این راهنما اصول نواختن گیتار بیس را برای افراد تازه کار آموزش خواهد داد. نوت ها، گام‌ها و نوت های پایه اصلی و تنها دو الگوی آهنگ آرپژوی گیتار بیس را به شما معرفی خواهیم کرد.
در این آموزش مطالب زیر را خواهید آموخت:
- نقش نوازنده گیتار بیس
- اهمیت نوت‌های پایه
- نوت های سیم‌ها و فرت برد گیتار بیس
- 2 گام و آرپژوی مختص گیتار بیس
- خط بیس را چگونه نوشته یا تعیین کنید تا همگام با توالی کورد نواخته شود.
- 4 روش برای کسب صدای عالی از گیتار بیس
نحوه نواختن گیتار بیس: مقدمه
روزگاری گیتار بیس وجود نداشت. در گذشته اگر می‌خواستید نوازنده گیتار شوید باید گیتار بزگی دابل بیس را همراهتان به این طرف و آن طرف می‌بردید و تمرین می‌کردید که هنوز هم در ارکسترها و گروه های موسیقی دیده می‌شود.
اشتباهات رایج در یادگیری گیتار بیس که اکثر مبتدیان مرتکب می شوند!
در نهایت مردمان خوبی از فندر، ما را نجات دادند و نسخه بیس گیتار را به وجود آوردند! حالا نواختن گیتار بیس میسر شده است.
توی این پک های فوق العاده، نواختن هر نوع گیتاری رو از ابتدا جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! در کمترین زمان گیتار نواز حرفه ای شو همه رو انگشت به دهان کن!
روی گیتار بیس، چهار سیم قرار دارد که هر سیم دارای نام و عدد هستند. برای یادگیری گیتار نوازی نیازمند آشنایی با نوت های سیم‌ها هستید. این چهار رشته از گیتار بیس مشابه چهار رشته پایینی نسخه اصلی گیتار کار می‌کنند.
- ضخیم‌ترین رشته، رشته چهارم است. که E نامیده می‌شود و آنرا «سیم E پایین» می‌نامیم. با آن می‌توان عمیق‌ترین و بم‌ترین نوت بیس را نواخت.
- سیم سوم، A نامیده می‌شود و آنرا سیم A می‌نامیم.
- سیم دوم هم D نامیده می‌شود.
- نازک‌ترین سیم هم اولی است که G است آنرا سیم G می‌نامیم.
این نوت ها مشابه گیتار استاندارد هستند ولی روی اوکتا و پایین‌تر قرار دارند یعنی صدایی عمیق‌تر و بم‌تر دارند!
| در حین شروع به یادگیری گیتار بیس، فقط از سیم چهارم (سیم E) استفاده کنید. با پیشرفت در نواختن می‌توانید کار با سیم و در نهایت هم سیم دوم و اول را شروع کنید. به هر حال با سیم چهارم شروع کنید تا همه چیز آسان شود! |
برای یادگیری نواختن گیتار بیس اول باید نقش نوازنده این گیتار را بشناسید
- گیتار بیس در گروه، «خط بیس» را می‌نوازد.
- گیتارهای لید هم نوت های بالا و گیتارهای ریتم هم کوردهای میانی را می‌نوازند.
- به عنوان نوازنده گیتار بیس باید کوردهای پایین را بنوازید تا به صدای خوبی برسیم.
شما باید بیت معمولی و محکم راک را ایجاد کنید که مبنای ریتمیک موسیقی است.
| برخی از نوازندگان مشهور گیتار بیس شامل سوزی کواترو، کیم دیل از گروه پیکسی، بروس فوکستون از جام و فلا از ردهات چیلی پیپرز هستند. |
می‌توانید برگه‌های نوت خوانی را دانلود کنید تا همه چیز ساده‌تر شود. شناخت اینکه کدام گام با کدام کلید نواخته می‌شود برای نوازندگان گیج کننده است. از این رو برگه‌های تقلبی را آماده کرده‌ایم که کلید و گام را مشخص کرده و می‌توانید بارها از آنها استفاده کنید. در ابتدای نواختن باید با نوت های پایه آشنا شوید.
نوت پایه چیست؟ اگر در گروهمان نوازنده گیتار ریتم وجود دارد پس آنها در حال نواختن کورد G هستند پس باید با نوت G هماهنگ شویم. نوت پایه همین است.
در این مثال، نوت پایه G روی فرت سوم در سیم E قرارمی گیرد (ضخیم‌ترین سیم).
حالا نوت G را امتحان کنید.
دو روش برای کشیدن سیم گیتار بیس وجود دارد. می‌توانید از مضراب گیتار یا دو انگشت اول دست برتر استفاده کنید.
اگر از مضراب استفاده می‌کنید باید به سمت بالا و پایین ضربه بزنید تا شیاری روی نوت G ایجاد شود. اگر از دو انگشت استفاده می‌کنیم باید به طور متناوب آنها را حرکت دهیم مثل اینکه حرکت آرامی روی سیم ایجاد شده است.
دو مسأله مهم، نواختن نوت پایه درست برای کورد درست و نواختن به موقع است. ریتم‌های زیادی را می‌توان نواختن ولی برای شروع شمارش«1و 2و 3و 4و 1و 2و 3و 4 . . . » را تمرین کنید و نوت G را با این سرعت بنوازید.
شمارش یکنواخت را انجام دهید و آنرا در وسط شمارش تند یا کند نکنید. برای یادگیری نواختن گیتار بیس باید زمانبندی بی عیب و نقص را یاد بگیرید.
- برای یادگیری سریع گیتار بیس باید همه چیز را ساده در نظر بگیرید
- اگر رویایتان نواختن مثل یک گیتاریست برجسته است باید از آهنگ‌های ساده شروع کنید.
- یادگیری گیتارنوازی زمان می‌برد و در آینده می‌توانید نواختن پیچیده را انجام دهید.
- حتی برترین نوازندگان هم باید ارزش نوت های پایه را درک می‌کردند و یاد می‌گرفتند.
حالا برای گام بعدی یادگیری بیایید یک جفت نوت پایه دیگر را با هم تلفیق کنیم.
توالی کوردها به صورت دو رشته از G است که بعد از یک رشته از D و یکی از A مینور اضافه می‌شود و در یک چرخه متوالی نواخته می‌شوند.
G | | D | Am |
نوت های پایه‌ای مورد نیاز شامل G (فرت سوم روی سیم E)، D (فرت پنجم روی سیم A) و A(فرت پنجم روی سیم E)هستند. تصویر زیر را مشاهده کنید.
بیایید با سرعت «1و 2و 3و 4و » این پایه‌ها را بنوازیم.
شما به عنوان نوازنده گیتار بیس به همراه نوازنده درام بخش اصلی ریتم گروه را تشکیل می‌دهید. این امر را به خاطر بسپارید تا اهمیت ریتمیک بودن را درک کنید.
روی این بیت بمانید:«1و 2و 3و 4و 1و 2و 3و 4و . . . »
پس چه چیزهای دیگری را می‌توان در کنار نوت های پایه نواخت؟
بعد از مدتی نواختن نوت های پایه، کسل کننده می‌شود به ویژه اگر میزان های زیادی از یک نوع کورد وجود دارند، پس می‌توان خطوط بیس را اضافه کرد تا کمی دلپذیرتر شود. باید بدانیم که نوت های پایه، زیربنای خطوط بیس را می‌سازند.
| نوازنده‌ای که فقط نوت های پایه را می‌نوازد مطمئن است که پایه‌های درست را با ریتم و تمپوی درست می‌نوازد همواره از نوازنده‌ای که تمام فرت برد را بدون توجه به توالی کورد یا ساختار آهنگ می‌نوازد، جلوتر است. |
نحوه نواختن گیتار بیس: آرپژو
آرپژو کلمه‌ای آهنگین و در اصل به معنای «نواختن نوت های انفرادی هر کورد است».
اگر می‌خواهید نوازنده گیتار بیس شوید باید در نواختن آرپژوهای مینور و ماژور تسلط پیدا کنید. نگران نشوید، الگوی هر دو ساده است.
برای مثال، در اینجا آرپژو ماژور G کشیده شده (که یکی از متداول‌ترین‌ها است):
برای این کار وقت بگذارید. نوازنده باید با این الگوی مهم آشنا شود (بارها و بارها از آنها استفاده خواهید کرد).
- در حین تمرین آرپژو، به طور کارآمد از تمامی انگشتان استفاده کنید.
- اگر می‌خواهید نواختن گیتار بیس را بیاموزید باید از تمامی انگشتان استفاده کنید. تنها از انگشتان قوی‌تر استفاده نکنید!
- پیشنهاد می‌کنم که از انگشت میانه روی فرت سوم و بعد از انگشت اشاره روی فرت دوم و از انگشت کوچک برای فرت پنجم استفاده کنید.
| شاید حالا انگشت کوچکتان چندان قدرتمند نباشد ولی باید از آن استفاده کنید تا تقویت شود. |
حالا که مطمئن هستیم می‌توانیم آرپژو ماژور G را بنوازیم، آنرا عملی می‌کنیم.
نحوه نواختن گیتاربیس- تمرین
دوباره نگاهی به توالی کورد خودمان می‌اندازیم:
G | | D | Am |
این خط بیس با استفاده از نوت های پایه بود:
دوباره این خط بیس را بنوازید ولی یک یا چند نوت پایه G را با نوت متفاوتی از آرپژو ماژور G جابجا کنید.
مثالی در اینجا ارائه می‌کنیم:
- علاوه بر مثال فوق می‌توانید خط بیس خودتان را بسازید و تمرین کنید.
- در نهایت یادگیری نواختن گیتار بیس وابسته به چیدمان نوت ها است. از خلاقیت در این زمینه نترسید.
- ایده‌های مختلف را امتحان کنید فقط باید به موقع بنوازید و در نقطه مناسب، کورد را تغییر دهید.
حالا این کورد D را امتحان کنید.
این آرپژوی ماژور D است:
این الگو هم مشابه آرپژوی ماژور G است ولی به موقعیت D منتقل شده است. این الگوها مشابه هستند ولی کل نوت ها یک سیم بالاتر نواخته می‌شوند.
نکته فوق اهمیت دارد!
- الگوی آرپژوی ماژور یک الگوی قابل جابجایی است.
- می‌توانیم هر جایی آنرا بنوازیم و همواره همان آرپژوی ماژور خواهد بود.
- فقط تونالیته آرپژو هر جایی که قرار گیرد، تغییر می‌کند.
- نواختن الگویی که روی نوت D آغاز می‌شود، ماژور D است. نواختن همان الگو روی نوت F ماژور است و غیره.
می‌توان همین کار را با آرپژوی ماژور D انجام داد، همانگونه که با G انجام شد. با این حال در این توالی تنها یک میزان D برای نواختن داریم پس خیلی دور نشوید یا تغییر به Am را نادیده نگیرید.
دوباره مثالی در این زمینه داریم:
این یک مثال است پس خلاقیت به خرج دهید و خط بیس خودتان را بسازید.
در مورد Am چطور؟
طبق نام Am با یک کورد مینور سرو کار داریم پس باید از آرپژوی مینور استفاده کنیم که کمی با ماژور فرق دارد.
برای یادگیری گیتار بیس باید روی آرپژوهای ماژور و مینور تسلط پیدا کنید.
این نوعی آرپژوی مینور A است:
با این آرپژو می‌توان انگشت اشاره را روی فرت پنجم قرار داد و بعد با انگشت کوچک به نوت فرت هشتم رسید. از انگشت حلقه می‌توان برای نواختن نوت ها در فرت هفتم استفاده کرد.
مثل آرپژوهای ماژور برای مینور هم وقت بگذارید و آنقدر تمرین کنید تا اعتماد به نفس کافی برای نواختنش را پیدا کنید.
آرپژوی مینور هم الگوی قابل جابجایی است. می‌توانیم آنرا در هر جایی بنوازیم.
خلاصه فوق مهم
- اگر می‌خواهید خط بیس را روی کورد ماژور بنوازید، همواره نوت هایی از آرپژو ماژور آن کورد مناسب خواهند بود.
- اگر می‌خواهید خط بیس را روی کورد مینور بنوازید، همواره نوت هایی از آرپژوی مینور آن کورد مناسب خواهند بود.
- فارغ از نوع کوردی که می‌نوازید، همواره نوت های پایه کار آمد خواهند بود.
| قانون طلایی برای نوازنده گیتار بیس: اگر شک کردید، نوت پایه را بنوازید. |
هنگامیکه به آمادگی لازم برای نواختن G و D رسیدید، می‌توانید یک یا چند پایه Am را با نوت هایی از آرپژوی مینور A جابجا کنید.
نوت های پایه کارآمد هستند ولی اگر فقط آنها را بنوازید کمی خسته کننده است.
با D فقط یک میزان برای نواختن داریم پس خیلی دور نشوید تا تغییر به کورد G را فراموش نکنید.
برای مثال:
مثل آرپژوهای ماژور، در مینور هم خلاقیت به خرج دهید. امیدوارم که حالا به درک بهتری از نواختن گیتار بیس برسید.
حالا باید بدانید که خط بیس شما کمی فرق کرده ولی نواختن نوت های پایه هم بهتر شده است.
تمامی آهنگ‌ها دارای توالی رکورد G،D و Am نیستند پس باید با استفاده از الفبای موسیقی و اجرای الگوهای آرپژو نوت های پایه آهنگ خودتان را پیدا کنید.
در اینجا تمامی نوت ها را ارائه کرده‌ایم:
نحوه نواختن گیتاربیس- 4 نکته برای نواختن خوب
1-اگر شک دارید، کار را ساده کنید: قبلاً هم گفتم بهتر است تا نواختن را از نوت های پایه شروع کنید نه اینکه در طول فرت برد بدون توجه به ساختار آهنگ، سردرگم شوید.
2- در حین تمرین، همگام بنوازید تا به روش تمرینی مطمئنی برسید. باید صدای نواختن و گیتار بیس را در مقیاس برابر بشنوید. نباید یکی از دیگری جدا شود و ریتم ناقص بماند. یادگیری گیتار بیس به تمرین زیادی نیاز دارد. این تکنیک برای زمان فراغت بسیار فوق العاده است.
3- هنگامیکه نمی‌نوازید، گوش کنید: از حالا به بعد، هنگامیکه به موسیقی گوش می‌کنید، بیشتر به نواختن گیتار بیس توجه کنید.
- چگونه در کنار سایر آلات موسیقی می نوازد؟
- آیا همواره یک ریتم مشابه را می‌نوازد یا ریتم متفاوت و مکمل را می‌نوازد؟
- آیا موارد قید شده در این مقاله را می‌شنوید؟
- آیا برخی از نوازندگان پرتکاپوتر از دیگران می‌نوازند؟
- آیا سبک‌های مختلف موسیقی، خطوط بیس متفاوتی دارند؟
- آیا صدای گیتار بیس در برخی آهنگ‌ها، برجسته‌تر به گوش می‌رسد؟
یادگیری نواختن گیتار بیس، شنوایی موسیقیایی شما را رشد می‌دهد.
طرح سؤال‌های فوق به شما کمک می‌کند تا نقش گیتار بیس را بهتر درک کرده و انتظاری که از شما در حین یادگیری گیتار نوازی وجود دارد را متوجه می‌شوید.
4- خواندن دقیق و صحیح تب را یاد بگیرید: اگر می‌خواهید آهنگی را بنوازید نباید از روی تب خیلی اشتباه بنوازید، البته تب هم باید دقیق باشد.
بازخورد بگیرید و رتبه‌های تب‌های اینترنتی را بررسی کنید تا مطمئن شوید که تب خوبی را انتخاب کرده‌اید. (هزاران تب بد وجود دارد!). اگر آهنگی بد به نظر می رسد پس نواختن با فرت و سیم درست را بررسی کنید.
نحوه نواختن گیتار بیس- لت زدن و پراندن(Slapping and popping)
این تکنیک‌ها دشوارند و فراتر از توان یک تازه کار هستند. به آنها اشاره می‌کنم ولی قبل از اینکه توانایی این کارها را پیدا نکرده‌اید، انجامشان ندهید.
اول باید اصول نواختن گیتار بیس را یاد بگیرید!
| مطمئن شوید که به راحتی تمرین‌های قبلی را انجام می‌دهید و صبر کنید. یادگیری این تکنیک‌ها زمان می‌برد. |
- لت زدن یعنی سیم را با لبه انگشت شصت می‌نوازیم.
- پراندن یعنی سیم را از زیر گرفته و به سمت بالا ضربه می‌زنیم.
این تکنیک‌ها غالباً با هم همراه شده و در سبک‌هایی مثل فانک بسیار متداول هستند
بهترین روش برای تمرین کردن این تکنیک‌ها با یک اکتاو است (نوت اول و آخر یک آرپژو).
این تمرین را انجام دهید. نوت های پایین را لت زده و نوت های بالا را بپرانید.
برای انجام تمرین‌های این مقاله، عجله نکنید. به آنها وقت اختصاص دهید. مقاله را ذخیره کنید تا در صورت نیاز به آن مراجعه کنید و در آرامش، تمرین‌ها را ادامه دهید.
