کلارینت یک ساز از خانواده سازهای بادی چوبی است. قدمت کلارینت حداقل به قرن سوم قبل از میلاد به ممت های (Memet) مصری باز می گردد که بعدها توسط رمی ها و یونانی ها آپدیت شد. ممت در نهایت تبدیل به ساز بادی شام شد که بعدها به شالمو و سپس اِبوا ارتقا پیدا کرد. ابوا، سازی از خانواده سازهای چوبی بادی است با این تفاوت که دهنی ندارد. طی دوره رمانتیک موسیقی، کلارینت و شیپور از مهمترین سازهای بادی به حساب می آمدند. کلارینت در سبکهای موسیقی امروزی بسیاری مانند ارکسترها، جاز، راک و ژانرهای مدرن دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.
حقایق جالب درباره کلارینت:
- کلارینت به عنوان “چوب شیرین بیان” نیز شناخته می شود.
- موسیقیدانی که کلارینت می نوازد، کلارینتیست خطاب می شود.
- کلارینتها معمولا از چوب سیاهی از آفریقا ساخته ی شوند. این ساز گاهی اوقات از چوب امپینگو هم ساخته می شوند. این درختان از طنین اندازی خوبی برخوردارند. انواع دیگر چوبهای به کار برده شده در کلارینت عبارتند از گرانادیلا، چوب بلسان بنفش، چوب شمشاد، کوکوبولو.
- برخی از کلارینت ها از فلز یا پلاستیک ساخته می شوند اما کلارینتهای سنتی از جنس چوب هستند.
- لرزش صدا، زبانه کلارینت و کلیدی که موزیسین اجرا می کند باعث ایجاد صدا در یک کلارینت می شود. زبانه زمانی می لرزد که کلارینتیست در دهنی آن بدمد.
- کلارینتها نواک های متفاوتی دارند و بر همین اساس دسته بندی می شوند. آنها از بالاترین تا پایین ترین عبارنتد از: کلارینت پیکولو (کلید فلت A)، کلید فلت E کلارینت، کلید D کلارینت، کلید C کلارینت، کلید فلت B کلارینت، کلید A کلارینت، باست کلارینت، شیپور باست (کلید F)، کلارینت آلتو (کلید فلت E یا F)، کلارینت بیس (کلید فلت B یا A)، کلارینت کانتربیس کلید فلت EE و کلارینت کانتر بیس (کلید فلت BB).
- کلارینت از چندین بخش شامل دهنی، لوله بشکه مانند، اتصال بالایی، پد، کلید، کلید حلقه ای، میله یا راد، اتصال پایینی و شیپوری تشکیل شده است.
- کوچکترین کلارینت، یک پیکولو کلارینت A فلت است و خیلی استفاده از آن رایج نیست.
- اولین کلارینت واقعی در دهه 1600 میلادی توسط جانی دنر در آلمان ساخته شد. اگرچه مستقیما از نسل شالمو است.
- آخرین سازی که به ارکستر سمفونی اضافه شده، کلارینت است.
- وولفگانگ آمادئوس موزارت اولین آهنگسازی بود که یک قطعه موسیقی مخصوص کلارینت نوشت.
- کلارینت اغلب با سازهای دیگری نظیر پیانو، شیپور باست، سازهای چهارگانه زهی، ابوا، ساکسیفون، باسون، فلوت و شیپور ترکیب می شود.
- کلارینت در بین موزیسین های جاز در اوایل دهه 1900 میلادی محبوبیت بسیاری داشت. این ساز یکی از مهمترین سازها در این ژانر در دهه 40 این قرن در دوره گروه بزرگ موسیقی (Big Band Era) بوده است.
- موسیقیدانان مشهور سبک جاز که کلارینت می نواختند عبارتند از لاری شیلدز، جانی دادز، سیدنی بچت، بنی گودمن، وودی هرمان و بسیاری افراد دیگر.
- گروه های موسیقی مدرنی که از کلارینت در برخی از موسیقی هایشان استفاده کرده اند عبارتند از تام ویتز، پینک فلوید، آئرواسمیت و بیتلز.
- سلریتی های مشهوری که ادعا کرده اند که کلارینت می نوازند عبارتند از جیمی کیمل، استیون اسپیلبرگ و جولیا رابرتز.
- آموزش 4 نکته مقدماتی ولی مهم برای نواختن اصولی کلارینت
- آموزش تصویری و کامل نواختن کلارینت در 3 گام (بصورت کاملا اصولی)
- دانلود 8 درس مهم آموزش ساز کلارینت که باید دانلود کنید!
اصول اولیه یادگیری کلارینت
یادگیری کلارینت می‌تواند تجربه‌ای جذاب و لذت‌بخش باشد. در اینجا چند اصل اولیه برای شروع یادگیری کلارینت آورده شده است:
1. انتخاب کلارینت مناسب
- نوع کلارینت: معمولاً برای مبتدیان، کلارینت Bb (سی بمل) توصیه می‌شود. این نوع کلارینت متداول‌ترین و پرکاربردترین نوع است.
- کیفیت ساز: بهتر است یک ساز با کیفیت متوسط انتخاب کنید که صدای خوبی داشته باشد و یادگیری را تسهیل کند.
2. فهم اجزاء کلارینت
- کلارینت از پنج قسمت اصلی تشکیل شده است: دهانی، بَرل، بدنه‌ی بالایی، بدنه‌ی پایینی و زنگوله. شناخت هر یک از این اجزاء و نحوه‌ی مونتاژ آنها ضروری است.
3. آموزش دهان و انگشت‌گذاری
- دهانی: قرار دادن صحیح لب‌ها و دندان‌ها روی دهانی برای تولید صدای مناسب بسیار مهم است.
- انگشت‌گذاری: یادگیری موقعیت صحیح انگشتان بر روی کلارینت به منظور ایجاد نت‌ها. معمولاً با نت‌های پایه شروع می‌شود و به تدریج به نت‌های پیچیده‌تر می‌پردازند.
4. تکنیک‌های اولیه نواختن
- تنفس: کنترل نفس برای ایجاد صدای پیوسته و با کیفیت.
- آرتیکولاسیون: تمرین تکنیک‌های مختلف مانند “تنگ” و “لاگر” برای تنوع در صدای تولید شده.
- ویبراسیون: اضافه کردن ویبراسیون به صدا برای غنی‌تر شدن صدا.
5. تمرین روزانه
- تمرین منظم و مداوم برای پیشرفت در تکنیک و مهارت نواختن ضروری است. بهتر است هر روز زمان مشخصی را به تمرین اختصاص دهید.
6. مطالعه و گوش دادن به موسیقی
- شنیدن آثار بزرگ و یادگیری قطعات مختلف کمک می‌کند تا به سبکهای مختلف آشنا شوید و درک بهتری از موسیقی پیدا کنید.
7. استفاده از متدهای آموزشی و کتاب‌ها
- کتاب‌ها و متدهای آموزشی می‌توانند منابع بسیار مفیدی برای یادگیری اصول و تکنیک‌های کلارینت باشند. مثلاً کتاب “کلارینت برای مبتدیان” می‌تواند شروع خوبی باشد.
8. استفاده از معلم یا مربی
- داشتن یک مربی یا معلم حرفه‌ای می‌تواند کمک زیادی به شما کند، زیرا می‌تواند ایرادات شما را تصحیح کرده و به بهبود سریع‌تر شما کمک کند.
9. شرکت در گروه‌ها و ارکسترها
- شرکت در گروه‌های موسیقی و ارکسترها به شما کمک می‌کند تا تجربه نواختن در کنار دیگران را کسب کنید و از تکنیک‌ها و سبکهای مختلف بهره ببرید.
با دنبال کردن این اصول و تمرین منظم، می‌توانید به تدریج به یک نوازنده کلارینت ماهر تبدیل شوید. موفق باشید!
