آیا می دانید بهترین نوازندگان ساز دهنی یا همان هارمونیکا (harmonica) در طول تاریخ چه کسانی هستند؟ آیا جزو طرفدارهای ساز دهنی هستید؟ شاید هم خودتان از آن دسته افرادی باشید که دوست دارند این ساز خوش نواز را یاد بگیرند.
صدای ساز دهنی هم می توانید خیلی افتضاح باشد و هم خیلی زیبا و گوش نواز. در واقع همه چیز به کسی که ساز دهنی می زند بستگی دارد. خیلی ها برایشان پیش آمده که ساز دهنی را دست گرفته اند و سعی کرده اند با دمیدن در آن صدای زیبایی از این ساز تولید کنند، ولی هر کسی از تکنیک های نواختن ساز دهنی با خبر نیست و نمی تواند به خوبی ساز دهنی بزند. اما اگر روی نواختن ساز دهنی تسلط پیدا کنید، آن وقت است که دیگر همه از شنیدن صدای زیبای ساز دهنی زدن شما به وجد می آیند و هنرتان را تحسین می کنند.
حالا فرقی نمی کند می خواهید ساز دهنی بخرید و به صورت جدی نواختن آن را یاد بگیرید یا فقط جزو دوستداران این ساز هستید؛ به هرحال باید با بزرگان این هنر آشنا شوید. ما اینجا 5 نفر از بهترین نوازندگان ساز دهنی در تمام طول تاریخ را به شما معرفی می کنیم. این لیست ترتیب خاصی ندارد و هر 5 نفر جزو بهترین های ساز دهنی هستند.
1- والتر کوچولو (Little Walter)
Little Walter (با نام اصلی Marion Walter Jacobs) در دوران شکوفایی و رونق موسیقی بلوز (blues) و جاز (jazz) به دنیا آمد و خیلی ها او را بهترین نوازنده ساز دهنی در تمام دوران می دانند.
توی این پک فوق العاده، مصطفی محسنی، سازدهنی رو از ابتدا جوری یادت میده که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! در کمترین زمان سازدهنی رو حرفه ای شو همه رو انگشت به دهان کن!
والتر در سن 12 سالگی مدرسه را رها کرد و به سمت کار و نواختن موسیقی در کنار برخی از مشهورترین نوازندگان سبک بلوز رفت. او به عنوان نوازنده اصلی اجرا می کرد و پشت میکروفون ساز دهنی می نواخت. بنابراین شنوندگان به وضوح می توانستند صدای زیبای ساز دهنی او را بشنوند. متاسفانه لیتل والتر در سنین پایین درگذشت.
واقعیت جالب: والتر کوچولو تنها فردی است که توانسته به عنوان نوازنده سازدهنی وارد تالار مشاهیر راک اند رول (Rock & Roll Hall of Fame) شود. اگر قرار است به کسی عنوان بهترین نوازنده سازدهنی بلوز تمام دوران را بدهیم، او کسی نیست جز والتر کوچولو!
2-اینیارا اسفیر
اسفیر نوازنده هارمونیکای بلوز معاصر به خاطر به کارگیری تکنیک های منحصر به فرد و استعدادش در نواختن این ساز مشهور است. شما می توانید آثار این هنرمند را در پلتفرم هایی مثل اسپاتیفای و یوتیوب دنبال کنید. او اهل شهری بزرگ در برزیل به نام کورتابا است و علاوه بر نوازندگی ساز دهنی، آهنگ سازی هم می کند.
خانواده ایندیارا اهل موسیقی هستند. پدرش به سبک بلوز می خواند و مادربزرگ و عمویش نوازندگان پیانو هستند. برادرش درام می نوازد و عمویش گیتاریست است. آن ها باید یک گروه موسیقی تشکیل بدهند! او با گوش دادن به موسیقی راک، بلوز، نیو ایج و البته موسیقی برزیلی بزرگ شده است .
جهش او در لیست بهترین نوازندگان ساز دهنی سریع بوده و ظهور اینترنت و شبکه های اجتماعی باعث شده تا آگاهی مردم نسبت به این ساز بسیار بیشتر از قبل شود که قابل تقدیر است.
واقعیت جالب: ایندیارا اسفیر عضو گروه موسیقی بلوز برزیلی Milk’n است. در کنار نوازندگی ساز دهنی، آهنگ ساز برجسته ای هم هست. از هنرمندان مورد علاقه اش می توان به اریک کلپتون و دیوید گلیمور اشاره کرد. البته هارپ نواز مورد علاقه اش کارلوس دل جانکو است.
3-بیگ ماما تورتون
ویلی می تورنتون معروف به بیگ ماما، خواننده زن آمریکایی آفریقایی، قدرتمند ترین و تاثیرگذار ترین صدا را در ژانر R&B (ریتم و بلوز) داشت. بیگ ماما فعالیت حرفه ای اش را بعد از نقل مکان به هوستون در سال 1948 آغاز کرد و در سال 1951 با پیکاک رکوردز قرار داد امضا کرد. تورنتون در سال 1952 در تئاتر آپولو برنامه اجرا کرد.
کمی بعد او آهنگ معروفی به نام Hound dog که بیش از نیم میلیون نسخه فروخت را منتشر کرد. این آهنگ هفته ها در جدول R&B، در صدر بود. در سال 1965 بیگ مام تورنتون به خاطر تور هایی که با جشنواره آمریکایی فولکلور بلوز در سراسر اروپا می رفت، به موفقیت بزرگی دست پیدا کرد. این اتفاق بی نظیر بود زیرا به ندرت اتفاق می افتاد که یک خواننده زن بلوز در کشور های دیگر پذیرفته شود و طرفدار پیدا کند.
تورنتون صدای زیبا و منحصر به فردی داشت و می توانست ساز دهنی و درام بنوازد. او به خاطر نقش به سزایی که در احیای موسیقی بلوز داشت ، از طرف افراد بسیاری مورد تحسین قرار گرفت. او برای بسیاری از هنرمندان معروف بعد از خودش هم قابل احترام بود، مثلا الویس پریسلی که سبک او را شگفت انگیز و جذاب می دانست. آخرین آلبوم بیگ ماما Sassy mama مربوط به سال 1975 است که در سراسر کشور مورد تحسین قرار گرفت.
واقعیت جالب: بیگ ماما تورنتون فعالیت موسیقی اش را از سن 14 سالگی و وقتی برای پیوستن به گروه Sammy green’s hot harlem revue از خانه خارج شد، آغاز کرد. او دختر یک مبلغ دینی بود و سبک خواندنش هم فوق العاده تحت تاثیر موسیقی گاسپل بود. آهنگ Ball n chain در لیست تالار مشاهیر راک اند رول به عنوان یکی از 500 آهنگ برتری این سبک قرار گرفته است. او ترانه سرای برجسته ای هم بود.
4-فیل ویگنز
فیل ویگنز عضو یک گروه دو نفره آکوستیک بلوز آمریکایی Cephas & Wiggins بود. ویگنز در ابتدا عضوی از گروه ویلبرت الیس (Big Chief) بود اما در سال 1980 با همراهی سفاس از گروه جدا شد . این دو به صورت دوئت کارشان را ادامه دادند.
فیل در ورکشاپ ها و کلاس ها موسیقی تدریس و برای اجرا به سراسر دنیا از جمله آسیا، آفریقا، اتحاد جماهیر شوروی و مناطق دیگر سفر می کرد.
ویگینز در سال 2017 جایزه National Heritage Fellowship را دریافت کرد. این بالا ترین افتخاری است که از طرف دولت به هنرهای محلی و سنتی اعطا می شود. فیل که به خاطر نوازندگی به سبک موسیقی بلوز معروف است، به سرعت پیشرفت کرد و به یک مدیر موسیقی تبدیل شد.
واقعیت جالب : تا سال 1990، حرفه اصلی فیل نجاری بود. او در سال 1987 جایزه هنرمند سال بلوز موزیک اواردز را دریافت کرد. ویگنز سومین هارمونیکا نوازی است که افتخار مادام العمر جایزهNational Heritage Fellowship نصیبش شد. فیل همچنین دو بار جایزه WC Handy Blues Foundation را دریافت کرد.
5-توتز تیلمنز
توتز تیلمنز یک نوازنده جاز بلژیکی بود که طرفداران بسیاری را در دنیا تحت ثاثیر قرار داد. او به عنوان بهترین موسیقیدان همیشه مورد تحسین قرار می گرفت و کارش را بدون هیچ ادعایی در یک گروه کوچک آغاز کرد.
تیلمنز به عنوان یکی از اعضای گروه Benny Goodman به سراسر اروپا و آمریکا سفر می کرد. او در نهایت به ایالات متحده رفت ، رهبری گروه های موسیقی اش را بر عهده گرفت و به سراسر کشور سفر کرد.
تیلمنز موسیقی متن فیلم های بسیاری را ساخت اما معروفترین شان موسیقی تیتراژ آهنگ سریال کودکانه و معروف Sesame street بود که با ساز دهنی نواخته می شد. توتز در سال 2009، جایزه Jazz Master را گرفت. این بزرگترین جایزه ای است که یک موسیقیدان جاز در ایالات متحده می تواند دریافت کند.
بسیاری از هنرمندان و نوازندگان هارمونیکا در سراسر دنیا بر این باورند که هیچ کس در ساز دهنی مثل توتز نیست. او بهترین نوازنده هارپ در طول تاریخ موسیقی به حساب می‌آید .
واقعیت جالب : توتز تیلمنز به خاطر مهارتش در نواختن گیتار، ساز دهنی و سوت زدن معروف است. او در سال 2005 نامزد دریافت جایزه ” بهترین بلژیکی” شد. دو دانشگاه بلژیکی مشترکا، دکترای افتخاری به این هنرمند اعطا کردند. تیلمنز شعاری دارد با این مضمون که :”خودت باش ، نه کمتر نه بیشتر.”
6- دیک جادویی (Magic Dick)
“مجیک دیک” یا “دیک جادویی” که با نام Dick Salwicz هم شناخته می شود، نواختن ساز دهنی را از 9 سالگی شروع کرد و با همزمان با بزرگتر شدن، هنرش را هم به حد کمال رساند.
او در حین تحصیل در کالج با جی. گیلز (J. Geils) آشنا شد و به این ترتیب آنها گروه خودشان را راه اندازی کردند و خیلی زود به شهرت رسیدند. این نوازنده به خاطر نواختن آهنگ هایی مثل “Whammer Jammer”، “Hancock” و آهنگ های دیگرش معروف است. مجیک دیک مدت نسبتا طولانی در حرفه نواختن ساز دهنی فعالیت داشته است و همچنان هم با قدرت به کارش ادامه می دهد.
شکست دادن صداهایی که دیک جادویی در طول دوران موسیقی خودش ساخت کار بسیار دشواریست. اگر برای نواختن سازدهنی به منبعی برای ایده و الهام گرفتن نیاز دارید، آثار دیک جادویی گزینه ای بسیار عالی برای شماست.
7- کیم ویلسون (Kim Wilson)
کیم ویلسون متولد 1951، یکی دیگر از نوازندگان بزرگ سازدهنی است که مادی واترز (Muddy Waters) از او به عنوان یکی از بهترین نوازندگان سازدهنی که بعد از والتر کوچولو این ساز را در دست گرفته اند یاد می کند.
آقای ویلسون خواننده اصلی و نوازنده ساز دهنی گروه The Fabulous Thunderbirds بود. این گروه اجراهای درخشانی مثل “Tuff Enuff” و “Wrap it up” را به نمایش گذاشته اند. ویلسون همچنان به برگزاری تورهای موسیقی و نواختن ساز دهنی ادامه می دهد و توانسته جایزه موسیقی بلوز برای نوازندگی ساز در دسته هارمونیکا یا همان ساز دهنی را از آن خود کند. این جایزه کاملاً شایسته و برازنده او بود، چرا که کیم ویلسون واقعاً یکی از بهترین نوازندگان ساز دهنی سبک بلوز در تمام دوران است.
8- جیسون ریچی (Jason Ricci)
جیسون ریچی به خاطر داشتن سبک خاص و پر جلوه خودش مشهور است. او با اجراهای زنده و پرشور نواختن سازدهنی به شهرت رسید. ریچی در حین نواختن واقعاً قلب و روح خود را در ساز می دمد و اجراهای او واقعا دیدنی هستند. اگر این فرصت برایتان به وجود آمد که از نزدیک شاهد اجرای زنده ریچی باشید هرگز آن را از دست ندهید!
جیسون ریچی و گروهش با نام New Blood، آلبوم‌های موفقی مانند «Done with the devil» و «Rocket Number 9» منتشر کرده‌اند.
9- هاوارد لِوی (Howard Levy)
هاوارد لوی نیز یکی دیگر از نوازندگان چیره دست ساز دهنی است. او می تواند بسیاری از ژانرهای موسیقی را با ساز دهنی بنوازد؛ کاری که واقعا دشوار است. هاوارد سبک های بلوز (Blues)، راک کلاسیک (classic rock)، فانک لاتین (Latin funk)، کانتری (country)، فولک (folk) و غیره را در نوازندگی خود ترکیب می کند. او با خیلی از گروه های مختلف در سراسر جهان به نوازندگی پرداخته و سبک شاهکار و منحصر فرد به خودش در نواختن ساز دهنی را به نمایش گذاشته است.
اگر می خواهید به طور جدی ساز دهنی بزنید، هاوارد لوی یکی دیگر از نوازندگان فوق العاده ساز دهنی است که حتما باید به آثارش گوش بدهید.
جمع بندی
همانطور که قبلا هم گفتیم، مطلب امروز ما فقط لیستی از 5 نوازنده برتر ساز دهنی بود که توانسته اند در زمینه هنر نواختن این ساز گام های بلند و تحسین برانگیزی بردارند. مطمئنا نوازندگان بزرگ دیگری نیز وجود دارند که ممکن است از نظر خیلی ها به همین اندازه یا حتی بیشتر از این 5 نفر در نواختن ساز دهنی مهارت داشته باشند. در هر حال ما فقط به تعداد کمی از بزرگان ساز دهنی اشاره کردیم.
اگر به ساز دهنی علاقمندید توصیه می کنیم کمی وقت بگذارید و با مشاهیر این هنر آشنا بشوید. گوش دادن به آثار این هنرمندان شما را تشویق می کند که بیرون بروید و یک ساز دهنی بخرید. فقط یادتان باشد که مدتی طول می کشد تا بتوانید این سبک موسیقی را یاد بگیرید. حتی ممکن است مجبور باشید در این زمینه مطالعه کنید و وقت زیادی برایش بگذارید، اما مطمئن باشید که ارزشش را دارد. خدا را چه دیدید؟ شاید ستاره بعدی دنیای ساز دهنی خود شما باشید!
