خانه / آموزش کاربردی نی / مطالب آموزشی نی / آموزش اصولي دميدن يا صدادهي در ساز ني

آموزش اصولي دميدن يا صدادهي در ساز ني

نی

نی ساز بسیار کاملی است که در این بخش ما طرز دمیدن و نفس گیری در نی را هم به صورت متن و هم فیلم آموزشی برای شما قرار داده ایم.مطالب را به دقت بخوانید و در صورتی که سوالی داشتید با ما درمیان بگذارید.

نی کامل‌ترین و ظریف‌ترین آلات موسیقی، صدای انسان است و مؤثرترین لحن‌ها در موسیقی، نوایی است که حنجره شخص خوش آواز برآید.علمای سازشناسی احتمال می‌دهند که نخستین باری که بشر خواست نغمه‌هایی را که به اقتضای حالات مختلف خود از حنجره درمی‌آورد، تقلید کند، به اختراع انواع مختلف نای دست یافت. نوای نی بیش از صدای سازهای زهی به صدای انسان شباهت دارد و لذا به طبیعت نزدیکتر است از این لحاظ این ساز و سازهای مشابه آن از هزاران سال پیش مورد علاقه ملل باستان بوده و اخبار و روایات فراوانی دربارة آن گفته شده است از جمله اینکه می‌گویند حضرت موسی از هواداران نوازندگان نای بوده و مونالا جلا‌الدین از نوازندگان معتبر این ساز به شمار می‌آمده است و همچنین گفته شده که نوای این ساز و بعضی از سازهای دیگر مثل (شیپور و…) را برای علاج بیمارهای روحی مفید و مؤثر می‌دانستند.

 

مقدمه:

نی یه ساز بادیهقدیمی رین ساز كشف شده ی ساخته ی دست بشره و تنها سازیه كه با آدم حرف میزنه .یعنی زبونش با زبون آدم همخونی داره اینكه میگن قدیمی ترین ساز بیشتر به علت این بوده كه اقوام قدیم گله دار و رمه دار و چوپان بودن و براشون غیر از كاربرد ذوقی و هنری ، كاربرد كاری هم داشته در ضمن سخت ترین سازیه كه میشه یاد گرفت و وقتی یاد بگیری راحت ترین سازیه كه میشه باهاش هر چیزی زد میشه یه مجلس عروسی راه انداخت و همه رو به وجد آورد یا همون موقع اشك ملت رو دراوردتو سازهایی كه همنوازی میكنن صدای مشخص و تك و واضحی داره و كلا وسیله ی خوبیه برای پر كردن خلوت تنهایی و خلوت غیر تنهایی!
نی رو می بُرند و بعد صاف میكنند و نی كه یك لوله ی توخالی شده است را دود می دهند و با فاصله های معین و استانداردی با میل داغ (یا یه چیزی تو همین مایه ها) سوراخ میكنند و بند های نی را میبندند
نی آماده شده ی معمولی كه در بازار موجود است هفت بند دارد و شش سوراخ یك سوراخ در بند ششم بلافاصله بعد از آن یك سوراخ در بند پنجم و با كمی فاصله در همان بند دو سوراخ دیگر دو سوراخ باقیمانده در بند چهارم یكی بلافاصله بعد از سوراخ های بند پنجم و دیگری سه انگشت بالاتر و درست در نقطه ی مقابل قرار دارد

در اینجا ببینید بقیه مطالب آموزش نی

 

و اما روش تولید صدا:

ساز نی دارای چهار محدودة صوتی (رجیستر Register):

1- بم

 


توی این پک فوق العاده، استاد محمد عابدینی، نی نوازی رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! در کمترین زمان یک نی نواز حرفه ای شو همه رو انگشت به دهان کن!


 

۲- اوج

۳- غیث

۴- پس غیث

1- صدای بم: (T) دهانة نی (سرفلزی یا طلقی) را در بین دو دندان جلو تکیه دهید (نیازی به فرو بردن سر نی در بین دندانها نیست) کسانی که بین دو دندان فک بالا باز نیست می‌توانند از سرطلقی استفاده نمایند.

دهنه نی را به میل و راحتی هنرجو می‌تواند در سمت راست یا چپ دهان قرار داده و زبان در پشت دهانة نی و متمایل به عکس جهت قرار گرفتن نی چنان جای بگیرد که مانع ورود هوا به داخل ساز نگردد. آن سمت دهان را که نی در آن جای گرفته با لبها کاملاً بپوشایند (ولی به راحتی نه سفتی) و طرف دیگر لب که آزاد و راحت و بدون تغییر شکل نگهدارید.

در هنگام دمیدن در ساز با گفتن حرف (ت) هوا را به نی بفرستیم و همزمان با گرفتن یک نفس عمیق: یعنی دم گرفتن دم که با عمل پرشدن شکم از هوا و بازدم که هوا را به آرامی بدرون نی می‌فرستیم.

– تمرین تنفس شکمی (دیافراگمی) بدون نی:

۱- شروع به خارج کردن هوا از محدوده شکم با عمل بازدم از ناحیه دهان اگر سخت بود می‌توانیم با حرکت آرام و نرم دستها به عضلات شکم فشار بیاوریم و هوا را خارج نماییم.

۲- حال یک نفس عمیق و آرام با بینی و هوا را داخل ریه‌ها بفرستیم به سمت پایین که می‌تواند باعث پرشدن و به جلو رفتن شکم باشد. و این کار را مکرراً انجام دهیم تا اصطلاحاً ملکه ذهن شود در این تنفس قفسه سینه باید شل و راحت باشد و هیچ حرکتی ننماید و تنها حرکت قابل دیدن حرکت شکم باشد.

 

آموزش نی نوازی به روش دندانی توسط استاد کسایی

در نی نوازی به روش دندانی، دو روش برای قراردادن زبان توسط استادان معرفی شده است. در این ویدیو، استاد کسایی روش مورد نظر خودشان را معرفی می کنند.

 

همچنین بخوانید مطالب: آموزش نی نوازی برای نوآموزان

 

و اما آموزش دمیدن در نی به روشی دیگر

هنرجویان عزیز نی را بدون سه چیز نمیتوان آموخت
1- نی 2- استاد و یا پک های آموزشی 3- تمرین

شروع
1- برای دمیدن (نواختن ، نوازش) نی باید لبه ی آن را بین دو دندان جلو (ثنایا) قرار داد به طوری كه قطر دوار آن اگر راست دست هستید به سمت راست و اگر چپ دست هستید به سمت چپ باشد
2- با لبهای بالا و پایین باید نی را كاملا پوشاند تا هوای اضافی از نی خارج نشود (توجه داشته باشید كه ماتیك و روژ لبتون می ماله به لب نی و …!)
3- در هنگام دمیدن در نی ، زبان كاملا ثابت و بدون حركت است
4- قرار دادن زبان و فرم آن دو حالت دارد اول آنكه نوك زبان زیر نی قرار بگیرد و دوم آنكه شكم زبان و پهنای آن زیر نی قرار بگیرد و این بستگی به خود فرد دارد كه چطور راحت تر باشد
5- زبان مثل ناودانی عمل می كند كه كارش هدایت هوا به درون نی است ، پس به هیچ وجه نباید هنگام دمیدن آن را تكان داد
6- نباید به زبان حالت عضلانی و سفت داد یا خیلی شل كرد و یا به طرفین كشاند (حالت عادی و ریلكس)
7- زبان به نوك دندانهای فك پایین چسبیده و یك یا یك و نیم سانت از زبان زیر نی قرار میگیرد و از یك طرف به درون نی می دمیم تا صدا استخراج شود
8- باید روبروی آینه تمرین شود تا خود را دید! (مهم)
9- نی را باید كاملا خوش فرم و خوش استیل و خوش تیپ گرفت!!
10- زبان نباید از حد دندان به بیرون تجاوز كند
11- زبان باید طوری قرار بگیرد كه مانع ورود هوا به درون نی شود
12- از نزدیك ترین جای دهان باید خیلی راحت و آسوده در نی دمید!

اندر حکایت این بخش آموزشی باید بگوییم که ما (سازی ها) سعی کردیم به دو روش دمیدن در نی و صدادهی به نی را به شما آموزش دهیم که البته امیدواریم کمکی به شما شده باشد و البته فیلم آموزشی استاد کسایی هم بسیار در این زمینه کاربردی خواهد بود.

 

حتما بخوانید!

41 دیدگاه. دیدگاه جدید بگذارید

  • سلام خسته نباشید.سه تار را به صورت حرفه ای یاد گرفتم تنهایی.ولی نی…… پوکیدم …. ونستم. گه و گاهی شانسی یه صدایی ازش در میاد.ولی چه فایده هییییی

    پاسخ
    • برا یاد گیری صدا درآوردن نی کلیپ آموزش درآوردن صدا در نی رو برای استاد سلطانیان ببین مطمعن باش راحت صداسازی می کنی

      پاسخ
      • من ۶ماه هستش شروع کردم به زدن نی ،الان هر آهنگی رو بشنوم بدون نیاز به نت می زنم البته قبلاً ارگ و پیانو می زدم شما هم چون قبلاً یه تار می زدید راحت می تونید یاد بگیرید

        پاسخ
  • من ۱سالی میشه نی میزنم زیر نظر استاد هم هستم ولی صدای صافی از نی در نمیاد صدا خش داره تکنیکم تقریبا داره کامل میشه الان ردیف نوازی هستم ولی صدای صاف و مطلوبی ندارم ک به دل بشینه

    پاسخ
  • سلام
    تقریبا چند درصد از سطح مقطع نی باید بین دندان و لب بالایی قرار بگیره؟آیا باید طوری نی رو در دهان قرار داد که هوا از یک کانال باریک وارد نی بشه؟البته مساله ی من اینه که نی فعلا یه صدایی بده.کیفیت صداش در حال حاضر دغدغه ی من نیست:)
    پیشاپیش از پاسخ راهگشاتون ممنونم

    پاسخ
  • آقا این جنس نی با صدایی ک در میاد یه رابطه ای داره .
    من یه نی دارم ولی احساس میکنم نی مشکل داره . چون اونقده نمرین کردم از لوله ی قوری هم صدای نی درمیارم ولی صدای جالبی درنمیاد ازش .

    پاسخ
    • گرچه همه میگند ارتباط داره ولی از من بدونید جنس نی با صداش هیچ آنچنان ارتباط اساسی ای نداره، همه شون لوله صوتی هستند حتی لوله پولیکا هم باشه باز همونه، مهم فقط و فقط نحوه دمیدنه، که هیچ کس درست بلد نیست توضیح بده، حتی استادای بزرگ، دلیلم هم هم چیزاییه که میدونم، هم اگه فیلم استاد کسایی رو دیده باشید با ی تکه کاغذ و با انگشت هم صدای نی رو در میاره

      پاسخ
  • سلام خدمت نینوازان عزیز این که میگید برای صدا در اوردن حرف ت را بگید از نظر اصولی اشتباست چون که موقع ادای حرف ت زبان به سقف دهان میچسبه و انگار که زبان داره تو نینوازی دخالت میگنه که اصلا درست نیست ینی به زبان نباید هنگام نینوازی نقش داد

    پاسخ
    • سلام دوست عزیز . این حرف ت که گفتن واسه صدای نی درآوردن استفاده میشه .روش گفتن حرف ت خیلی مهمه .یعنی نباید حرف ت رو به صورت کشیده تو نی بدمی .باید به صورت خیلی کوتاه و تیکه تیکه تازه درهین ت ت ت ت گفتن باید مدام نی رو بچرخونی به چپ راست تا هرکجا متوجه شدی ت صدای نی رو درآورد همونجارو قلق کارت کنی نه اینه فقط داخل نی بگی ت.من خودم به همین صورت سریع صداشو درآوردم

      پاسخ
      • سلام من بیش از ده ساله تو کار یارگیری نی هستم تازه فهمیدم باید خودم نی رو بسازم چندتا هم ساختم بهتره

        پاسخ
      • سلام من بیش از ده ساله تو کار یارگیری نی هستم تازه باید خودم نی رو بسازم ساختم بهتره

        پاسخ
  • باو من هر چی فوت میکنم هیچی صدا نمیده

    پاسخ
    • سلام مهدی جان . فقط به فوت کردن نیست .باید اینقدر نی رو به چپ یا راست یا زاویشو تغییر بدی تا موفق بشی نیازیم نیست محکم فوت کنی فقط در حد نفس

      پاسخ
      • سلام صدا درآوردن نی میشه گفت سخت ترین و اصلی ترین قسمتشه، بهترین کلیپ برا یادگیری درآوردن صدای نی کلیپ استاد سلطانیان هستش که ۳۱ دقیقه هم تایم داره ،فکر نکنم کسی ببینه و نتونه صدای نی رو دربیاره.من ۶ ماه میشه نی زدنو شروع کردم به همه ی صداها مسلط هستم .و چون قبلاً ارگ و پیانو می زدم و با نت خوانی آشنا بودم راحت حتی آهنگی رو که می شنوم می تونم با نی بزنم.

        پاسخ
    • مرتضی هاشمی
      خرداد 4, 1401 9:32 ب.ظ

      زبونت رو بچسبون به دندون های پایین جلو نی بذار روی زبون، بالاش هم که بین دندون و لب بیاد روش بعد تمرینت ادامه بده،،،

      پاسخ
  • علی خاکپور
    آذر 3, 1398 5:25 ب.ظ

    سلام
    من هر چقدر تمرین میکنم فقط صدای کمی ازش در میاد میشه بگین باید چیکار کنم و این کار باعث میشه تا علاقه خودم را نسبت به نی از دست بدم

    پاسخ
    • سلام . اول صبر و حوصله .دوم روش فوت کردن که نباید زیاد باشه درحد دمیدن .با تمرینم درست میشه . زاویه نی با دندون و زبونت رو ببند و زبونتم راحت و شل بگیر انگار نفس میکشی.

      پاسخ
  • من هم علاقه خواستی ب نی داشتم ویک نی هم خریدم ولی چون یاد نگرفتم اعصابم خرد شد زدم خرد کردم..الان دوباره میخام یاد بگیرم …

    پاسخ
  • سلام خسته نباشید
    من برای اولین بار میخوام نی زدن رو شروع کنم و هنوز هیچ چیز از اون رو نمیدونم اگه راهنماییم کنید ممنونتون میشم
    فقط این پلاستیک ابی رنگی که روی سر نی هست باید باشه ؟ اگه یکی اونو بکنه چطور میشه ؟

    پاسخ
    • اون برا کسایی هست که فاصله بین دندون ندارن و نمیخوان دندوناشون رو بتراشن
      اگه فاصله بین دندونتون هست نیازی بهش نیست

      پاسخ
    • سلام خوبید میشه بگید چه چیزی صدای نی را بهتر میکند .به جز روغن زیتون

      پاسخ
      • اسلام نی اگه کوک و اصولی درست نشده باشه هر چقدر روغن زیتون وغیره بزنی صداش بهتر نمیشه .اول نی خوب بعد روش درست دمیدن کافیه یه صدای صاف و دلنشین داشته باشی البته دو سالی طول. میکشه تا صدای قابل قبولی آدم بتونه از نی دربیاره

        پاسخ
  • نمیشه با نقاشی نشان بدین که نوک نی کجای دندان ها قرار بگیره و چه کرد که بشه صدای نی را دراورد. فقط با توضیح و فیلم نمیشه یاد گرفت. لطفا با نقاشی حالت نی در دهان را نشان بدین. ممنون

    پاسخ
    • سلام .چرا میشه . چجوری عکس بکشم بفرستم برات . منم همین مشکلو داشتم نمیتونستم درک نکنم ولی به قول شما شاید با عکس متوجه بشی .

      پاسخ
  • من والاخودم ی نی درست کردم ازرویه عکس وخودم یادگرفتم بزنم هراهنگی وک خاستم ونی ومیزاشتم لای دندون نیشم ولی ازوقتی اینجااومدم وگفتن بزارلای دندوناجلوکلاهمه چی یادم‌رفته ونمیتونم بزنم بادندوناجلوفقط بادندون نیش..

    پاسخ
  • سلام من یک نی برنزی یا همون برنجی درست کردم از نی طبیعی خیلی صداش بهتره بعدشم نمیشکنه بعضی وقتا به جای چماق هم کار میکنه

    پاسخ
  • سلام من عاشق نی زدنم یکی دارم فقط صداشو بلدم در بیارم دوستدارم آهنگ باهاش یاد بگیرم توی جمع های خانوادگی بزنم آخه دخترم نمیشه جای دیگه

    پاسخ
  • من صداشو بعد چند ساعت تمرین در آوردم ولی نفسم کمه

    پاسخ
  • من یه نی خریدم وقتی که شروع کردم به یادگیری ،نی محمد نایی ۳۰۰هزار تومن ولی خوب کوک نیست ،به همین خاطر شروع کردم به ساخت نی کلی تحقیق کردم از چوب گردو و انواع چوب نی ساختم کارگاه دارم کار سختی نبود حتی از خود نی هم ساختم که به جرات میگم خیلی خیلی نی های خوبی از آب دراومدن، طوری که اصلا نیازی به خرید نی ندارم چون از صدتا نی که بخوای بخری بزور یکی دوتا نی خوب و کوک از آب دراد

    پاسخ
  • سلام.مشکل کسانی که تازه شروع می کنن به یادگیری ساز نی،تنها درآوردن صدای نی نیست چون صدای نی رو حالا یکم دیر یا زود هنرجو می تونه دربیاره، اما مشکل اینجاست که این صدا آیا صاف و بدون خش هست یانه ،چون صدای نی اگه خوب استخراج نشه اصلا به دل نمی شینه مهمتر از همه باعث آزار اطرافیان هم میشه نظر منو بخاین بدون مربی خوب یادگیری نی مخصوص

    درآوردن صدای مطلوب غیرممکنه شاید از صد نفر یکی بزور خوب صدا دربیاره اونم تو مدت خیلی زیاد .ضمنا اگر قصد خرید نی دارید تا جلو چشمتون نی را نزدن و تست کردنشو ندیدین نخرید .چون به ندرت نی ها خوب و کوک از آب درمیان

    پاسخ
  • روش صدادراوردن نی بسیاربسیارساده نی داخل دهان بگذراریدوفوت کنید بطوریکه لب اصلاوابداسفت نگیریدلب شل شل شل وفقط فوت داخل نی چنانچه صداش درنیاوردی بدون که لبت هنگام فوت سفت کردی

    پاسخ
    • داداش بحث سر صدا درآوردن نی به روش دندانی هستش وگرنه به روش لبی نی زدن و صداش رو درآوردن کار خیلی راحتیه،کافیه از باریکه ی لبات رو لبه ی سری نی یواش فوت کنی

      پاسخ
  • سلام
    من فاصله 2 دندان جلوییم خیلی زیاده (میشه گفت تقریبا به اندازه یک دندان بین این 2 دندان فضای خالی هست) اینه که لبه برنجی نی مرتب حرکت میکنه و صدا تولید شده به هم میخوره. به نظرتون راه چاره چیه؟

    پاسخ
  • من حدود یک ساله نی می نوازم ولی توی صدای بم مشکل دارم صدای بمم شفاف نیست و پارازیت داره

    میتونید کمکم کنید ممنون

    پاسخ
    • سلام دوست عزیز درآوردن صدای بم صاف و دل نشین مشکل تمام کسانی هستش که تازه شروع می کنم به زدن این ساز ،عیب بزرگ این سازم همینه که آدم نمی تونه سریع و تو مدت کم یاد بگیره .با تمرین زیاد به مرور مسلط میشه آدم برای درآوردن صدای خوب ،وقتی نی می زنی اصلا با فشار زیاد ندم خیلی عادی و ریلکس انگار نفس می کشی هر روزم موقع زدن نی یه مقدار از صدای سازتو ضبط کن به مرور با روزهای دیگه مقایسه کن شک نکن خیلی فرق می کنه صداها رفته رفته همون میشه که میخای

      پاسخ
  • سلام من روز دوم صدای نی رو در اوردم .به نظر من انگشت گذاری تمرین زیادی میخواد.یه ادم بیکار میخواد خیلی تمرین کنه

    پاسخ
  • سلام من پریروز برای اولین بار یه نی خریدم دیروز صداشو در اوردم امروز ردیف نوازی کامل یاد گرفتم و فردا میخوام یه کتاب اموزشی بنویسم برای خدمت به دوستداران نینوازی …تمرین زیاد کنید و پشتکار داشته باشید .سخت ترین ساز دنیا نی است

    پاسخ
    • علیرضا آشنا استاد نی
      دی 28, 1400 8:31 ق.ظ

      هان من با این همه استعدادم 1 هفته شد که صدای نی رو در اوردم تو
      میگی ردیف نوازی رو توی یک روز یاد گرفتی؟
      برو بابا

      پاسخ
  • اگر میخواید صدای نی شما مناسب باشه برای زدن اهنگ بهتره هر یک ماه نیم یا هر دوماه یک بار سوراخ های نی تون رو با چسب بپوشانید زیتون خوراکی رو از جای لبی رد کنید و یک ساعت بزارید بمونه تا هم صدای نی شما شفاف باشه و هم از ترک خوردگی نی تون جلو گیری بشه

    پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Fill out this field
Fill out this field
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

فهرست