ساز عود بربط از جمله سازهای ایرانی زهی با نوای دلنشین و بم است. ساز بربط ظاهری گلابی شکل دارد و اغلب از جنس چوب درخت توت یا آبنوس است. اگر شما علاقه مند به یادگیری و آشنایی با این ساز ایرانی وکهن می باشد تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
ساز بربط و تاریخچه آن
ساز بربط یکی از سازهای سنتی و محلی ایران است که در فرهنگ موسیقی ایرانی جایگاه ویژه‌ای دارد. این ساز به عنوان یک نوع از سازهای چوبی شناخته میشود و دارای دسته‌ای و دهانه‌ای است که توسط رشته‌هایی از جنس ابریشم به هم پیوسته شده‌اند.
تاریخچه ساز بربط به قرون گذشته بازمی‌گردد. اصولاً ساز بربط در ایران در دو نوع مختلف وجود دارد: بربط کرمانشاهی و بربط تهرانی. این دو نوع دارای تفاوت‌هایی در ظاهر و نحوهٔ ساختاری هستند.
حتما بخوانید: همه چیز در مورد عود و بربط
بربط کرمانشاهی که در منطقه کرمانشاه و شهرستان‌های اطراف آن اجرا میشود، دارای تعدادی رشته و شکلی کوچک‌تر است. برخلاف آن، بربط تهرانی دارای دوازده رشته به هم پیوسته است و در منطقه تهران و اطراف آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
توی این پک فوق العاده، استاد مهران اعظمی کیا، نواختن عود و بربط رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! در کمترین زمان یک نوازنده حرفه ای شو همه رو انگشت به دهان کن!
ساز بربط در ابتدا به عنوان یک ساز سرگرمی و خانگی مورد استفاده قرار می‌گرفت و به مرور زمان و با توسعه موسیقی سنتی ایران به عنوان یک ساز اصیل در اجراهای حرفه‌ای نیز به کار گرفته شد. این ساز به عنوان یکی از اصولی‌ترین سازها در موسیقی سنتی ایران دارای نقش مهمی در اجراهای موسیقی دارد و صدایی ملایم و غمگین دارد که به تولید احساسات مختلف در موسیقی کمک می‌کند
تاریخچهٔ دقیق‌تر و جزئیات بیشتر دربارهٔ تکامل ساز بربط ممکن است در منابع تاریخی و موسیقی‌شناسی بیشتر آمده باشد.
ویژگی های ساز بربط
ساز بربط، یک ساز موسیقی سنتی و محلی ایرانی است که ویژگی‌های مختلفی دارد. در ادامه، به برخی از ویژگی‌های اصلی این ساز اشاره می‌کنم:
- ساختار فیزیکی و شکل: ساز بربط شکلی مشابه عود دارد اما دارای تفاوت‌هایی در ساختار است. آن دارای دسته‌ای و دهانه‌ای است که رشته‌هایی از جنس ابریشم به دسته و دهانه متصل می‌شوند.
- تعداد رشته‌ها: بربط‌ها دارای تعداد متفاوتی رشته هستند. معمولاً تعداد رشته‌ها در بربط‌های مختلف متفاوت است. به عنوان مثال، بربط کرمانشاهی تعداد رشته‌های کمتری دارد در حالی که بربط تهرانی دارای دوازده رشته است.
- نوازنده‌گری: برای نواختن ساز بربط نیاز به تکنیک و تجربه‌ای دارد. نوازنده با استفاده از انگشتان خود روی رشته‌ها ضربه می‌زند و با تنظیم فشار و حالت انگشتان مختلف، انواع نت‌ها و ترکیبات مختلف موسیقی را ایجاد می‌کند.
- صدا و احساس: ساز بربط دارای صدایی ملایم و عمیق است که احساسات مختلف را به خوبی منتقل می‌کند. این ساز معمولاً برای اجرای قطعات ملودیک و غمگین مناسب است و در موسیقی‌های سنتی و محلی ایران جایگاه ویژه‌ای دارد.
- استفاده در موسیقی سنتی: ساز بربط به عنوان یکی از سازهای اصیل موسیقی سنتی ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد. نوازندگان حرفه‌ای این ساز به تولید نواهای سنتی و اجرای قطعات کلاسیک موسیقی سنتی ایران می‌پردازند.
- تاریخچه و ارتباط فرهنگی: ساز بربط دارای تاریخچه‌ای قدیمی در فرهنگ موسیقی ایران دارد و به عنوان یکی از عناصر هویتی و اصیل موسیقی سنتی این کشور محسوب میشود. این ساز نماینده‌ای از هنر و ارتباطات فرهنگی در طول تاریخ است.
به طور کلی، ساز بربط با ویژگی‌های خاص خود، در صداهای غمگین و ملایمش، در اجراهای موسیقی سنتی ایرانی نقش مهمی ایفا می‌کند.
معرفی 5 کتاب برتر آموزش عود و بربط + دانلود رایگان 2 کتاب مقدماتی
3 مدل پیشنهادی ما برای خرید از مبتدی تا حرفه ای
کسانی که حرفه ای هستند در زمینه بربط قطعا سازها را هم خوب می شناسند اما مبتدی ها یا متوسط ها نیاز به کمی راهنمایی دارند. اولا که حتما نکات بعدی در انتهای مطلب را مدنظر بگیرید و بعد هم مدل های زیر را برای خرید در اولویت قرار دهید. در مجموع 3 مارک خانی، زریاب و رحیم لو (عراقی و شامی) پیشنهاد می شوند البته مارک خوب کم نداریم:
1-عود زریاب ترکی مدل صفر
- لینک خرید (قیمت حدود 6 میلیون تومان)
این ساز که سازنده آن در کشور سوریه است از جنس راش و گردو ساخته میشود، نسبت به قیمت فوق العاده خوش ساخت سبک و خوش صداست و برای افراد مبتدی و جهت شروع یادگیری حتی تا متوسط فوق العاده مناسب است و اساتید زیادی آن را پیشنهاد می کنند.
2- عود رحیم لو کاسه حرفه ای صفحه سدار
- لینک خرید (قیمت حدود 15 میلیون تومان)
این ساز که هم برای مبتدی تا حرفه ای قابل استفاده است و فوق العاده خوش صدا و خوش جنس است اما پیشنهاد ما برای سطح متوسط تا حرفه ای ست ضمن اینکه اگر می خواهید شروع کنید و پول کافی دارید حتما با این ساز شروع کنید و تا اخر عمر می توانید استفاده کنید.
هم چنین تیغه باریکی که روی خرک ساز قرار می گیرد، در تعیین ماهیت صدای این عود اثرگذار است. این تیغه قابلیت تعویض دارد تا نوازنده به اقتضای سلیقه اش، جنس صدای متفاوتی را از ساز دریافت کند. برای قسمت گریف دسته نیز، چوب های آبنوس، کهور و گردو مورد استفاده هستند. عود رحیم لو کاسه حرفه ای، با استانداردهای بالا و برای استفاده نوازندگان حرفه ای این ساز در موقعیت هایی نظیر اجراهای تک نوازی و گروه نوازی و هم چنین ضبط های استودیویی در نظر گرفته شده است.
بلد باشید و دانلود کنید: دانلود ۱۱ نت عود و بربط به صورت رایگان
3- عود خانی مدل عراقی
- لینک خرید (قیمت حدود 5 میلیون تومان)
خانی یکی از تولید کنندگان عود در ایران کارگاه خانی است که تجربه ای بالا در ساخت عود و گیتار دارد. این کارگاه به ساخت عودهایی با کیفیت و قیمت مناسب برای شروع نوازندگی مشغول است. به دلیل استحکام مناسب چوب گردو در برابر کشش و فشار دسته این عودها نیز از چوب گردو ساخته می‌شوند تا نگران تاب برداشتن ساز خود نباشید. خرک این ساز از جنس چوب راش ساخته شده است.
چوب راش بسیار چوب محکمی است و به راحتی اسیب نمی‌بیند. همچنین گریف یا صفحه انگشت گذاری این ساز نیز از چوب راش است و باعث شده تا برخورد مدام سیم‌ها به آن اسیبی وارد نکنند. در نهایت اگر به دنبال یک عود مناسب برای شروع نوازندگی هستید، پیشنهاد می‌کنیم عود خانی مدل عراقی را در انتخاب خود داشته باشید.
نکات اساسی در خرید ساز بربط
خرید یک ساز بربط نیازمند توجه به جزئیات فنی و کیفیت ساز است. در ادامه، تعدادی از نکات اساسی را که باید در نظر داشته باشید هنگام خرید یک ساز بربط آورده‌ام:
- کیفیت ساخت و جنس: بهتر است توجه داشته باشید که ساز بربط به طور دقیق و با دقت ساخته شده باشد. جنس‌های خوبی برای تهیه ساز بربط شامل چوب‌های مختلفی مانند صنوبر، آلدر و یا از جنس‌های خاصی مانند رزوود می‌شوند.
- رشته‌ها و تنظیم آنها: بررسی رشته‌ها و نحوهٔ تنظیم آنها مهم است. رشته‌ها باید به صورت صحیح و متناسب تنظیم شده باشند تا اجرای ساز بهینه باشد.
- صدا و تون: پیشنهاد میشود قبل از خرید، ساز را اجرا کنید یا از آن بخواهید تا با صدای آن آشنا شوید. صدای ساز باید ملایم، گوشناک و بدون صداهای ناخوشایند باشد
- نوازنده‌ی تجربه‌کرده: اگر امکانش را دارید، یک نوازندهٔ تجربه‌کرده را همراه کنید تا به نقدهای فنی و کیفی ساز کمک کند. نوازنده‌ای با تجربه می‌تواند نقاط ضعف و قوت ساز را بهتر تشخیص دهد
- قیمت و بودجه: مقداری از بودجهٔ خود را برای خرید ساز اختصاص دهید. این کمک می‌کند تا گزینه‌های مناسب‌تری را در دسترس داشته باشید و از خریدهای بی‌هدف جلوگیری کنید.
- منبع خرید: سعی کنید ساز خود را از منابع معتبر و قابل اعتماد خریداری کنید. از فروشگاه‌ها و کارگاه‌های موسیقی معتبر محلی یا آنلاین با نام‌آوری خوب استفاده کنید.
- گارانتی و خدمات پس از فروش: مطمئن شوید که فروشنده گارانتی و خدمات پس از فروش را ارائه می‌دهد. این مهم است تا در صورت بروز مشکلات یا نیاز به تعمیرات، به کمک خدمات پس از فروش بتوانید از ساز خود بهره‌برید.
- آزمون‌های صدا و نت: در طی فرآیند خرید، سعی کنید نت‌های مختلفی را با ساز اجرا کنید تا از توانایی‌ها و کیفیت آن آگاه شوید.
- تحقیق و اطلاع‌یابی: قبل از خرید، به تحقیق و مطالعه دربارهٔ ساز بربط بپردازید. اطلاعات بیشتر در مورد ویژگی‌ها، تاریخچه و مشخصات فنی به شما کمک می‌کند تا تصمیم بهتری بگیرید.
در ادامه بخوانید: راهنمای کوک صحیح عود یا بربط
در نهایت، انتخاب یک ساز بربط مناسب نیازمند توجه دقیق و اطلاعات کافی است. با رعایت این نکات و کمک از نوازنده‌های تجربه‌کرده و مشاوران موسیقی، می‌توانید سازی را انتخاب کنید که به سلیقه‌تان و نیازهای موسیقی‌ای‌تان پاسخ دهد.
