل نوازندگی است. تقریباً میتوان گفت 95 درصد از موفقیت به این بستگی دارد که مضراب را چگونه در دست بگیرید. البته استثنائاتی وجود دارد که برخی افراد با استیل نامناسب، ساز را بهخوبی مینوازند، اما تعداد آنها بسیار کم است. در تجربهی 12-13 سالهام، شیوه گرفتن مضراب اردوان کامکار بین سایر اساتید کمی صحیحتر بهنظر میرسد.
- تمرین شماره 1: مطمئن شوید که به فرمهای تمرین مضراب موازی مثل 2 راست 2 چپ، 3 راست 3 چپ مسلط هستید.
- تمرین شماره 2: به فرمهای تمرین مضراب 1 راست 2 چپ، 1 راست 3 چپ، و … تا 1 راست 5 چپ مسلط شوید و بهتدریج سرعت آنها را افزایش دهید.
- تمرین شماره 3: روی مضرابهای جفت بسیار کار کنید و آنها را پشت سر هم اجرا کرده و سرعت را افزایش دهید. دقت کنید هر دو مضراب همزمان فرود آیند و یک صدا تولید کنند. این فرم مضراب در قطعات آقای کامکار بسیار دیده میشود.
- تمرین شماره 4: برخی پایههای چهارمضراب دشوار مثل عراق ماهور استاد پایور یا مخالف سهگاه استاد مشکاتیان را برعکس بنوازید، یعنی تصور کنید پوزیسیونهای سنتور شما وارونه است.
- تمرین شماره 5: تمرینهای قرینه را فراموش نکنید. این تمرینها علاوه بر تقویت دست، تمرکز شما را نیز افزایش میدهند.
به تصویر زیر توجه کنید؛ از دستهای خودم عکس گرفتم و این تصویر را ساختم! این تصویر میتواند برای علاقهمندان ایدههای خوبی برای تمرین مضراب و تقویت دست چپ داشته باشد
توی این پک فوق العاده، استاد علیرضا عبدالهی، سنتورنوازی رو از ابتدا جوری یادت میده که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! در کمترین زمان سنتور نواز حرفه ای شو همه رو انگشت به دهان کن!
نکته 1: دست راست فعلاً فقط روی دایره شماره 1 مضراب میزند و حرکت نمیکند. بهعنوان یک ایده، فرم مضراب زیر را روی شکل تمرین کنید: مضراب اول دست راست روی دایره شماره 1 و مضرابهای چپ بعدی به ترتیب روی دایرههای 2، 3، 4، 5، و دوباره 2، که یک حرکت لوزی ایجاد میکند.
در ادامه مطلب تقویت دست چپ، لازم میدانم از تمام دوستانی که در قسمت اول این مقاله نظر دادند و نکاتی را متذکر شدند، تشکر کنم و در این قسمت مقاله سعی میکنم به تمام نکاتی که دوستان خواسته بودند اشاره کنم.
نکته مهم دیگر این است که تمرینها طوری تنظیم شدهاند که برای راستدستها و چپدستها هیچ تفاوتی نداشته باشند. در مقاله قبلی تأکید کردم که تمرینهای دست چپ در صورتی مفید واقع میشوند که مضراب را صحیح در دست بگیریم. بسیاری از دوستان سنتورنواز در ابتدای کار با این مشکل مواجه هستند و مضراب را به بدترین شکل ممکن و با حرکت انگشتان دست میگیرند. به نظر من نیازی به تصویر نیست، ولی از تصویر روبرو استفاده کردم و بهصورت تئوری توضیح میدهم و امیدوارم قابل فهم باشد.
– به هیچ عنوان قرار نیست که بند اول انگشت اشاره در حلقه مضراب قرار بگیرد. ضمن اینکه قرار هم نیست که مضراب را دقیقاً با سر انگشتها در دست بگیرید. نکته مهم این است که هر پنج انگشت در گرفتن مضراب سهم داشته باشند و مضراب را در حد وسط سرانگشتان و اولین بند انگشت بگیرید. هرچند خود من بیشتر مضراب را متمایل به سر انگشتان میگیرم و این حالت سختتر است، اما اگر بتوانید انگشتان دستتان را با ورزش و تمرین قوی نگه دارید و مضراب را محکم بین انگشتانتان بگیرید، قدرت مانور شما روی ساز افزایش مییابد.
– مضراب را در ابتدا باید محکم بین انگشتانتان بگیرید (تا زمان تمرین) که هنگام تمرین تمام عضلات دستتان درد بگیرد، مخصوصاً عضلاتی که در نرمه کف دست هستند. این موضوع هنگام نوازندگی روی ساز فقط اندکی ملایمتر میشود.
– تمرین اول مضراب گسترش فرم معروف مضرابهای قرینه است.
البته انجام این کار چندان ساده نیست و باید حرکتی به آن اضافه کنیم. چه نوع حرکتی؟ به تصویر زیر دقت کنید:
در این تصویر، تمرینهای مضراب قرینه دوتایی و سهتایی و غیره را میبینید که با حرکت همراه شدهاند. بهعنوان مثال، ابتدا دو مضراب راست به خانههای 1 و 2 برخورد میکنند و سپس دو مضراب چپ به خانههای 3 و 4. من این روش را “مضراب ضربدری” نامگذاری کردهام. میتوانید فرمهای دیگری نیز پیدا کنید و در بخش نظرات برای دیگران به اشتراک بگذارید.
فرمهاي ديگه رو خودتون پيدا كنيد و در قسمت نظرات براي ديگران بنويسيد.
- حالا تمرینها را کمی سختتر میکنیم. به تصویر زیر نگاه کنید.
این کتاب را حتما بخوانید: دانلود و معرفی رایگان کتب آموزش سنتور
به جزئیات راست و چپ دقت کنید! بله، شبیه به گرايلی است ولی با تفاوتهای مهم! توضیح بیشتری نمیدهم؛ ایدههایی که با توجه به این تصاویر به ذهنتان میرسد را در نظرات مطرح کنید.
این مطلب هم شاید برای شما کاربردی باشد: سیر تا پیاز ساز سنتور
در نهایت چند تمرین مضراب قرینه داریم که باید به طور مداوم و با افزایش تدریجی سرعت انجام شوند. تأکید میکنم که کسی که بتواند این تمرینها را بهخوبی انجام دهد، تغییرات مثبت قابل توجهی در نوازندگی خود مشاهده خواهد کرد. البته اجرای این تمرینها چالشبرانگیز است.
در تمرين بالا از سكوت چنگ به بعد قرينه داريم
اگه سرعت تمرين بالا رو زياد كنيم با ريزهاي 4تايي مواجه ميشيم.
و ورود مضرابهاي جفت كه ميمونه براي بعد…
آموزش نحوه صحیح : كوك سنتور با تیونر
در پایان هم فیلم آموزشی در مورد خرید سنتور، گرفتن مضراب در دست ، و آموزش های مهم دیگر در آکادمی موسیقی سازی ها و در ادامه این مطلب آورده شده است.
جمع بندی :
در این پست، به اهمیت تمرینات دست چپ برای نوازندگان نوآموز سنتور پرداختهایم و نکات کلیدی و تمرینهای مختلفی را برای تقویت این دست معرفی کردهایم. مهمترین نکته، شیوه صحیح گرفتن مضراب و استیل نوازندگی است که تأثیر بسیاری بر کیفیت اجرا دارد. با تمرینهای مختلف، از جمله تمرینهای موازی، تمرینهای مضراب ضربدری، و تمرینهای قرینه، میتوان قدرت و هماهنگی دست چپ و راست را افزایش داد.
این تمرینات با افزایش تدریجی سرعت و تکرار، به تقویت عضلات دست و بهبود تمرکز کمک میکنند. نکات مهمی مانند شیوه صحیح گرفتن مضراب و استفاده از تمامی انگشتان نیز مورد بحث قرار گرفته است. همچنین تمرینهای پیشرفتهتری مانند مضرابهای جفت و تمرینهای معکوس نیز معرفی شدهاند که باعث تقویت بیشتر دستها و بهبود مهارت نوازندگی میشوند.
امیدواریم این مطالب و تمرینها برای شما مفید واقع شوند و بتوانید با پیروی از آنها، تغییرات مثبتی در نوازندگی خود ایجاد کنید. اگر سوال یا نظری دارید، خوشحال میشویم در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
6 دیدگاه. دیدگاه تازه ای بنویسید
سلام وقت بخیر خیلی ممنون از مطالب خوبتون فقط تمرین شکل لوزی و غیره رو متوجه نشدم ممنون
سلام …بسیار عالی …فقط اگر به همراه نت اجرای قطعه را بصورت صوتی ارایه میشد دیگه حرف نداشت
با سلام و سپاس فراوان. من دست راستم ضعیفه. امیدوارم بتونم از راهنمایی شما استفاده ی لازم رو ببرم.
این مقاله پی دی اف نداره؟
سپاس از شما، فقط تمرین جفت رو هم بذارین
کتاب پیش نوازی محمد رضا کاکاوند و سرنوازی محمد رضا کاکاوند اتودهای دست چپ رو فراموش نکنید🙏