شاید ندانید که طی هزاران سال گذشته سازهایی به شکل گیتار نواخته می‌شده‌اند. شواهدی درباره تمدن‌های باستان مانند هیتی‌ها و بابلی‌ها وجود دارد مبنی بر اینکه آنها سازهای زهی شبیه گیتار می‌نواختند. برخی از اولین سازهایی که به طور قطع می‌توان آنها را گیتار نامید، در اوایل قرن دوازدهم در سراسر اروپا رواج یافت و مورد استفاده همه قرار گرفت.
سازهای گیتار مانند پنج سیمی در قرن پانزدهم ظهور پیدا کردند و سرانجام گیتار باروک به وجود آمد. قبل از اختراع اولین گیتارهای شش سیم مدرن، گیتار باروک نزدیک دو قرن در اروپا محبوبیتش را حفظ کرد. برخی از این گیتارهای اولیه باقی ماندند که به طور مستند در لیست زیر معرفی می‌شوند.
8-اولین فندر استرتوکستر
- سال تولید: 1954
- کشور سازنده: ایالات متحده آمریکا، کالیفرنیا، فولرتون
- سازنده: شرکت فندر
فندر استرتوکستر احتمالا معروفترین گیتار برقی دنیاست. با اینکه از سال 1954 تا به حال استرتوکسترهای بسیاری ساخته شده، اما این استرتوکستر نخستین هنوز وجود دارد. در سال 2014 این سانبرست-فینیش ارسترتوکستر با شماره سریال 0100 به قیمت 250000 دلار به فروش گذاشته شد.
این گیتار توسط فروشگاه گیتار Gruhn در نشویل ایالت تنسی به نفع ریچارد اسمیت که متصدی موزه خانه فندر فولرتون در کالیفرنیا بود، به فروش رسید.
توی این پک های فوق العاده، نواختن هر نوع گیتاری رو از ابتدا جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! در کمترین زمان گیتار نواز حرفه ای شو همه رو انگشت به دهان کن!
حتما بخوانید: 40 عکس بسیار زیبا از انواع گیتار (کلاسیک، فلامنکو و …)
قبل از اینکه اسمیت این گیتار را به دست آورد، فقط یک مرد دیگر صاحب این گیتار بود که آن را در شرایط خوبی نگه داشته بود. با اینکه این گیتار هرگز متعلق به یک موسیقیدان معروف نبوده است، جورج گرون صاحب فروشگاهی که این گیتار را می‌فروخت، گفته که این ساز “به خاطر آنچه هست و کسی که آن را ساخته” خاص است.
7-قدیمی‌ترین گیتار سی اِف مارتین
- سال تولید: 1834
- کشور سازنده: ایالات متحده آمریکا، نیویورک
- سازنده: کریستین فردریک مارتین
این گیتار قدیمی‌ترین گیتار آمریکایی موجود در جهان است. مارتین که در اصل یک کابینت‌ساز بود، در سال 1833 به ایالات متحده مهاجرت کرد و بلافاصله کارگاهی را در کنار یک فروشگاه خرده‌فروشی لوازم موسیقی راه‌اندازی کرد. او خیلی زود شروع به ساخت گیتار کرد و این گیتار که مربوط به سال 1834 است اولین نمونه از کار مارتین به حساب می‌آید.
اولین گیتارهای مارتین مشابه سبک مدل گیتارهای ایتالیایی “Legnani”بودند. این گیتار جزئیات بسیاری از گیتارهایViennese مثل سر دسته پیچد‌ار به همراه پیچ‌های کوک در یک طرف را دارد.
در سال 2014 موزه متروپولیتن نیویورک برای نخستین بار بزرگترین مجموعه گیتارهای مارتین را در معرض دید عموم قرار داد. این نمایشگاه برای چند ماه برگزار شد که این گیتار هم جزئی از آن بود.
6-گیتار ناپولیتن
- سال تولید: 1774
- کشور سازنده: ایتالیا، ناپلس
- سازنده: فردیناندو گاگلیانو
تصور می‌شود گیتار اسرارآمیز ناپولیتن حلقه گمشده در دوره گذار گیتار باروک به گیتار کلاسیک مدرن باشد. گیتارهای باروک سیمهای دوبل و 5 رج دارند اما با تکامل تکنیکها و سلایق موسیقی، گیتار شش سیم کلاسیک با تارهای تکی پدید آمدند. خیلی‌ها بر این باورند که گیتار ناپولیتن قدیمی‌ترین گیتار بدون تغییری است که تارهای تک در آن به کار برده شده است.
حتما بخوانید: مخترع گیتار چه کسی بود؟ مختصری از تاریخچه گیتار
اطلاعات زیادی در مورد این گیتار وجود ندارد چون مکان فعلی آن ناشناخته است. تنها تعداد معدودی یادداشت و اسناد مربوط به این گیتار از موزه Heyer کلن آلمان یعنی جایی که زمانی این گیتار در آنجا بوده است ولی در حال حاضر بسته است، موجود است. طبق نظر توماس هِک، تنها ویژگی که ناپولیتن را نسبت به مدلهای کلاسیک و باروک متمایز می‌کند، به ترتیب نبود سیم ششم و سیمهای دوبل است.
5-گیتار خوزه ماساگا
- سال تولید: 1755 تا 1760
- کشور سازنده: اسپانیا، بارسلونا
- سازنده: خوزه ماساگا
این گیتار قرن 18ام که توسط خوزه ماساگا بارسلونایی ساخته شد، گیتار استاندارد آن زمان بود. پیکربندی این گیتار اینطور بود که 5 رج سیم دوبل داشت که در سراسر اروپا متداول بود. این گیتار از الگوی موجی منبت‌کاری شده منحصر به فردی در سراسر دسته که از چوب بلسان بنفش و تکه‌های کوچک صدف مرواریدی ساخته شده، برخوردار است.
حتما بخوانید: آشنایی تصویری با تاریخچه ساز گیتار (کامل)
ماساگا این طرح را روی سازهای دیگری که ساخته و در حال حاضر در موزه‌های سراسر دنیا نگهداری می‌شوند هم به کار برده است. او عضو اتحادیه نجاران در بارسلونا بود و ویولون هم می‌ساخت. ماساگا به عنوان سازنده ساز مستقل از سال 1725 تا زمان مرگش یعنی 1764 کار می‌کرد.
4- گیتار باروک یواخیم تیلکه
- سال تولید: حدود 1695 تا 1699
- کشور سازنده: آلمان، هامبورگ
- سازنده: یواخیم تیلکه
یواخیم تیلکه یکی از بزرگترین سازندگان ساز در دنیا بود. بیش از 150 مورد از سازهایش از جمله گیتار باروک از اواخر قرن 17ام هنوز موجود هستند. این گیتار یکی از قدیمی‌ترین سازهای به جا مانده از او و جز اولین سازهای او از سال 1676 است.
یکی از ویژگی‌های بارز سازهای تیلکه، تزئینات پر نقش و نگار آن است که این گیتار باروک هم مستثنی نیست. این گیتار زینتی که هنرمندانه ساخته شده دارای نوارهای متناوب آبنوسی و عاجی در پشت و کناره‌های آن است. همچنین در اطراف سوراخ صدا و لبه‌های صفحه صدا نقش و نگارهایی به صورت خاتم‌کاری دیده می‌شود.
3-گیتار سابیوناری
- سال تولید: 1679
- کشور سازنده: ایتالیا
- سازنده: آنتونیو استرادیواری
با اینکه آنتونیو استرادیواری و خانواده‌اش بیشتر به خاطر ساخت ویولن شناخته شده هستند، او تعداد کمی گیتار هم ساخته است. در سال 1679 استرادیواری گیتار “سابیوناری” را ساخت که نامش از جیووانی سابیوناری گرفته شده است. او این گیتار را کمی قبل از قرن 19ام از نوادگان استرادیواری خریداری کرد.
حتما بخوانید: ساده ترین آهنگ برای شروع یادگیری گیتار +آموزش نوت ها
امروزه فقط چهار گیتار دیگر استرادیواری در دنیا وجود دارند و تنها سابیوناری قابل نواختن است. در آغاز قرن 19ام، این گیتار دوباه اصلاح شد تا نشان‌دهنده سبک آن زمان باشد. در سال 2016 سابیوناری توسط دنیل سینیر و فرانکوز به پیکربندی اصلی‌اش برگردانده شد. بعد از این اصلاح، رولف لیسوند گیتاریست کنسرت باروک، قطعه Tarantela سانتیاگو دو مورسیا را با سابیوناری اجرا کرد.
2-گیتار میتو سلاز
- سال تولید: حدود 1630 تا 1650
- کشور سازنده: ایتالیا، ونیز
- سازنده: متیو سلاز
در اواسط قرن 16ام میلادی اولین سازهایی که مشابه گیتار بودند و صدایی شبیه گیتارهای آکوستیک مدرن داشتند در اسپانیا ساخته شدند. این گیتارهای قدیمی بیش از دو قرن در ایتالیا، اسپانیا و فرانسه محبوبیت داشتند. در طی این مدت، ونیز ایتالیا تبدیل به مرکز مهم تولید گیتار شد و یکی از معروفترین سازندگان گیتارش، متیو سلاز بود.
حتما بخوانید: یادگیری گیتار سخت است؟ چقدر طول می کشد؟
یکی از گیتارهای متیو متعلق به موزه متروپولیتن در نیویورک است که قدمتش به زمان 1630 تا 1650 بر می‌گردد. در یک مرحله روزت، پل و پیچ‌های کوک برداشته شدند تا 5 سیم به این گیتار اضافه شود. این کار به این دلیل انجام شد تا این ساز مطابق با سلیقه موسیقی معاصر اصلاح شود اما قبل از آوردن این گیتار به موزه، وسایل قدیمی‌اش دوباره روی آن کار گذاشته شدند.
1-بلچیور دیاز ویهوئلا
- سال تولید: حدود 1590
- کشور سازنده: پرتغال
- سازنده: بلچیور دیاز
این ویهوئلای خاص که جد گیتارهای مدرن به حساب می‌آید و توسط بلچیور دیاز ساخته شده، عمدتا به عنوان قدیمی‌ترین گیتار در دنیا شناخته می‌شود. قدمت آن به حدود سال 1590 برمی‌گردد، 10 سیم دارد و به جای فرت‌های فلزی معمولی، لیگاتورهایش شبیه نمونه‌هایی که در ساز لوت می‌بینید، روی‌آن بسته شده‌اند.
جالب: معرفی 7 تا از بهترین نوازندگان گیتار کلاسیک جهان +نمونه
با اینکه این گیتار در طی سالها به شدت تعمیر شده است، اما باز هم ظاهر و حس وحال اصلی‌اش را دارد. کاغذ پوستی پر نقش و نگار روزت این ساز ممکن است اصل و از پوست آهو باشد. گیتار ویهوئلا در حال حاضر متعلق به فرانک کونس است اما در موزه سازهای شهر فینیکس آریزونا در معرض دید عموم گذاشته شده است.
