شهرام ناظری متولد 29 بهمن 1328 در شهر کرمانشاه و در خانواده ای کرد زبان، فرهنگ دوست و علاقمند به موسیقی چشم به جهان گشود. پدرش سه تار می نواخت و مادرش صدایی دلنشین داشت، رشد یافتن در این خانواده ی آشنا با موسیقی، سبب گشت که وی با ساز و آواز خوی بگیرد.
اولین اجرا هنری ناظری به واسطه صدای گیرا و دلنشینش، از 7 سالگی و در رادیو آغاز گشت. سپس در سن 11 سالگی نیز توانست چند برنامه دیگر در رادیو ضبط کند.
پس از آموختن ساز سه تار در محضر استادانی مانند احمد عبادی، جلال ذوالفنون و محمود هاشمی در کرمانشاه، سال 1345 برای یادگیری آواز از استادان بزرگی همچون شجریان، محمود کریمی، نورعلی برومند و … به تهران نقل مکان کرد.
شروع فعالیت هنری جدی وی را می توان سال 1354، هم زمان با استخدام شدنش در رادیو و تلویزیون و اجرا با گروه “شیدا” درنظر گرفت. پس از آن نیز فعالیت خود را با همکاری گروه “عارف” ادامه داد و در سن 27 سالگی موفق به کسب مقام اول، در مسابقه موسیقی ایران در رشته آواز شد همچنین در 28 سالگی اش هم جهت اجرای کنسرت جشنواره توس انتخاب شد. در سال 1358 نیز با گروه “چاووش” که خود از اعضای اصلی آن بود به اجرا موسیقی پرداختند.
او در همین سال ازدواج کرد و صاحب فرزندی به نام حافظ شد. که امروزه حافظ نیز در موسیقی بسیار سرآمد بوده و نوازنده ماهری است به گونه ای که وی سازی به نام “حافظ” نیز اختراع کرده است.
در ادامه بیوگرافی ناظری باید گفت که در سال های ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۴ به تدریس موسیقی پرداخت و در این دوران آثار بشنو از نی، نجوا و زمستان را منتشر کرد. پس از این 4 سال با همکاری گروه های ایرانی آثار دلنشینی را به بازار روانه کردند که از درخشان ترین آن ها می توان به یادگار دوست، ساقی نامه 1 و2، آتش در نیستان، شور انگیز و گل صدبرگ اشاره کرد. جالب توجه است که بدانید اثر “گل صد برگ” یکی از معروف ترین آلبوم وی می باشد و اغلب مردم شهرام ناظری را با اجرا تصنیف اندک اندک از مولانا می شناسند (لینک تماشا).
دهه هفتاد به بعد
وی در دهه هفتاد آثار بسیاری همچون آلبوم های نوروز و دل شیدا را اجرا کرد. همکاری ناظری با کامکارها نیز منجر به خلق دو اثر به یاد ماندنی کنسرت 76 و 77 گشت. او در ادامه با انتشار آلبوم های “ساز نو آواز نو” و “سفر به دیگر سو”، جلوه های جدیدی از موسیقی خویش را نمایان ساخت به گونه ای که “سفر به دیگر سو” را دکتری موسیقایی خود می داند.
در سال 1390 ناظری یک آلبوم موسیقی به نام امیرکبیر با آهنگ سازی پژمان طاهری منتشر کرد که بیش تر اشعار آن را شعرهای نو تشکیل می دادند. مدتی بعد پس از 6 سال تأخیر کنسرت شهرام ناظری و لوریس چکناوریان منتشر شد.
در سال 1384 با ارکستر کومیتاس ارمنستان اجرای شکوهمندی داشت که اغلب قطعاتش به جز 4 تا، به زبان مادری ایشان یعنی کردی بود.
از دیگر آثار ناظری که حتی نامزد دریافت جایزه گرمی 2007 شد، آلوم مولویه (شور رومی) است که همزمان با بزرگداشت مولانا عرضه و به عنوان یکی از بهترین لوح های فشرده سالِ جهان معرفی شد.
حتما بخوانید: 20 تا از محبوب ترین خوانندگان قرن 21
ناظری در اغلب آثارش از اشعار مولانا بهره برده و در طول این مدت توانسته سبکی جدید و ترکیبی از موسیقی و ادبیات عرفانی را به بهترین نحو ممکن ارائه دهد. همچنین وی جزء اولین افرادیست که اشعار فردوسی را با موسیقی مقامی اجرا کرده و در آمریکا، فرانسه، تونس و مراکش اجرا شاهنامه‌خوانی داشته است. در مجموع شهرام ناظری، معروف به شوالیه، خواننده ایست که همواره سعی بر نوآوری و خلق آثاری جدید با نگرشی تازه و جدید داشته و در این 40 سالی که از فعالیت هنری اش می گذرد موفق به انتشار حدود 40 آلبوم شده است.
آثار
چاووش ۲/3/4/7/8 – مثنوی موسی و شبان- ساقی نامه1/2 – آتشی در نیستان- دل شیدا صدای سخن عشق- بشنو از نی- در گلستانه- گل صد برگ- لاله بهار- نوروز- بنمای رخ- نجوا- یادگار دوست- بهاران آبیدر- کیش مهر- شورانگیز- بی قرار- زمستان- سخن تازه- لیلی و مجنون- مهتاب رو- چشم به راه- ساز نو آواز نو- حیرانی- آرش کانگیر- مولویه- بعد یازدهم- امیرکبیر- سفر عسرت- درفش کاویان- رقصانه- عاشق کیست- آواز اساطیر- غم زیبا- لولیان و … .
کنسرت های بین المللی
شرام ناظری در سالن ها و فستیوال های بزرگ سراسر جهان کنسرت اجرا کرده است که در زیر چند مورد آنها را نام می بریم.
- جشنواره موسیقی : اکس-آن-پروانس / آوینتون / سامر توکیو / دل پوپولو ایتالیا / بیت الدین لبنان / اروپا روم / سائو پائولو / فاس مراکش
- سالن تئاتر دالبی لس آنجلس / دلاویل پاریس / رویال آلبرت هال
- اجرا در شهرهای : ونیز / آمستردام / استکهلم / اسلو بارسلون / مادرید / ژنو / بروکسل
- ارکستر فیلارمونیک کلن آلمان
- مجمع انجمن آسیا
- مؤسسه جهانی موسیقی بروکلین
- آکادمی موسیقی بام نیویورک
افتخارات و جوایز
نشان «لژیون دونور» از سوی دولت فرانسه- جایزه «کونکورز» موسیقی فولکلور- عنوان هنرمند برتر آسیا از طرف مجمع آسیاسوسایتی- جایزه «بهترین موسیقی عرفانی جهان» در جشنوارهٔ فاس مراکش- جایزه ویژه شهر ارواین ایالت کالیفرنیا جهت گسترش پیام معنوی مولانا و صلح از طریق زبان موسیقی- نشان «شوالیه ادب و هنر» از سوی دولت فرانسه- جایزه «اسطورهٔ زنده»- نشان طلایی سماع بارگاه مولانا- دریافت کلید طلایی شهر خوی و مقبرهٔ شمس در جشنوارهٔ بین‌المللی شمس تبریزی
دریافت تقدیرنامه از سوی دانشگاه هاروارد- دریافت تقدیرنامه از نمایندهٔ مجلس کشور کانادا- دریافت تقدیرنامه از سوی دانشگاه آکسفورد انگلستان- جایزه نفر اول برای مسابقه باربد- دریافت لوح سپاس از شهرداری شهر ایرواین کالیفرنیا- نام‌گذاری روز ۲۵ ماه فوریه به نام «شهرام ناظری» توسط رئیس شواری شهر و شهردار سن دیه گو ایالت کالیفرنیا- اهدای لوح سپاس از طرف کنگره آمریکا
این هنرمند برجسته و مردمی، بسیاری از کنسرت هایش را نیز درجهت فعالیت های بشردوستانه برگزار کرده که می توان به انتشار و اجرا آهنگ “جان جانم” و تقدیم آن به درگذشتگان حادثه سقوط هواپیما اوکراینی، انتشار آهنگ “برگریزان” و تقدیم آن به مردم کرمانشاه پس از وقوع زمین لرزه، حمایت از گلریزانی که برای کمک به کودکان کار برگزار شد، اجرا کنسرتی برای حمایت و کمک به افغان های آسیب دیده از جنگ داخلی، اجرا کنسرتی جهت کمک به سیل زدگان لرستان و خوزستان و گلستان، اجرا کنسرتی به منظور کمک به آسیب دیدگان زمین لرزه بم و … اشاره کرد.
چند ویدیوی بی نظیر از این بزرگ موسیقی ایران
گلچین معروف ترین آهنگ های او در ویدیوی زیر جمع آوری شده است:
در ادامه بخوانید: همایون شجریان، بیوگرافی و دوازده اثر برتر او
