درنگاه اول شاید به نظر برسد که زن نمی تواند در حوزه ی موسیقی فعالیت کند و پدیده ی تبعیض جنسیتی مطرح شود زنان هم همچون مردان می توانند در این نوع زمینه ها موفق باشند ولی برای رسیدن به موفقیت دراین زمینه بهتر است ابتدا نگاه خود را به تبعیض جنسیتی عوض کنیم و اجازه دهیم که زنان هم توانایی های خود را به کاربگیرند در مطالب که گفته خواهد شدما به بررسی وضعیت زنان در حوزه ی موسیقی می پردازیم و همچنین لیستی از زنان معروف در حیطه ی موسیقی را تهیه کردیم .
وضعیت زنان در موسیقی
بسیاری از زنان نیز هم خواننده و هم ترانه سرای آهنگ اجرایی بوده اند. تعداد اندکی از خانم ها نیز به عنوان نوازندگان سازهای مربوط به سبک راک، منتقدان این سبک و تهیه کننده، به میدان آمدند. از قرون وسطا تا به امروز، تعداد بسیار زیادی از آهنگسازان زن، به خصوص در سبک موسیقی کلاسیک فعالیت میکردند؛ اما آهنگسازان زن، در گروه های موسیقی که معمولا در آن دوران تشکیل میشد، کمتر فعالیت میکردند و نام و نشان آن ها در دایره المعارف ها و متون مربوط به تاریخ موسیقی کمتر به چشم میخورد. در واقع، نقش زنان در موسیقی زیاد چشمگیر نبود. برای مثال، در تاریخچه ی مختصر آکسفورد درباره ی موسیقی، کلارا شومان، تنها آهنگساز زنی است که نام برده شده است.
برخی از بانوان معروف موسیقی ایرانی
لیلی افشار :
لیلی افشار مدرکهای زیادی در نوازندگی گیتار از کنسرواتوار موسیقی بوستون، نیوانگلند، دانشگاه ایالتی فلوریدا دارد. وی در مرکز آموزش هنرهای زیبای بناف (Bnaff) تحصیل کردهاست. دارای مدارک افتخاری از آکادمی موسیقی کیجیانا واقع در شهر سینای ایتالیا است. لیلی افشار کرسی پروفسوری خود را برای “دانشگاه ممفیس” در سال ۱۹۸۹ بدست آورد و هجده سال است برنامه لیسانس و فوق لیسانس و دکترای نوازندگی گیتار در دانشگاه ممفیس را اداره میکند، که در آنجا نیز جایزه استاد برجسته دانشگاه در سال ۲۰۰۰ به وی تعلق گرفته است.
بانو قمر ملوك وزیری
خانم قمر متولد 1284 بودند(فوت 1338)، بانو قمر از دامان مادر بزرگ و اشعار مذهبی برخاست و پس از آشنایی با مرتضی نی داود شكوفا شد و به گونه ای طلایه دار كاروان بانوان در موسیقی معاصر ایران به شمار می رود شاید جسارت بانو قمر راه را بر این عرصه گشود.
بانو ملوك ضرابی
این بانوی هنرمند موسیقی و تئاتر از 13 سالگی خواندگی آواز را نزد خانواده اقبال آذر فرا گرفت و از محضر استاد طاهر زاده و حاجی خان ضربگیر بهره برده و ایشان در خواندن تصنیف و آهنگهای ضربی ماهر بود. و در سال 1378 در سن 89 سالگی دار فانی را وداع گفت.
بانو خاطره پروانه
خانم اقدس خاوری معروف به خاطره پروانه دختر بانو پروانه خواننده و نوازنده سالهای نخستین قرن جاری بود ایشان سرپرستی گروه یاران را بر عهده داشتند و تصنیف مرا ببوس را پیش از آقای گل نراقی خوانده بودند.ایشان در سال 1387 در سن 79 سالگی فوت كردند.
بانو دلكش
خانم عصمت باقر پور بابلی معروف به دلكش در سال 1303 متولد شد در 12 سالگی برای ادامه تحصیل به تهران به نزد خواهرش آمد. در تهران ، آموزگار موسیقی مدرسه به صدای رسایش پی برد و او را به روحالله خالقیمعرفی نمودوعبدالعلی وزیریبه خاطر گیرایی و جذبهٔ صدایش نام هنری دِلکَش را برای ایشان برگزید. بانو دلكش با ترانه های استاد خالدی شكوفا شد و همكاری ایشان نزدیك 15 سال ادامه داشت.
بانو مرضیه
خانم اشرف اسادات مرتضایی معروف به مرضیه در سال 1304 در تهران متولد شد و در سال 1373 ایران را ترك و در سال 1389 در پاریس بر اثر سرطان در گذشت. بانو مرضیه خواننده تاثیر گذار و جاودانه در موسیقی ایران محسوب می شود ایشان بسیاری از تصانیف قدما عارف و شیدا را با استادی تمام اجرا نموده و موجب ماندگاری این آثار گشته است.
بانو سیمین آقا رضی
خانم سیمین آقا رضی متولد1317 تهران بودند، ایشان سهم بسزایی در نشر و گسترش سازمهجور قانون داشت. وی با ارکسترهای مختلفی از جمله ارکسترمرحومخالقی همکاری داشت.یکی از آخرین کارهایش همکاری در ساخت موسیقی فیلمروز واقعهاثر مجید انتظامیبود.ایشان در سال 1388 فوت شدند.
بانو الهه
خانم بهار غلامحسینی معروف به الهه متولد 1313 تهران بوده وقتی نام برنامه گلها آورده می شود بانو الهه از خوانندگانی اشت كه نا خود آگاه در ذهن می نشیند ایشان علاوه بر اجرا در برنامه های مختلف گلها سالیان متمادی مدیریت این برنامه ها را بر عهده داشته اند در طول فعالیت هنریشان نزدیك 700 تصنیف اجرا نموده اند ایشان در سال 1386 در تهران در گذشت.
بانو پروین
خانم پروین زهرایی منفرد معروف به پروین متولد 1316 تهران هستند.پیك سحری و غوغای ستارگان از آثار خاطره انگیز این هنرمند می باشد.
موسیقی سنتی ایران اغلب جنبه ی روحانی دارد وکمتر به آن به عنوان یک تفریح نگاه می شود از این رو است که بیشتر آن راغم انگیز می خوانند موسیقی هر چه باشد سنتی یا کلاسیک خواننده اش زن باشد یا مرد زیبا است چون فرد شنونده با ان احساس آرامش می کند و لذت می برد .
منبع: پارس ناز